Doğudan 3. sayı çıktı

Farklı inanç ve siyasi görüşlere sahip bir grup aydının “Bir de Doğu’ya, kendi coğrafyamıza bakalım” sloganı ile oluşturdukları Doğu Konferansı girişiminin yayın organı doğudan dergisinin, dosya konusu İran olan üçüncü sayısı çıktı.

doğudan'ın editör yazısında, İran konusuna nasıl yaklaşıldığı şu cümle ile ifade ediliyor: “Bu dosyada İran konusunu, saldırı tehdidi altındaki bir ülke olarak İran’ı, ABD saldırganlığına karşı duruş ortak paydasında buluşarak ve bu saldırganlığın aynı zamanda bölge halkları olarak bize yöneldiğinin de bilincinde olarak ele almanın, ilk elden, en kuşatıcı, sağlıklı ve vicdani bir bakış açısı olacağını düşünüyoruz”

İran’ın Ankara Büyükelçisi Gulam Rıza Bageri ile yapılan mülakatla başlayan İran dosyasında birbirinden ilginç on yazı var. ABD işgali ve nükleer kriz üzerine Hamid El Dabaşi’nin Şubat 2007’de El-Ahram’da çıkan yazısının çevirisi, Mustafa El-Labbad’ın doğudan için kaleme aldığı yine nükleer krize yönelik bir değerlendirme yazısı bulunuyor. Nuray Mert, Veli Nasr’ın, Amerikan dış politika yapıcılarına bir öneri niteliği taşıyan The Shia Revival adlı kitabından yola çıkarak, Ortadoğu’da olan bitenleri emperyalist saldırıları göz ardı ederek açıklamaya çalışan bakış açısını eleştirmiş. “Modern İran Entelektüel Düşüncesinde Süreklilikler ve Kopuşlar” başlıklı yazısıyla Mehrzdad Burucerdi, devrim öncesi ve sonrasında İran’da dindar aydınlar, din adamları ve laik entelektüeller üzerinden, İran’ın fikir hayatında yaşanan süreklilik ve kopuş noktalarını ortaya koyuyor.

Şule Vatanabadi, İran Devrimi’nde önemli bir rol üstlenen kadınların, Batı kapitalizmi ile devletin eril söylemi arasında yaşadıkları çelişkilerle, bunları aşma yollarını doğudan okuyucusu için özetlerken, Cihan Aktaş, Hz. Fatıma’nın günümüz İran kadını açısından ne ifade ettiğini yazmış.

İlhami Güler, Ali Şeriati’nin “dine karşı din” kavramından yola çıkarak, dinin aynı anda nasıl hem özgürlük ve direnişin fitili, barışın, kardeşliğin, paylaşmanın dili, hem de baskının, sömürünün, nefretin ve bağnazlığın aracı olabildiğinin tarihsel örneklerini sunuyor. Hayri Kırbaşoğlu ise çağdaş Şia düşüncesindeki değişimi kaleme almış. İran dosyası Michel Foucault ile İran İslam Devrimi’nin hemen ertesinde yapılmış ve daha önce Türkçe olarak da yayınlanmış olan bir dizi söyleşi ile zenginleştirilmiş.

İran dosyasında iki de çerçeve yazısı var. İran İslam Devrimi’nin ateşleyici olayları arasında yer alan ABD’nin Tahran Büyükelçiliği’nin işgali Atakan Büke’nin kalemi ile farklı bir açıdan değerlendirilirken, Türkiye ile İran arasındaki 367 yıllık barışın kayda alındığı Kasr-ı Şirin Antlaşması’nı da Edip Asaf Bekaroğlu anlatıyor.

İran dosyası bu yazılardan oluşuyor ama doğudan’ın bu sayısının diğer yazıları da İran’la ilgili. Portre bölümünde İran’ın efsanevi başbakanlarından Muhammed Musaddık’ı Burcu Saka yazmış. Kültür-sanat bölümünde Aydın çubukçu, İran’a yaptığı üç gezinin notlarını, Yıldız Ramazanoğlu, İranlı ressamların İran – İslam geleneği ile modern resim sanatının getirilerini başarıyla harmanlamasını, övgü Gökçe ise İran Devrimi sonrasında, İran sinemasının bir değerlendirmesini bizlerle paylaşıyor.

doğudan'ın gündem yazılarında Mehmet Bekaroğlu, Ortadoğu siyasetine dair genel bir tablo çizerken, Ersin Doyran, Annapolis Toplantısı’nı değerlendiriyor. Nuray Mert ise Pakistan’ın eski başbakanı Benazir Butto’nun öldürülmesi ile birlikte ateşlenen krizin ilk değerlendirmesini yapıyor. Kitabiyat bölümünde ise Okay Bensoy, James Scott’ın “Direniş Sanatları” isimli kitabını tanıtıyor.
Dergide dördüncü sayının konusunun, “Devlet Gelenekleri ve Demokrasi” olacağı da duyuruluyor.

Sahibi Doğu Konferansı Derneği adına Mehmet Bekaroğlu, Genel Yayın Yönetmeni Cem Somel olan doğudan dergisi, dergicilik alanında bir ilke imza atarak, yayın dünyasına “Tahakküm” konulu Sıfırıncı Sayısı ile girmişti. İki ayda bir yayınlanan derginin birinci sayısının dosya konusu, “Türkiye’den Doğu’ya Bakışlar”, ikinci sayısınınki ise “Direniş Hareketleri”ydi. Yayın Kurulu ve yazarları daha çok genç akademisyenlerden oluşan doğudan dergisi yazılarının Arapça ve İngilizce özetlerini de yayınlıyor.

Doğu Konferansı kurucuları, Ekim 2003’te yayınlamış oldukları deklarasyonda amaçlarını şu şekilde ifade etmişlerdi: “Bir ucu Hindistan’a, öteki ucu Balkanlar’a açılan yaşadığımız kültür havzasının bileşimleri arasında, son yüzyıllarda çeşitli nedenlerle kurumuş, daralmış veya kopmuş olan her tür ilişki kanalını açmak, özellikle de bölgenin tarihsel- entelektüel mirasını; kültürel sanatsal ürünlerini, deneyimlerini, birbirlerine aktaracakları, böylece uzun bir aradan sonra birbirlerini yeniden tanıyacakları platformları acilen kurmak, araçları oluşturmak.” doğudan dergisi bu çerçeveden tasarlanmış.
Doğu Konferansı ve yayın organı doğudan dergisi hakkında daha fazla bilgi edinmek isteyenler ise www.dogukonferansi.com adresini ziyaret edebilirler.