Uygarlık Tarihi Yeniden Yazılacak

Dünyanın ilk tapınağının bulunduğu Şanlıurfa Göbeklitepe'de, kazılar ve ölçümlerin sonucunda ulaşılan anıtlar buranın, 11 bin 600 yıl öncesinde insanlığın önemli bir buluşma merkezi olduğunu gösterdi.

Sabah'tan Erhan Öztürk'ün haberine göre; 18 yıl önce kazı çalışmalarına başlanan Göbeklitepe'de, son iki yılda yapılan çalışmalarda 6 tapınak daha ortaya çıkarıldı. Ürdün'ün Faynan Vadisi'nde de yapılan arkeolojik kazılarda uygarlığın geçmişi ile ilgili bugün kabul gören yaygın anlayışı yeniden tartışmaya açıyor.

Uygarlığın tarımla, başka bir deyişle insanoğlunun yerleşik düzene geçmesiyle başladığı sanılıyordu. Hem Göbeklitepe'de hem de Ürdün'ün Faynan Vadisi'nde yapılan kazılarda elde edilen bulgular, uygarlığın tarım öncesi dönemde 11 bin yıl önce başlamış olabileceğine işaret ediyor. Göbeklitepe'de arkeologları ve tarihçileri hayrete düşüren, tarihin yeniden yazılmasını gerektiren nokta ise henüz yerleşik olmayan insanların, tapınma ihtiyacı duyması ve tapınaklar inşa etmesi.

GÖRKEMLİ EVRE

6 tapınak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in de katılımıyla cumartesi günü kamuoyuna tanıtılacak.

Kazı çalışmaları sırasında ve ortaya çıkarılan yerleşim alanlarıyla ilgili İngiliz televizyonu BBC ve Alman televizyonları, çocuklara tarih bilincini vermek ve insanlığın uygarlığa başladığı yeri belgelemek için Göbeklitepe'de çekimler yapıp belgeseller, haberler yayımladı. Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden Klaus Schmidt, Göbeklitepe kalıntılarının Mezopotamya'daki ilk şehirlerden 5 bin 500, İngiltere'deki Stonehenge kalıntılarından ise 7 bin yıl daha eski olduğunu söyledi.

Bölgede yapılan kazıların, insanlığın avcı - toplayıcı döneminde mütevazı bir şekilde yaşamadıklarını da kanıtladığını söyleyen Schmidt, aksine görkemli bir evre yaşandıklarının altını çizdi.