İçki reklamında kısıtlama olmayacak!

Efes Pazarlama Dağıtım ve Ticaret Anonim Şirketi'nin, 20 Haziran 2009'da Resmi Gazetede yayımlanan Alkollü İçki Reklamlarında Uyulacak İlkeler Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğin bazı hükümlerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle açtığı davayla ilgili ilk incelemesini yapan Danıştay 13. Dairesi, Tebliğin reklamlara kısıtlama getiren 2. maddesinin bazı bentlerinin yürütmesini durdurdu. 

Dairenin kararında, devletin, gençleri alkol düşkünlüğünden korumak için gerekli tedbirleri alacağının Anayasal hüküm olduğu anımsatılarak, bu kapsamda çıkarılan kanun hükümlerine yer verildi. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun görev ve yetkilerinin de sıralandığı kararda, kurum tarafından yayımlanan yönetmelikten de söz edildi.

Tebliğin iptali istenen 2. maddesinin (c) bendinin, "Alkollü içki reklamlarında, alkollü içki tüketiminin diğer gıda maddeleriyle ilişkilendirilmesine dair içerik kullanılmamalıdır", (d) bendinin ise, "Alkollü içki reklamlarında, alkollü içki tüketiminin coğrafi, tarihi, kültürel, sanatsal ve benzeri ortak değerleri ile ilişkilendirilmesine dair içerik kullanılmamalıdır" hükümlerini içerdiği hatırlatılan kararda, şöyle denildi:

"Bu düzenlemeler karşısında, alkollü içki tüketiminin diğer gıda maddeleri ve coğrafi, tarihi, kültürel, sanatsal ve benzeri ortak değerlerle ilişkilendirilmesinin, bu düzenlemede öngörülen alkollü içki tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ve tıbbi zarar doğuracak nitelikte olduğu kabul edilemeyeceği gibi, bu ürünlerin ve anılan ortak değerlerin kullanılmasıyla yapılacak reklamın alkollü içkilerin kullanılmasını teşvik ve özendirici kampanya ya da gençleri hedef alan ve sportif faaliyetlerle alkol kullanımını teşvik eden reklam olarak kabul edilmesi de mümkün değildir. Bu nedenle, alkollü içki reklamlarının diğer gıda maddeleriyle, coğrafi, tarihi, kültürel, sanatsal ve benzeri ortak değerlerle ilişkilendirilmesinin yasaklanmasına ilişkin kuralların, kanun koyucunun amacına ve anılan düzenlemelere uygun olmadığı sonucuna varılmıştır."

-FİLMİN "SONUNDA" İBARESİNE DE DURDURMA-

Daire, Tebliğin 2. maddesinin, "Alkollü içkilerin reklamının sinema filmleri gösterimi vasıtasıyla yapılması halinde; bu tür reklamlar sadece Kültür ve Turizm Bakanlığı Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunun (18+) olarak sınıflandırdığı sinema filmleri gösterimlerinin sonunda yayınlanmalıdır" şeklindeki (u) bendindeki "sonunda" ibaresinin de yürütmesini durdurdu.

İçki reklamlarının sinema filmleri gösterimi aracılığıyla yapılması durumunda, getirilen sınırlandırmalarda hukuka aykırılık bulunmadığı bildirilen kararda, bu tür reklamların sinema filmleri gösterimlerinin "sonunda" yayınlanması kuralının, "reklam yapılmasını ortadan kaldırıcı ve ürünün tanıtım hakkını yok edici nitelikte olduğu"na işaret edildi.

  Davalı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu'nun karara itiraz etmesi durumunda, itirazı Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu görüşecek. AA