İran ambargosu onları vuracak

Getirilen yasakların İran’la ticareti olan AB’li ülkeleri de vurması Avrupa başkentlerinde tepkilere neden oldu. Birlik, şirketlerinin ambargolardan zarar görmesi halinde ABD’yi Dünya Ticaret Örgütü’ne şikâyet etmeye hazırlanıyor.

BD Başkanı Donald Trump’ın, ülkesinin İran ile 2015 yılında imzaladığı nükleer anlaşmadan çekildiğini duyurması piyasaların yanı sıra dünyanın neredeyse tüm başkentlerinde tartışmalara neden oldu.

Açıklamanın ardından başta petrol olmak üzere küresel enerji sektöründe hareketlenme başlarken duyurunun getirdiği belirsizlik piyasaların tamamına yayıldı. Buna başlıca gerekçe olarak ise Başkan Trump’ın İran’a yönelik ambargoyu delecek olan şirket ve ülkelere de yaptırım tehdidinde bulunması gösteriliyor. Trump, Tahran’a yönelik ambargo uygulamasına kademeli olarak başlanacağını belirterek 3 ve 6 aylık dönemin sonunda uygulamaların tüm sertliğiyle yürürlüğe gireceğini söyledi.

BAĞLANTISI KOPARILACAK

ABD Hazine Bakanlığı’ndan yayımlanan bir metinde bu ambargoların ne olacağı detaylı olarak duyuruldu. Üç ay sonra devreye alınacak ilk kademe ambargolar daha hafif gibi görünse de altı ayın sonunda alınan tüm ambargolar ülkeyi dünyanın geri kalan kısmından koparmayı hedefliyor. Ancak bu koparma operasyonu sadece İran’ı değil İran’ın Avrupalı ticaret ortaklarını da vuracağa benziyor. Zira yasaklar kapsamında devreye alınacak yasaklamalar başta Almanya ve Fransa olmak üzere İran’la ticaret bağlantısı olan pek çok AB’li ülkeyi vuracak.

AB AYAKLANDI

Bu bağlamda açıklamalarda bulunan Fransa hükümet sözcüsü, Avrupa Birliği ülkelerinin ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çıkmasının ekonomiye ve iş ilişkilerine getireceği zararı tartışacaklarını ve dünya ticaret kuralları çerçevesinde, olası zararlı adımlarla mücadele edeceklerini söyledi. Sözcü Benjamin Griveaux, ABD’nin tek taraflı kararını kabul etmeyeceklerinin altını çizerek, “Avrupa Birliği, Dünya Ticaret Örgütü (WTO) nezdinde Avrupalı şirketlerin çıkarlarına zarar verecek her türlü tek yanlı adıma karşı direnmeye ve elbette WTO kuralları dahilinde olmak üzere, orantılı bir karşılık vermeye hazırdır” dedi.

38 MİLYAR DOLARLIK UÇAK SATIŞI TEHLİKEDE

ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çıkması, Tahran ile uçak imalatçıları arasındaki 38 milyar dolarlık anlaşmaları da tehlikeye soktu. Anlaşmalara yakın kaynakların verdiği bilgilere göre, bu şirketlerden Avrupalı Airbus şirketi, rakibi ABD’li Boeing’den daha fazla riskle karşı karşıya. İran hükümeti, ulusal havayolu IranAir için liste fiyatı 38.3 milyar dolar olan 200 adet yolcu uçağı siparişi verdi. Bunların 100 adedi Avrupa şirketi olan Airbus’tan, 80 adedi rakip Amerikan şirketi Boeing’den ve 20 tanesi de Fransız-İtalyan turboprop imalatçısı ATR şirketinden sağlanacaktı. Siparişlerin iptali gündemde.

6 AĞUSTOS’TA YÜRÜRLÜĞE ALINACAK İLK AMBARGOLAR 

- İran hükümetinin ABD Doları ile alışverişi yasaklanacak.

- Altın ve değerli metal ticareti engellenecek.

- Grafit, alüminyum, çeliğin yanı sıra kömür ve yazılım geliştirmeye yönelik ürünlerin de ithali yasaklanacak.

- Bu ürünleri İran’a ihraç etmek isteyen ülkeler de yaptırımlara maruz kalacak.

- İran dışında olan ve İran’a ait kaynakların bu ülke tarafından kontrolü engellenecek.

- İran’ın devlet tahvili ihalesi açması veya tahvil satması yasaklanacak.

- Ülkenin otomotiv sektörüne yönelik sınırlamalar getirilecek.

- İran’dan ABD’ye yönelik gıda, halı satışı ve buna bağlı finansal işlemler askıya alınacak.

- İran’a yönelik yolcu uçağı, donanımı ve servis satışı duracak.

4 KASIM ’DA YÜRÜRLÜĞE ALINACAK AMBARGOLAR 

- İran’la bağlantılı olan tüm petrol işlem ve hizmetleri duracak.

- İran’dan petrol temelli petrokimya türevi ürünlerin tamamının alımı yasaklanacak.

- İran Merkez Bankası ile tüm yabancı banka ve finans kuruluşları arasındaki işlemler duracak.

- İran Merkez Bankası ve ülkenin finans kuruluşlarına yönelik önem arz edecek küresel ekonomik haber akışı yasaklanacak. n İran’la ilgili tüm sigorta işlemleri durdurulacak.

- İran’ın petrol dahil tüm enerji sektörüne yönelik ambargolar devreye girecek.

- Ülkenin liman işletmecileri, tersaneleri ve gemi ile taşımacılık sektörü de ambargo kapsamına alınacak.