Kültürel hazinelerimiz gün yüzüne çıkarılıyor

Antalya'da bu yıl 14 antik kentte Türk, 2 antik kentte yabancı bilim adamlarının başkanlığında Bakanlar Kurulu kararıyla kazılara devam edilirken 8 yerde Türk, 2 yerde yabancı bilim adamları yüzey araştırması yapıyor.

Antalya'nın Demre ilçesinde, klasik dönemin en büyük Likya kenti Myra ve limanı Andriake Limanı'nda yıllar sonra kazı çalışması başladı. Kazı çalışmaları Akdeniz Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nevzat Çevik başkanlığında devam ediyor.

Tiyatroları, stadyumları, hamamları, su sarnıçları, kaya mezarları ve lahitleriyle dev bir açık hava müzesi olan Finike ilçesindeki Arykanda Antik Kenti'ndeki kazılar ise 1971'den bu yana devam ediyor. Finike kara yolunun 30. kilometresinde, Arif köyüne yakın bir ören yeri olan Arykanda kazısı başkanı Prof. Dr. Vahit Macit Tekinalp. Antik kentte şu ana kadar 6-7 tapınak bulundu.

Elmalı Ovası'nın tek kazısı olması nedeniyle önem taşıyan Hacımusalar Höyüğü kazıları, 1994'ten bu yana Bilkent Üniversitesinden Doç. Dr. İlknur Özgen başkanlığında devam ediyor.

Prof. Dr. Kılıç Kökten tarafından 1946'dan 1973'e kadar çeşitli aralıklarla sürdürülen Karain Mağarası kazılarında mağaranın Paleolitik (Yontmataş Çağı), Neolitik, Kalkolitik ve İlk Tunç Çağı'nda sürekli iskan gördüğü anlaşıldı. Karain Mağarası tapınma ve odak yeri olarak kullanıldı. Yontmataş Çağı yerleşimi ve kalıntılarıyla Anadolu ve dünyanın en önemli merkezi olan Karain'de dört zaman periyodunda bitki örtüsü, hayvan topluluğu görüldü. Karain çevresinde su aygırı, gergedan, fil gibi hayvanlara ait kalıntılar bulundu. Karain'deki çalışmalar, 1985'ten bu yana Ankara Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Işın Yalçınkaya başkanlığında yürütülüyor. 500 bin yıldır insan yaşamında yer alan Karain'deki eserler, Antalya Müzesi'nde ve Karain'de sergileniyor.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu tarafından yürütülen Perge kazıları ise klasik arkeoloji alanında Türkiye'nin yaptığı en uzun ve sürekli kazı özeliğini taşıyor. Abbasoğlu, kentin tarihinin, son çalışmalar ışığında MÖ 4200'e kadar uzandığının ortaya çıktığını vurgulayarak, Helenistik ve Roma dönemlerinin Perge'nin en parlak dönemleri olduğunu, kentin mezarlığının son yıllarda ortaya çıktığını söyledi.

Demre ilçesindeki Noel Baba Müzesi kazıları ise Hacettepe Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yıldız Ötüken başkanlığında oluşturulan ekip tarafından sürdürülüyor.

Antalya'nın Kaş ilçesine bağlı Kınık beldesi yakınlarındaki Xanthos Antik Kenti'nde de bu yılki kazı çalışmaları başladı. 1950'den bu yana Fransa'nın Bordeaux Üniversitesi ve Fransız Yüksek Arkeoloji Akademisi tarafından yürütülen kazı çalışmalarına Prof. Dr. Burhan Varkıvanç başkanlık ediyor.

Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Havva İşkan Işık başkanlığında sürdürülen Antalya'nın Kaş ilçesine bağlı Patara Antik Kenti'nde bu yılki kazılara başlandı. Dünyanın ilk demokratik parlamento binasının bulunduğu Patara'da kazı ve restorasyon çalışmaları sürüyor.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Prof. Dr. Refik Duru başkanlığındaki Bademağacı Höyüğü kazısı ise geçen yıl sonlandırıldı.

Antalya'nın Kumluca ilçesinin 2,5 kilometre kuzeyinde tepe üzerinde ve eteklerinde kurulu Rhodiapolis kentindeki kazılar ise 2006'da Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nevzat Çevik başkanlığındaki ekip tarafından başlatıldı. Kazı başkanlığını daha sonra aynı bölümden Doç. Dr. İsa Kızgut üstlendi. Şehirde tiyatro, hamam, Opramoas anıtı, kilise, nekropoller ve çok sayıda su sarnıcı bulunuyor.

Döşemealtı ilçesi Suluin Mağarası'ndaki kazılara Prof. Dr. Harun Taşkarın, Kumluca'daki kazılara Olympos Antik Kenti'nde Prof. Dr. Yelda Olcay Uçkan, Side Antik Kenti'ndeki kazılara ise Doç. Dr. Hüseyin Sabri Alanyalı başkanlık ediyor.

Gazipaşa ilçesindeki Antiocheia Ad Cragum Antik Kenti kazısı, Nebraska Üniversitesi Tarih Bölümünden Prof. Dr. Michael Hoff, Finike ilçesi Limyra ören yeri kazısı ise Avusturya Arkeoloji Enstitüsünden Dr. Martin Seyer başkanlığında sürdürülüyor.

-Yüzey araştırmaları-

Antalya'da 2011 yılının Bakanlar Kurulu kararı ile Türk ve yabancı bilimadamları tarafından yapılan yüzey araştırmaları ve araştırmayı yürüten bilimadamları ise şunlar:

Beydağları yüzey araştırmaları-Yrd. Doç. Dr. İsa Kızgut, Serik ilçesi Silyon Antik Kenti ve çevresi-Doç. Dr. Elif Özer, Antalya ili ve ilçeleri yüzey araştırmaları-Prof. Dr. Sencer Şahin, Aspendos Antik Kenti-Doç. Dr. Veli Köse, Antalya ili ve ilçe sahilleri su altı araştırmaları ve Kaş ilçesi Patara Antik Kenti Limanı'nda su altı araştırmaları-Yrd. Doç. Dr. Harun Özdaş, Elmalı, Korkuteli, Kemer, Kumluca ve Finike ilçeleri epifraf tarihi (coğrafya konusunda) Prof. Dr. Bülent İplikçioğlu, Antalya ili ve ilçeleri arkeoloji yüzey araştırması Dr. Mehmet Özsait başkanlığında yapılıyor. Ayrıca, Serik ilçesi Pednelissos Antik Kenti'nde Dr. Lutgarde Vandeput, Gazipaşa ilçesinde ise Prof. Dr. Nicholas K. Rauf'un başkanlığında yüzey araştırmalarını sürdürülüyor.

Ören yeri kazıları için Kültür ve Bakanlığınca bu yıl 1 milyon 910 bin lira ödenek verildi. Ödenekler, işçi, yiyecek içecek ve diğer masraflar için kullanılıyor.