Oruç, hikmet ve tebliğ

Oruç tutmayan Bektaşi, ne bir iftar kaçırır, ne de sahur.

Ona:
“Oruç tutmuyorsun, neden sahura kalkıyorsun?” diye sorulduğunda da şöyle cevap verir:
“Farzını terk ettik, hiç olmazsa sünnetini yerine getirelim.”
***
Bektaşi orucu kaçırdı, biz hikmetlerini kaçırmayalım! Zira, Kur’ân, hikmetlerini öğrenmemizi ve hikmetle anlatmamızı emreder:
“İnsanları Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütlerle çağır ve onlarla olan mücâdeleni en güzel şekilde yap. Şüphesiz ki, Rabbin Kendi yolundan sapanları en iyi bilendir; doğru yolda olanları en iyi bilen de yine Odur.” 1
Orucun sayısız hikmetleri vardır:
- Hem Cenâb-ı Hakk’ın rububiyetine,
- Hem insanın hayat-ı içtimâiyesine [sosyal hayatına],
- Hem hayat-ı şahsiyesine,
- Hem nefsin terbiyesine,
- Hem niam-ı İlâhiyenin [İlahi nimetlerin] şükrüne bakar hikmetleri var. 2
Oruç, çektirdiği açlık ile, sosyal hayatı düzenler. Fakir ve zayıfların hallerini ders verir ve onların imdadına koşturur.
Oruç, muhteşem bir eğitim ve öğretim merkezidir. Nefsimizi terbiye eder. Nefsin köleliğinden kurtarıp, yüce duyguların hürriyetine kavuşturur.
Allah’ın emriyle, “nefsî arzular” etrafında—yeme, içme, cinsî münâsebette bulunma gibi—dolanmaktan vazgeçen oruçlu; ulvî, yüce değerleri tefekkür ve terennüm eder. Nefsin esaretinden kurtulur, gerçek hürriyete ulaşır.
Bu hakikatleri de ifade eden âyet-i kerimenin meâli, “O Ramazan ayı ki, insanlara doğru yolu gösteren, ap açık delillerini taşıyan ve hak ile bâtılın arasını ayıran Kur’ân, o ayda indirilmiştir. Kim bu aya erişirse oruç tutsun.” 3 şeklindedir.
Dinî emir ve nehiylerin hikmetlerini kendimiz öğrenirken ve böylece kalbimizi tatmin ederken, diğer insanlara, deliller getirerek ispat ve izah etmekle vazifeliyiz. İslâmın bütün meselelerini aklen, mantıken, ilmen, fennen ispat ve izah etmek; felsefeden gelen hücumları püskürtmek gerektiğine işaret eder İlâhî ferman:
“Mü’min kullarıma şunu söyle ki, kâfirlere karşı en güzel sözü söylesinler; hiddet göstermeksizin delilleri en güzel bir şekilde ortaya koysunlar. Çünkü şeytan aralarına nifak sokar...” 4
NOT: Bu vesileyle Ramazan-ı Şerifinizi tebrik eder, İslâm ve insanlık âlemi için hayırlara, barış ve huzura vesile olmasını Cenâb-ı Hak’tan niyaz ederim.

Dipnotlar:
1- Nahl Sûresi, 125. 2- Bediüzzaman Said Nursî, Mektubat, s. 387. 3- Bakara Sûresi, 185. 4- İsra Sûresi, 53.