"Çocuğunuzun dil gelişimini takip edin"

Çocukların yaşı ilerledikçe dil gelişiminin arttığını belirten uzmanlar, ebeveynleri çocuklarının gelişimini takip etmeleri konusunda uyardı. 6 aylıkken ancak ismine tepki veren çocukların 2 yaşına geldiğinde 2 kelimeli ifade kullanabileceğine dikkat çeken uzmanlar, çocuklarında ısrarlı ses hatası fark eden ailelerin doktora başvurması gerektiğini belirtti. 

Amerikan Hastanesi Çocuk Nerolojisi Uzmanı Prof. Dr. Serap Uysal çocuklarda dil yeteneklerinin alıcı beceriler ve ifade becerileri olmak üzere iki kısma ayrıldığını söyledi. Çocuklarda yaş ilerledikçe dil gelişiminin de arttığını ifade eden Uysal, "6 aylıkken ancak ismine tepki veren çocuklar 3 yaşına geldiğinde tamlamalar ve zamirler kullanarak daha karmaşık bir dil ve soru sorma yeteneği geliştirir. 2,5 yaşında genellikle "ne?'' diye sorarken ve 3 yaşında "niçin?'' diye sorar. 5 yaşına geldiğinde ise yan cümleler ve karmaşık cümleler dâhil, konuşmanın tüm özelliklerini kullanabilir." Şeklinde konuştu. 

Çocukların doğumdan önce bile bazı sesleri algıladığını anlatan Uysal, "Hamile bayanlar, doğmamış çocuklarının ani yüksek sesler sonrası tekme attıklarını bildirmişlerdir. Yeni doğanın kalp hızı ve emme paternlerini yeni bir çevresel uyaran ile karşılaştığında değişir. Yenidoğan, özellikle insan sesine alışıktır ve yavaşça fısıldayan ana - babasına doğru döner." diye konuştu.

Çocuğun büyüdükçe seslere ilgisinin devam ettiğini, 3-4 aylık olduğunda istemli olarak sesin kaynağına doğru döndüğünü anlatan Serap Uysal şu bilgileri verdi: "2-3 aylık olunca kendiliğinden müzikal sesler oluşturabilir. Bu anlatıcı sözel dil gelişiminde ilk adımdır. 6 aylıkken çocuklar isimlerine tepki verirler ve yaklaşık 9 aylıkken sözel ritüelleri izleyebilen, örneğin 'bay-bay' diyerek el sallayabilir veya ne kadar büyük olduklarını gösterebilirler. Algılayıcı dil, çocuğun gittikçe artan karmaşıklıkta emirleri anlamasıyla gösterilebilir. Örneğin, yaklaşık 1 yaşından itibaren 'topu at' gibi tek aşamalı emirleri anlayacaktır. 'Bana… göster' dendiği zaman iki resim arasında seçim yapabilmesi 18-24 aylık yaşlarda beklenir. 2 yaşındaki çocuk, cisimleri kullanıma göre tanımlayabilir. 18-24. aydan sonra kelime kullanımı hızla artar, standart yapılar bebek konuşmasının yerini alır ve kelime çeşitlemeleri başlar. 3 yaşında, tamlamalar ve zamirler kullanarak daha karmaşık bir dil geliştirir. Çocuk soru sorma yeteneğini geliştirir. 2,5 yaşında genellikle 'ne' diye sorarlar ve 3 yaşında en sıklıkla 'neden' diye sorarlar. 5 yaşında yan cümleler ve karmaşık cümleler dâhil, konuşmanın tüm özellikleri kullanabilir. Dil gelişiminin hızı hem çevresel hem de biyolojik faktörlere bağlı gibi görünmektedir."

Ailelere çocuklarının dil gelişimini takip etmeleri tavsiyesinde bulunan Uysal sözlerini şöyle sürdürdü: "2 yaştaki çocuklar iki kelimeli ifade kullanmalıdırlar ve bunların en az yarısı anlaşılabilmelidir. 3 yaşında, çocuklar 3 veya daha fazla kelimeli tamlamalar kullanmalıdır. Bu gelişimsel aşamaları gerçekleştirmeyi başaramayan çocuklar hem işitme kaybı, hem de algısal ve duygusal bozukluk için değerlendirmelidir. Dil gelişimindeki gecikmeler, şunlarda her hangi birini kapsayabilir: 3 yaşa kadar anlaşılır konuşma yokluğu, 4 yaştan sonra başlangıç sessiz harfleri sıklıkla atlanması ve 7 yaşından sonra ısrarlı artikülasyon (seslendirme) hataları. Bu gecikmelerden her hangi biri 6 ay veya daha fazla devam ederse, bir görüş alışverişi başlatılmalıdır."

(CİHAN)