İşte CHP'nin Vaatleri

AK Parti’nin ardından dün de Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) seçim vaatlerini açıkladı. Açıklanan programda ilk dikkat çeken sosyal boyutu öne çıkan sözler. Daha adaletli bir gelir dağılımının şifreleri ise yine maliye politikalarında saklı. Devletin üzerine mali yük getirmeden faizlerin silinmesi yolu ile kredi kartı affı gibi sözleri bir tarafta tutarsak CHP, orta ve dar gelirlilere yönelik refah artırmanın yolunu vergi politikaları üzerine inşa etmiş. Peki bu sözlerin mali karşılığı nedir? Bu sözler milyonları kapsayan çok geniş bir kitleye hitap etse de bütçesi toplam milli gelirin yüzde 2’sine ancak denk geliyor. Türkiye ekonomisi bugün zaten milli gelirinin yüzde 1.2’si oranında bütçe açığı veriyor. CHP ayrıca dar gelirlilere sağlanacak bu katkının daha fazla zaruri harcamaya yöneleceğini düşünerek bunun ekonomiyi de canlandırması olasılığını hesaba katıyor.

EMEKLİDEN ESNAFA ÖĞRENCİDEN YAŞLILARA... EMEKLİDEN ESNAFA ÖĞRENCİDEN YAŞLILARA...

1- AİLE SİGORTASI: 3 milyon 750 bin yoksul ailenin bu programdan yararlanacağı hesaplanıyor. CHP Aile Sigortası Programı ile, hâlâ yapılmakta olan sosyal yardımlar, iki katına çıkarılarak AB ülkeleri ortalaması olan, GSYH’nin yüzde 2.5’i düzeyine çıkacak. Bunun bütçeye ek yükü 26.5 milyar lira düzeyinde olacak.

2- EMEKLİLERE İKİ İKRAMİYE: Emeklilere 2 bayramda verilecek 1’er maaş ikramiye çok tartışıldı ve bunun bütçeye ek maliyeti ise 26 milyar lira olarak hesaplandı. Ancak hükümet zaten 5 milyarlık iyileşme sağladığı için geriye 20 milyarlık ek destek kaldı.

3- ASGARİ ÜCRETTEN SIFIR VERGİ: Asgari ücretlilerin 2014’te ödediği vergi 8.6 milyar lira. Sonraki yıllarda da bu tutar enflasyon kadar artacak. Ancak bu tutarın yaklaşık yarısı Asgari geçim indirimi yoluyla geri veriliyor. Bu durumda bütçeye ek yük yaklaşık 4.3 milyar olacak.

CHP'NİN MİLLETVEKİLİ ADAYLARI! CHP'NİN MİLLETVEKİLİ ADAYLARI!

4- KREDİ KARTI TEŞVİKİ: Bütçeye yükü yok. Bankalar ve Varlık yönetim şirketlerinde biriken 15.5 milyarlık kredi kartı faizinin 12.5 milyarlık kısmı silinebilecek.

5- MAZOT YARDIMI: Şu anda çiftçilerin kullandığı mazot miktarı yıllık yaklaşık 3.2 milyar litre. Toplanan 12.8 milyar liranın 7.6 milyarı vergi. 600 milyonluk bir destek zaten var CHP köylüye 7 milyarlık daha destek sağlayacak.

TOPLAM: Emeklilere, çalışanlara ve köylülere yapılacak ek yardımların toplam mali karşılığı 57 milyar lira. Ancak CHP dar gelirliye sağladığı bu desteğin sokağa harcama olarak yansımasını ve bu yolla en az 20 milyar liralık ek vergi geliri elde etmeyi hedeflediğini ifade ediyor. (CHP bu hesabı yaparken iktisadi argümanı şöyle: Ortalama yüzde 12 vergi oranı ile sağlanacak kaynağın en az 3 defa alışverişe dönmesi.) Bu da nette sağlanacak desteğin 37 milyar lira ile sınırlı olacağını gösteriyor. Rakam 442 milyar liralık bütçenin yüzde 8.3’üne denk. Bütçe açığının toplam bütçeye oranı ise bugün yüzde 5 seviyesinde hesaplanıyor. Ekonomi çevrelerinde esas dikkate alınan oran ise bu açığın toplam milli gelire oranı. 1.8 trilyon TL milli geliri olan Türkiye ekonomisi bugün zaten bu büyüklüğün 1.2’si oranında yani 22 milyar TL bütçe açığı veriyor. CHP’nin planı ise bu açığı toplamda 37 milyar liraya çıkarmak. Bu da oransal olarak açığın yüzde 1.2’den yüzde 2’ye ulaşması anlamına geliyor.