Rusya, Kiev'in gazını kesti

Ukrayna'nın doğusundaki Rusya destekli milislerin faaliyetleri ve Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi sonrası son yıllarda ciddi bir siyasi kriz yaşayan Kiev ile Moskova yönetimleri arasında yine doğalgaz kavgası çıktı. Merkezi İsveç’in başkenti Stockholm’de bulunan Uluslararası Tahkim Mahkemesi, çarşamba günü Rus enerji şirketi Gazprom’un Ukrayna’ya doğalgaz sevkıyatıyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmediğine hükmederek, Rusların, Ukrayna doğalgaz firması Naftogaz’a 2.56 milyar dolar tazminat ödemesini kararlaştırdı.

Buna cevap olarak Gazprom, mart ayı itibarı ile Ukrayna’ya doğalgaz akışını kesti ve Ukrayna’nın sevkıyat için yaptığı ön ödemeyi geri gönderdi. Bu hamle Ukrayna’yı kış aylarında zora soktu. Ukrayna hükümeti, enerji tasarrufu yapmak adına kreşleri, okulları ve üniversiteleri tatil ilan etti. Bunun yanısıra elektrik santrallerinde doğalgaz yerine petrol kullanımı talimatı verildi ve Ukrayna, Polonya’dan doğalgaz satın aldı. Naftogaz, bu süre zarfında Gazprom ile uzlaşma arayacağını bildirdi.

MAHKEME SAVAŞLARI

Gazprom, Ukrayna ile anlaşmaların iptali için de Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ndeki prosedürü başlattığını açıkladı. Gazprom Başkanı Aleksey Miller, RIA Novosti ajansına yaptığı açıklamada Ukrayna ile olan ‘mevcut sözleşmelerin devam etmesinin ekonomik olarak kârlı olmadığını’ ve ‘şirketinin Ukrayna’nın ekonomik sorunlarını çözme niyetinin’ olmadığını da kaydetti. Rusya’nın bu açıklamalarına Ukrayna Başbakanı Petro Poroşenko cevap verdi. Poroşenko, Gazprom’u ‘gaz sevkıyatını siyasi baskı aracı olarak kullanmakla’ suçladı. Ukraynalı lider, “Eğer bu (sözleşmenin feshi) gerçekleşirse Naftogaz, Gazprom’un sorumsuzca eylemlerinden dolayı meydana gelen zararın karşılanması için uluslararası tahkime başvuracaktır” diye konuştu.

AB’YE SEVKIYAT SÜRÜYOR

Öte yandan Ukrayna’nın boru hatları işletmecisi Ukrtransgaz, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya giden gaz sevkıyatının normal şekilde devam ettiğini açıkladı.

BİLGİ NOTU

Rusya, Ukrayna’ya gaz sevkıyatını daha önce de durdurmuştu. Fiyatlandırmayla ilgili tartışmalar sonucunda 2006’da, 2008’in sonlarında, 2009’un başlarında ve 2014 yılında Ruslar, Ukrayna’ya gaz akışını kesmişti. Doğalgaz üzerindeki bu çatışma, Rusya ile Ukrayna arasında diğer alanlarda yaşanan siyasi gerilimin bir parçası olarak görülüyor.

MUHALİF SAAKAŞVİLİ DESTEKÇİLERİNE BASKIN

Gürcistan’ın eski devlet başkanı Mihail Saakaşvili’nin Ukrayna’nın başkenti Kiev’de parlamento önünde çadır kurmuş olan destekçilerine polis sert müdahale etti. 100 civarında eylemcinin bulunduğu çadırlara düzenlediği baskında çıkan çatışmada 6 eylemci, 4 polis yaralandı. 50 kişi gözaltına alındı. Rusya karşıtı bir isim olan Saakaşvili, Ukrayna vatandaşı yapılmış, Odessa kentine vali olarak atanmıştı. Saakaşvili, Ukrayna’da da Gürcistan’da olduğu gibi Sovyetler’den kalma bürokrasiyi yıkmak için mücadele edeceğini söyleyince işler değişti. Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko, Gürcü politikacıyı 2016 yılında Ukrayna vatandaşlığından çıkardı. Geçen ay Polonya’ya sınır dışı edilen Saakaşvili’nin destekçileri ise parlamento önünde eylemi sürdürdü.

PUTİN’DEN ÜNLÜLERLE GÖVDE GÖSTERİSİ

18 Mart’ta sandığa gitmeye hazırlanan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün başkent Moskova’daki Luzhniki stadyumunda sporcu, ünlü ve kozmonotlarla gövde gösterisi yaptı. Rusya için parlak bir gelecek öngördüklerini belirten Putin, kalabalığa “Takım mıyız” diye sordu ve kalabalıktan “Evet” yanıtını aldı. Kozmonot Sergey Ryazansky ise “Sadece onunla kozmik başarılar elde edebiliriz” dedi. Resmi anketlere göre Vladimir Putin’in yüzde 70’leri bulan bir halk desteği söz konusu.