İran'da kritik gelişme: Fitne bitti!

Son bir haftadır sokakları isyankâr insanlarla dolup taşan İran, yakın tarihinin en ilginç süreçlerinden birini yaşıyor. ‘Hayat pahalılığı’, ‘yolsuzluk’ ve ‘işsizlik’ gibi nedenlerle ülkenin onlarca noktasında meydanlara dökülen ve ABD-İsrail eksenince açık biçimde desteklenen protestocular, dün rejim yanlılarının gövde gösterisiyle karşılaştı. İran dini lideri Ali Hamaney’in ‘olayların arkasında yabancı ülke istihbarat kurumlarının bulunduğu’ yönündeki sözleri ve Tahran yönetiminin ‘sokağa çık, tepki göster’ çağrısıyla birlikte yüzbinlerce İranlı meydanları doldurdu. Kum, Ahvaz, Abadan, Gorgan, İylam, Erak, Hürremabad, Kirmanşah ve Buşehr başta olmak üzere pek çok bölgede sokağa inen rejim yanlıları, ülkede bir haftadır süren anarşiye tepki göstererek “Kahrolsun fitneci ve münafıklar” sloganında birleşti.

CUMA EYLEMİ ERTELENDİ

Rejime destek yürüyüşlerinin, 28 Aralık’ta olayların başladığı ‘sembol’ kentlerin neredeyse tamamında gerçekleşmesi dikkat çekti. İran halkı, Tahran yönetiminin değişmesini isteyenlere en büyük desteği veren ABD ve İsrail’le birlikte Suudi Arabistan’a da adeta öfke kustu. Bu arada protestoculara yönelik daha büyük halk tepkisi için cuma namazı sonrasını işaret eden Tahran yönetimi, bu kararından şimdilik caydı. Hamaney’e bağlı Tebliğat Kurumu tarafından cuma günü düzenlenecek ‘rejime destek’ mitinginin ertelendiği belirtildi.

PROTESTOCULAR AZALIYOR

Gündüz rejim yanlılarının gövde gösterisine sahne olan İran’da geceler ise oldukça hareketli geçiyor. Sokakta sayıları giderek azalan rejim karşıtları, güvenlik güçlerinin yer yer sert müdahalesiyle birlikte dağılmak zorunda kalıyor. Mevcut yönetime ‘ekonomik gerekçelerle’ tepki göstererek olayların başında sokağa dökülen muhafazakar kesim de, sürecin giderek kontrolden çıkmasıyla birlikte sokaklardan çekildi. Bu durum, eylemlerin provokasyonlarla bir anda boyut değiştirmesine bağlanıyor.

‘DIŞ MÜDAHALE’ ÜRKÜTTÜ

Başta dini lider Hamaney’inki olmak üzere üst düzeyde yapılan ‘dış müdahale’ vurgusunun altı çiziliyor. Yönetim muhalifleri bile, “Irak ve Suriye’den sonra sırada İran var” söylemlerinin arttığı bir dönemde patlak veren isyan dalgasına daha fazla ortak olmak istemiyor. Ankara-Moskova-Tahran ittifakı sonucu ABD’nin Irak ve Suriye’de yenilgiye uğratıldığı gerçeğini göz önüne alan İranlılar, olaylara artık temkinli yaklaşıyor. Ancak bir haftadır süren olayların başta Kirmanşah olmak üzere Kürt nüfusun yoğun olduğu yerlerde meydana geldiği de dikkatlerden kaçmıyor. Suriye’de PYD, Türkiye’de PKK, Irak’ta PKK/Peşmerge’yi palazlandıran ABD’nin İran’da da PJAK’ı sokağa sürdüğü yorumları yapılıyor.

YENİŞAFAK