Irkçı kimmiş görün

Türkiye’de bazı sanatçılara gösterilen tepkiler yerli ve yabancı basında abartılarak verilirken, Müslüman haricinde gerçekleşen buna benzer olayların sanat ve siyaset kamuoylarında aynı etkiyi göstermediği ortaya çıktı. 

Müslümanlara hakaret eden Boşnak kökenli Sırp yönetmen Emir Kusturica ile Hint asıllı İngiliz edebiyatçı Naipaul’a Türkiye’de tepki gösterilmesini hazmedemeyen ve bu sebeple Türkiye’yi yabancı kuruluşlara şikayet eden yerli ve yabancı sanat ve siyaset çevreleri, geçtiğimiz hafta İsrail’e kabul edilmeyen dünyaca ünlü Alman besteci Richard Wagner’in torunu klasik müzik sanatçısı Katharina Wagner’e en küçük bir destekte dahi bulunmadılar.

İŞTE YÜZYILLIK BAĞNAZLIK
Yahudiler aleyhine söylediği bazı sözleri gerekçe gösterilerek, Wagner’in eserleri İsrail’de çalınamıyor. Daha önce bu yönde birkaç deneme olmuş ve konser salonları ateşe verilmişti. Wagner’in torunu Katharina, dedesine gösterilen bu düşmanlığı hafifletmek ve İsrail Oda Orkestrası’nı Almanya’da Wagner için yapılan uluslararası Bayreuth Festivali’nin 2011’deki organizasyonuna davet etmek amacıyla bu ülkeye gitme kararı almıştı. Ancak İsrail’de Oda Orkestrası’nın basılması ve fanatik Yahudilerin “Wagner’in kanı buraya giremez” dövizleriyle yaptıkları gösteriler üzerine İsrail Hükümeti Katharina Wagner’e “can güvenliğini sağlayamayız” bahanesiyle “gelme” dedi. Önceki gün Bayreuth Festival Komitesi’nden yapılan açıklamada, Katharina Wagner’in İsrail programının iptal edildiği, ancak İsrail Oda Orkestrası festivale gelmek isterse kapılarının onlara açık olduğu duyuruldu.

WAGNER HAYATINDA HİÇ NAZİ GÖRMEDEN ÖLDÜ 
Almanya’da Nazilerin iktidara gelmesinden yıllar önce, 1883’te ölen ve klasik müziğin kilometre taşlarından sayılan Richard Wagner’in besteleri İsrail’de yasaklı olduğu için seslendirilemiyor. Wagner, hayattayken “Yahudileri ahlaki zaafiyetleri dolayısıyla sevmediğini” belirterek, “Bir Yahudiyi sanat dünyasına kabul etmek ölümcül sonuçlar doğurur” şeklinde sözler söylemişti. 1933’te Naziler Almanya’da iktidara gelince hükümet tarafından Wagner, “Alman ulusunun en büyük bestecisi” ilan edilmişti. İsrailliler sırf bu yüzden Wagner’e ve sanatçının bütün eserlerine yazılı olmayan, adı konulmamış bir yasak uyguluyorlar. İsrail’de Wagner düşmanlığı, bu son olayla birlikte Wagner’in soyundan gelenleri de kapsar hale geldi.

1981’DE KONSER SALONU SAVAŞ ALANINA DÖNMÜŞTÜ
İsrail’de Wagner’e uygulanan anlamsız yasağın kaldırılması yönünde zaman zaman girişimler oldu, ancak çıkan büyük olaylar yüzünden her seferinde geri adım atıldı. 1981’de Zubin Mehta yönetimindeki İsrail Filarmoni Orkestrası, İsrail’de Wagner’in ünlü eseri Tristan ve Isolde’un bir bölümünü çalmış bulundu. Bir anda konser salonu savaş alanına dönerken, feci şekilde tartaklanan sanatçılar hayatlarını zor kurtarmıştı. 

2001’DE SANATÇI BARENBOİM ÖLDÜRÜLECEKTİ
Ayrıca 2001 yılında ünlü orkestra şefi Daniel Barenboim İsrail’de verdiği bir konser sırasında, seyircilerin iznini de alarak Wagner’den bir bölüm seslendirmeye başladığında, yine ortalık savaş alanına dönmüş ve Daniel Barenboim polis marifetiyle öfkeli kalabalığın elinden zor kurtarılmıştı.

ALİ EYVAZ / YENİ AKİT