Anne-babalar dikkat!

“Yeme Bozuklukları” kitabının yazarı NP GRUP Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi Uzman Çocuk Ergen Psikologu Hande Sinirlioğlu, habervaktim.com için ‘Çocuklarda yeme bozuklukları’nı kaleme aldı.

Anneleri en çok yoran ve tüm günlerini bununla dolduran konulardan bir tanesi de çocuklarının peşinde ellerinde tabakla koşmalarıdır. Bu durum artık psikolojik bir sorun halini almıştır.

Çoğu zaman çocuklarımızla mücadeleler yaşar, onlarla bebeklikten itibaren pek çok konuda çatışmaya gireriz, ister istemez. Bu çatışmalardan en belirginidir yemek üzerindeki mücadele.

1-2 YAŞLARINDA BAŞLAR
Çocuklar için yemek gelişimsel bir basamaktır. Yemek alışkanlığı çocuğun duygu durumuna, bağımsızlığına, bireyselleşmesine, motor gelişimine, ebeveynleri ile uzun dönem ilişkisine ve huyunun oluşumuna yol açar.

Yeme sorunların çocuk 1-2 yaşlarındayken kendini göstermeye başlar. Çocuk bağımsızlığını ilan etme yolunda ilk çabasını yemek seçerek veya yemeği reddederek dile getirir. Anne telaşlanır, korkar, kızar ve hatta suçluluk duyar. Böylelikle savaş başlamıştır. Her öğünde bu tansiyon hissedilmeye, hatta gittikçe şiddetlenmeye başlar. Bir kısır döngüye giren durum çocuğun gittikçe daha az yemek yemesine yol açacaktır. Daha da önemlisi bu karşı koyma ve çatışma çocuğun diğer davranışlarına da yansıyacak; uyku düzeni, tuvalet eğitimi ve istekleri ertelemede ebeveynler güçlük yaşamaya başlayacaktır.

İLK 6 AY ANNE SÜTÜ
Bebeklik dönemi (1 yaş) yeme davranışına bağlı problemleri üçe ayırabiliriz: Anne sütünün yetersizliği ve normalin altında besleme çocuk doktorlarının müdahalesine ihtiyaç duyulacak bir durumdur. İkinci problem özellikle anne sütü almayan bebeklerde rastlanan gereğinden fazla beslenme sıkıntısıdır. Bu durumda annenin suçluluk duygusu ve sosyokültürel etkilerin önemli olduğu gözlenmektedir. Uzmanların önerisi ilk 6 ay anne sütü ile çocuğu beslemek olmaktadır. Diğer taraftan günlük süt veya besin miktarı da çocuk doktorlarının önerdiği seviyeyi geçmemelidir. Sonuncu olarak anneler sık sık beslenme sonrası bebeklerin çeşitli yollarla besini çıkartmasından şikayet ederler. Bu durumda önerilen yemek öncesi ve sonrası bebeğin sakin bir ortamda olması, kucağa alınmaması, hareket halinde bırakılmaması ve öğünün gerekli miktarların üstüne çıkartılmamasıdır.

YEMEK SEÇME PROBLEMİ
2-3 yaşlarında yeme problemleri daha sık meydana gelmekte, anneleri etkilemektedir. Bu yaşlar çocuk için zor yaşlardır, çünkü bebek kendi özgürlünü kazanmaya, bireyselleşmeye çalışmakla birlikte anne ve babasından da kopmamaya uğraşır. Bu yaşlarda (özellikle 3 yaşında) bebek bedensel ihtiyaçlarının farkına varır, kaşık, çatal tutarak kendi beslenme ihtiyacını giderebilir. Anneler için bu durum pek çok açıdan zordur.

Bu dönemde de 3 tür şikayetle anneler uzmanlara başvurmaktadır:
1) Yemek seçme.
2) Yemeyi reddetme veya ağızda bekletme.
3) Yemek esnasında ayağa kalkma dolaşma.

Çocuklarımız sosyalleşmeye başladığı andan itibaren onları anaokulları, yuvalara göndeririz. 6 yaşından sonra ise artık okul çağı gelmiştir. Yeme davranışlarında sorun yaşayan ve bu davranışları artık pekiştirmiş bir çocuğun okul dönemi beslenme düzenini oturtmak da ebeveynler için güç bir durum haline gelebilmektedir. Bu nedenle anne-babalara çocuklarının küçük yaşlarından itibaren bir takım görevler düşmektedir.

ANNE-BABALARA ÖNERİLER:
1) Örnek olma.
2) Zorlamama, tehdit etmeme.
3) Kirlilik ortaya çıkmasına rağmen 1 yaşından itibaren çocukları kendi kendilerini beslemeye teşvik etme.
4) Küçük öğünler, ufak lokmalar.
5) Öğün içinde alternatif seçimine destek.
6) Olumlu yeme davranışlarını sözel olarak ödüllendirme.
7) Belirli yiyecekler için çok katı olmamaya çalışma.
8) Kesin, kararlı ancak yumuşak disiplin.
9) Öğünün süresi için önceden belirli zaman dilimi kararlaştırma.
10) Tatlı, şeker, çikolatanın ancak çocuk yemeğini bitirdiğinde sunulması.
11) Tabağın tamamen bitirilmesi konusunda ısrarcılıktan kaçınma.
12) Yemek için masa ve sandalyeyi tercih etme, kucak, TV karşısından vs. kaçınma.
13) Tüm yemek disiplininde tutarlılık.

(habervaktim)