Türkiye'den 'Afrika' hamlesi! Ortak üretelim

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cezayir, Moritanya, Senegal ve Mali’yi kapsayan Afrika turunun ilk durağı olan Cezayir'de gazetecilerin sorularını yanıtladı. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cezayir'le savunma sanayi konusunda atılacak adımlarla ilgili olarak, "Hava, kara, İHA’lar vb. ihtiyaçları var. İlgili birimlerimiz görüş alışverişine inşallah devam edecekler. Ortak üretim talebi gelirse girebiliriz. Biz ürettiklerimizden verebiliriz." dedi.

İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları:

“Pazartesi akşamı itibarıyla Cezayir’e ulaştık ve programımızı uygulamaya başladık. İlk önce Şehitler Abidesi’ne bir ziyaretimiz oldu. Ardından Cezayir Başbakanı Uyahya ile etraflıca bir görüşme yaptık. Havalimanına indiğimizde orada Senato Başkanı ile de bir görüşmemiz olmuştu. Başbakanla yaptığımız heyetlerarası görüşmede, Türkiye-Cezayir arasındaki ikili ilişkileri değerlendirme imkanımız oldu. Siyasi, askeri, ekonomik, ticari, kültürel, tüm alanlardaki ilişkileri değerlendirdik. ‘Bugün neredeyiz, bundan sonra neler yapabiliriz?’ sorularına beraberce  cevap aradık.

Cezayir’le bizim ilişkilerimiz 500 yıllık. Böyle bir ilişki ağı olan iki ülkeyiz. Fakat bunun çok daha güçlü bir hale gelmesi gerekir.

Ticaret hacmimiz 3,5 milyar dolar. Bunu ilk etapta 5 milyar dolara, sonra da 10 milyar dolara çıkarma hedefinde mutabık kaldık. Bu hususta her iki tarafta da kararlılık var. Bu çok sevindirici bir durum.

Bu ziyaret, benim buraya dördüncü gelişim. Bundan önce en son, 2014 Kasımında gelmiştim.

Cezayir’de şu an bine yakın Türk firması iş yapıyor. En güçlüsü Tosyalı. 2,5 milyar dolarlık bir yatırıma sahip.

Konut yapımında da yine Türk firmalarının hissedilir ağırlığı var, tutuluyor. Türk firmaları gerçekten seviliyor.

Arzumuz o ki bu işi daha da hızlandıralım; aramızdaki dış ticaret hacmini daha iyi bir seviyeye ulaştıralım.

Doğalgaz, LNG konusunda, biz Cezayir’in dördüncü tüketici ülkesi konumundayız. Anlaşmamız 1 ekim 2019 itibarıyla sona eriyor. Ama bunu uzatabiliriz, bu konuda herhangi bir engelimiz yok. Kendileriyle görüştük. ‘Fiyatı biraz düşürebilirseniz, biz bunu uzatmaktan yanayız. Botaş ve sizdeki muhatap kuruluşu bir araya gelsinler, konuyu görüşsünler’ dedik. Söyleyeceklerini ifade ettiler bize. Böyle bir şey olursa gerçekten isabetli olur.

TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK AVANTAJ

Geldiğimiz akşam tarımdan kültür turizme kadar varıncaya kadar 7 anlaşma imzaladık. Rönesans, Sonatrach ve Bayegan arasında Türkiye’de petrokimya tesisi yatırımına yönelik imzalan Mutabakat Metnini de önemsiyoruz. Bu tesis faaliyete geçtiğinde polipropilen konusunda dışa bağımlılığımız yüzde 25 oranında azalmış olacaktır. Hammaddenin Cezayir’den gelip Türkiye’de işlenmesi büyük avantaj olacak bizim için.

2017’de Türkiye’ye 210 bin Cezayirli turist gelmiş vaziyette. Bu daha da artabilecek konumda. Keçiova Camii’nin şu anda cazibesi olacak. Yeni yapılan cami, -sanıyorum 2-3 yıl içinde- eğer para akışını sağlarlarsa, Türk firması bunu bitirebilir.

