Sanayide çarklar dönmüyor işsizlik rekora koşuyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019 yılı Ocak ayı Sanayi Üretim Endeksi verisini açıkladı. Yapılan açıklamaya göre, sanayi üretimi ocak ayında geçtiğimiz yılını aynı dönemine göre yüzde 7.3 oranında düşüş gösterdi. Öte yandan kayıtlı işsizlik verileri ise hızlı bir artış kaydediyor. İşkur verilerine göre, geçen yılın şubat ayına göre kayıtlı işsiz sayısı 1 milyon 534 bin 712 kişi artışla 3 milyon 953 bin 325 kişiye çıktı. Ocak ayında işsiz sayısı yaklaşık 266 bin kişi yükselirken, Şubat'ta bu rakam 177 bin kişi oldu. İşkur'a göre geçen yıl Şubat ayında 2.4 milyondan fazla işsiz bulunurken, geçen ay bu rakam 4 milyon kişiye yaklaştı.

Sanayi üretimi verilerine baktığımızda, 2019 yılı Ocak ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 7.5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 1.7 azaldı. Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2019 yılı Ocak ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.7, imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 1.1 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 0.1 arttı. Düşük teknoloji üretimi ocak ayında yıllık bazda yüzde 4.5, orta düşük teknoloji üretimi yüzde 13.5, orta yüksek teknoloji yüzde 6.5 azalırken, yüksek teknoloji yıllık bazda değişmedi. Aylık bazda ise tek azalan kalem yüksek teknoloji üretimi oldu. Ekonomist Haluk Bürümcekçi "Kademeli geri çekilmenin ise çok sertleştiğini görüyoruz. Ocak ayında trend hızı yüzde 8.2 ile sert daralma bölgesinde derinlere inse de üretimde ivme kaybının yavaşladığını da göstermektedir" ifadelerini kullandı. Sanayi üretim endeksinin son çeyrekte yüzde 7 daralırken, katma değer azalışının yüzde 6.4 olarak açıklandığını anımsatan Bürümcekçi, şunları kaydetti: "Önceki üç çeyrekte yüzde 9,9, yüzde 5 ve yüzde 0,5 artışa karşılık katma değer artışı yüzde 7,9, yüzde 4 ve yüzde 0,1 olmuştu. Ocak gerçekleşmesi ise geçen yılın aynı dönemine göre yıllık yüzde 7,3 düşüşle yıla sert üretim daralması ile başlandığına işaret ederken, şubat için de öncü göstergeler yıllık bazda daralmanın devam ettiğini düşündürmüştür. Sanayi üretimi ve katma değer arasında önceki çeyreklerde gözlenen ilişki nedeniyle üretimin bu seyri GSYH açısından olumsuz sinyal verirken, bunun yanı sıra iç talep ve yatırımlarda daralma da devam ettiğinden milli gelirde de yıllık bazda azalışın (yüzde 2-3 aralığında) devam etme ihtimali yüksektir. İlk çeyrekte sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 5-6 aralığında ve milli gelir yüzde 2-3 aralığında daralma kaydedebilir."

DÜŞÜŞ TRENDİ DEVAM EDECEK

Şubat ayına yönelik ilk tahminlerinin, yıllık bazda düşüş trendinin devam edebileceği yönünde olduğunu belirten Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı "İlk tahminimiz yüzde 5 civarında yıllık düşüş gözlenebileceğine işaret ediyor. Bu durumda, yılın ilk çeyreğinde de 'eksi' büyüme rakamı görmek şaşırtıcı olmayacak. İkinci çeyrekte sıfıra yakın büyüme ortamı ve yılın ikinci yarısında da yüzde 2-3 civarında yıllık büyüme öngörülerimiz doğrultusunda, 2019 büyüme tahminimizi yüzde 2'den yüzde 0,5'e revize ediyoruz. 2020 yılına ait yüzde 3,5'lik büyüme tahminimizi ise koruyoruz" ifadelerini kullandı.

MERKEZ'İN KUR BEKLENTİSİ 6'YI AŞTI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Mart Beklenti Anketi sonuçlarını açıkladı. Buna göre 12 aylık tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi yüzde 15.47'den yüzde 15.24'e geriledi. Yıl sonu enflasyon tahmini de yüzde 15.91'den yüzde 15.64'e indi. 2019 sonu Dolar/TL beklentisi ise 5.99'dan 6.06'ya, 12 ay sonrası için tahmini ise 6.17 TL'den 6.30'a yükseldi. Ankete göre 2019 yılı büyüme tahmini yüzde 1.2 olarak kaldı. 2020 yılına ilişkin büyüme beklentisi ise yüzde 3.1'den yüzde 3.2'ye yükseldi. Bir önceki anket döneminde 23.6 milyar dolar olan yıl sonu cari açık beklentisi, 21.4 milyar dolara indi. 2020 yılı cari açık beklentisi de 28.9 milyar dolardan 26.3 milyar dolara geriledi.

SANCILI SÜRECİ KARAR YAZDI

Mavi Marmara mağduru Zeki Kaya'nın açtığı örnek davayı ilk kez KARAR duyurmuştu. 2 Ekim 2017'de "Mavi Marmara'da fatura Türkiye'ye" manşetini atan KARAR, İsrail'le yapılan anlaşma gereği şehit aileleri dışındaki tüm mağdurlar için 'yasal muhatabın' Ankara haline geldiğine dikkat çekmişti. Dava sürecinde Maliye Bakanlığı avukatlarının Zeki Kaya için Adli Tıp raporu isteyerek "Psikolojik muayeneden geçirilsin" başvurusu gibi Mavi Marmara ruhunu rencide edici girişimleri de yine KARAR manşetten vermişti. Kaya'nın uzlaşma talebi de "Mavi Marmara ruhuna da bu yakışırdı" başlığı ile yine manşetimizde yer bulmuştu.

Karar