Yerli enerjide verim arttıracak buluş

Çeşitli moleküllerin sentezinden oluşan yeni malzemenin, jeotermalden  elektrik üretimini yaklaşık yüzde 20 artırarak yıllık 180 milyon dolar civarında kazanç sağlaması bekleniyor.

İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Malzeme Bilimi ve Mühendisliği  Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Demir, Türkiye'nin enerji ihtiyacını karşılamak için yurt dışından enerji ithal  ettiğini, bunun önüne geçmek için yerli enerji kaynaklarının verimini artırmak  için çalışmalar yürüttüklerini anlattı.

Jeotermalin Türkiye için önemli bir kaynak olduğunu belirten Demir, bu  alandaki elektrik üretiminin verimini artırmak için 7 yıldır çalıştıklarını  söyledi.

Prof. Dr. Demir, jeotermal tesislerinde karşılaşan en önemli sorunun  "kabuklaşma" olduğuna dikkati çekerek, "Jeotermal akışkan (su ve buhar) yerin  altında yüksek basınç ve sıcaklıkta çözünmüş minerallerden oluşmaktadır. Bunların  yeryüzüne çıkartılması sırasında çökelme problemi meydana gelir. Çökelmeyle  oluşan kabuklaşma jeotermal akışkanın geçtiği boruları tıkama noktasına getirir  ve enerji performansını düşürür. Kabuklaşma borudan geçen suyun debisini  düşürdüğü gibi boruların üzerinde yalıtkan bir tabaka bırakarak oradan istifade  ettiğimiz enerji miktarını da düşürmektedir." diye konuştu.

ÇAYDANLIK ÖRNEĞİ

Günlük hayatta mutfakta kullanılan çaydanlıklarda da kabuk oluştuğuna  değinen Prof. Dr. Demir, "Bu kabuk, kireç esaslı kalsiyum karbonat  kabuklaşmasıdır. Bu kabuklaşmaya yönelik güzel çözümler var. Ancak elektrik  üreten jeotermal sistemlerde gördüğümüz kabuklaşma daha farklıdır, silikat  kabuklaşmasıdır ve çok daha inatçı, temizlemesi zor bir kimyasal yapıdır."  ifadelerini kullandı.

Polimerik moleküller sentezleyerek kabuklaşma oluşmasını azaltacak bir  malzeme elde ettiklerini, bu malzemenin laboratuvar ortamında başarılı sonuçlar  verdiğini anlatan Demir, şöyle devam etti:

"Türkiye'nin jeotermalden elektrik üretim kapasitesi günlük 1000  megavat civarındadır. Yaptığımız inhibitör kabuk miktarını yüzde 20 azaltmakla  enerji performansını artırmaktadır. Bu da yıllık yaklaşık 180 milyon dolarlık bir  kazanca tekabül etmektedir. Bu rakam bir megavat elektriğin bir saatlik ücreti ve  verimin artırılmasıyla elde edilecek günlük fazladan 200 megavatlık elektrik göz  önünde bulundurularak elde ediliyor."

Demir, TÜBİTAK destekli projede elde edilen malzemenin üretim  kapasitesinin artırılarak sahada kullanılacak miktarda üretilebileceğini sözlerine  ekledi.