ORUÇ REİS ANITI

Ayrıca Oruç Reis için bir anıtı beraber yapabiliriz. ‘Eğer uygun bulursanız, siz girmezseniz de biz yapabiliriz’ dedik. Ama onlar, ‘Biz de bu oluşumun içinde olmak isteriz’ dediler.

SAVUNMA SANAYİ ÜZERİNDE ISRARLA DURDUK!

Savunma Sanayinin üzerinde özellikle ısrarla durduk. Beraber yatırımlar olabileceği gibi bizim verebileceğimiz ürünler de var dedik. En önemlisi bence Stratejik İşbirliği Konseyi çalışmasını başlatma karanını almış olmamızdır. Dışişleri Bakanlarımıza talimatı verdik. Ayrıca serbest ticaret anlaşması müzakerelerinin başlatılmasını önemsediğimizi ifade ettik. Bunun için karma ekonomik konsey toplantısı bu yıl içinde yapılacak. Bizden arşivler konusunda destek istediler. ‘Ülkemizle ilgili olarak sizin arşivlerinizden istifade edebilir miyiz?’ dediler. Biz de ‘Arşivler lokal bir mevzu değildir. Müracaatınızı yapın, gerekli talimatı elbette veririz. Başbakanlık arşivlerimizi sizlere tabii ki açarız’ dedik.

Cumhurbaşkanı Sayın Abdülaziz Buteflika ile de görüşmemiz gayet iyi geçti. İkili ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine, yatırımlar konusuna o da büyük önem veriyor. ‘Terörle mücadele, başta Kudüs olmak üzere Filistin konusunda aynı görüşteyiz’ dediler. Bu konulardaki hassasiyetleri son derece ileri seviyede. Sayın Cumhurbaşkanınında da Sayın Başbakanda da bu hassasiyeti müşahade ettim.

DOĞALGAZ ALIMI

Enerji alanında özellikle bu 30 yıllık süreçteki devam eden süreci inşallah Botaş ile Sonatrach arasında bundan sonra güçlendirerek devam ettireceğiz. Enerji Bakanımız süreci yakın takibe alacak. Hele hele ücretlerde uygun bir düşüş sağlarsak bu, süreci de hızlandırabilir diye düşünüyorum.”

SORU- CEVAP

CEZAYİR'LE ORTAK ÜRETİM YAPABİLİRİZ

Cezayir ile savunma sanayii alanında somut olarak hangi kararlar alındı, hangi fırsatlar var önümüzde? Ayrıca Cezayir temaslarınız sırasında Libya ve Mısır konuları da gündeme geldi mi, herhangi bir gelişme oldu mu?

“Savunma sanayiinde, Cezayir’in şu anki ihtiyacı tahminlerin çok daha fevkinde. Yüzölçümü itibariyle çok büyük bir alana sahip ülke. Neredeyse bizim üç katımız büyüklüğünde. Sınırlarının korunması gerekiyor. Hava, kara, İHA’lar vb. ihtiyaçları var. İlgili birimlerimiz görüş alışverişine inşallah devam edecekler. Ortak üretim talebi gelirse girebiliriz. Biz ürettiklerimizden verebiliriz. Herhangi bir sıkıntı söz konusu değil.

Bölgede Mısır’a sıcak bakmıyorlar. Rahatsızlar. Libya konusundaki gelişmelerden rahatsızlar. Özellikle teröre bulaşmış olanlar, Cezayir için de bir risk oluşturuyor. Cezayir bölgede önemli bir ülke. Doğalgaz fiyatlarının düşüşü biraz tedirginlik oluşturdu. Fiyatlar toparladığında elbette her alanda daha rahat adım atacaklardır.

Cezayir-Türkiye ilişkilerini iyi bir noktaya getirme arzusundayız. Bunu başarmamız, Cezayir’in kalkınmasına da katkı sağlayacaktır.”