Habervaktim’e konuşan Prof. Dr. Nâmık Açıkgöz, şunları kaydetti: “Van depreminden çıkaracağımız dersler var. Arama-kurtarma çalışmalarının sağlıklı ve başarılı bir şekilde yapılması için, önceki depremler gibi inşallah bu deprem de faydalı olmuştur.
İnsanların depremden sağ kurtulmaları kadar önemli bir husus da, deprem sonrası barınma konusudur.
Önceki depremlerde ve son Van depreminde de görüldü ki, deprem sonrası barınma konusunda yetersiziz. Bölgeye gönderilen çadırlar, normal bir ailenin barınmasına hem çadır yapımında kullanılan malzeme olarak hem de hacim olarak yetersiz.
Anlaşılan, daha önceki depremlerden, deprem sonrası barınma için pek ders çıkarılmamış ki, şu anda Van ve Erciş’te büyük bir trajedi yaşanıyor. İnsanlar, en az depremin verdiği zarar kadar, soğukta kalmaktan da muzdarip.
İnce dokumaklardan yapılan çadırlar, kış günlerinde soğuğu engelleme özelliğinden uzak, güneşten koruyan yazlık çadırlar. Yöreye, soğuktan da koruyan keçe çadırlar gönderilmelidir. Şu anda Türkiye’de bu tür çadırlar bulunmamaktadır. Sadece Afyon-Emirdağ’da “Topak ev”ler vardır ama onlar da folklorik amaçlı küçük çadırlardır.
Gerek tarihi dönemlerde ve gerekse günümüzde, Orta Asya’da geniş keçe çadırlar kullanılmış ve kullanılmaktadır. Bu çadırlar, soğuğu geçirmemesi dolayısıyla, özellikle kış mevsimlerinde kullanıma çok elverişlidir.
Günümüz teknolojik imkânları çerçevesinde, ahşap kısımları hafif metal olan alüminyumdan yapılabilecek olan bu çadırların üretimine geçilmelidir. Şu anda Van halkının kullanımı için de Orta Asya Türk devletlerinden istenebilecek olan bu çadırlarla, Van halkı soğuktan korunabilecektir.
Van için keçe çadır uygulamasında geç kalınmıştır. Türkiye’de depremle yaşamaya alışacaksak derhal keçe-alüminyum çadır üretimi için devlet faaliyete geçmelidir.
Keçe çadırlarla ilgili olarak dünyaca meşhur Prof. Dr. İhsan Peter Andrews ile irtibata geçilmeli ve en kısa zamanda binlerce keçe-alüminyum çadır için bilgi alınmalıdır. Prof. Andrews, “Nomad Tent Typies in the Middle East” adlı kitabında, keçe çadırların parçaları, yapılış ve kuruluşu hakkında ayrıntılı bilgiler vermiştir. Ayrıca, Kocaeli depreminde, İngiltere’nin bu çadırlardan gönderdiği bilgisi gelmişti. Şayet imkân varsa, İngiltere’den keçe-alüminyum çadırlardan yeteri kadar istenmelidir.
Depremle yaşamayı öğrenmek zorundayız. Gerek depremlerden ve gerekse deprem sonrası olumsuzluklardan mümkün olduğu kadar az etkilenmek istiyorsak, özellikle barınma imkânı için keçe-alüminyum çadırları hızla üretip risk bölgelerinde depolamalıyız.”
Prof. Dr. Nâmık Açıkgöz – Habervaktim.com