AB raporlarında tarihi Türkiye gerçeği
Son 10 yılda AB raporlarındaTürkiye’ye eleştiriler giderek azaldı.
AB-Türkiye ilişkileri, 42 yıllık müzakere sonucunun ardından vizelerin bile kaldırılmasının gündeme alındığı tarihi bir dönüm noktasına geldi. Fakat muhalefet ile basınına göre AB’nin 2016 İlerleme Raporu’nda yer alan ifade özgürlüğüne ilişkin eleştiriler veya 1915 atıfı ‘görülmemiş sertlikte’. İşin aslı, geçmişe kıyasla bugün AB ile Türkiye arasında tarihi adımlar atılıyor. AB’yle 1963'ten beri üyelik müzakeresi yapan Türkiye hakkında dönemsel olarak 'Katma Protokol Raporu', 1998’den itibaren ise her yıl 'İlerleme Raporu' yayımlanıyor.
Raporlarda da istisnasız her yıl demokrasinin geliştirilmesine yönelik endişeler ile birlikte, müzakere süreciyle ilgisi olmayan Ermeni meselesine dair önerilere yer veriliyor. Bu yılki rapor 'en sert' başlığıyla Türkiye'de hükümeti eleştirmek isteyen yayın organlarınca manşetlere taşındı. Oysaki bu süreci takip edenler bilir ki AB raporlarında Türkiye'ye ilişkin eleştiriler giderek azalıyor. Hafızaları tazelemek için, Türkiye ile AB arasında 42 yıldır süren 'sorunlu' ilişkiden bir kaç satır.
MÜZAKERELER DURDU
* 1982: 12 Eylül askeri darbesi, siyasi partilerin kapatılması ve DİSK davası nedeniyle AB Türkiye ile ilişkilerini askıya aldığını açıkladı.
* 1987: Türkiye, AB’ye tam üye olmak için başvuruda bulundu. Hemen arkasından AB’den ‘1915 Ermeni soykırımı’ kararı alındı.
ÜYELİĞİ REDDETTİ
* 1989: AB, Türkiye'nin adaylık başvurusuna reddetti.
* 1997: Eski Sovyet bloğundan 11 ülkeyle üyelik müzakerelerine başlayan AB, Türkiye’ye ‘aday ülkeler listesinde’ yer vermedi.
İŞKENCE ELEŞTİRİSİ
* 1998 İlerleme Raporu: ''Türkiye'nin kişi haklarını ve ifade özgürlüğünü destekleme konusundaki sicili, AB'deki standartların bir hayli gerisindedir (...) İşkence, kaybolma ve yargısız infaz olayları devam ediyor (...)''
CİDDİ EKSİKLER VARDI
* 1999 İlerleme Raporu: ''Gazetecilere karşı, taciz ve polis şiddeti vakaları, ulusal ve uluslararası insan hakları kuruluşları tarafından bildirilmeye devam etmiştir (...) İnsan hakları ve azınlıkların korunması konularında ciddî eksiklikler vardır''
AZINLIK HAKLARI
* 2000 İlerleme Raporu: ''Örgütlenme ve toplanma özgürlüğünü garanti etmek için büyük çabalara hâlâ ihtiyaç olduğu açıktır. (...) İnsan haklarının genel durumu birçok bakımdan endişe verici olmaya devam etmektedir. (...)Din özgürlüğü açısından, gayri Müslim topluluklara yönelik olumlu bir yaklaşım benimsenmiş görünüyor.''
YARGI BAĞIMSIZLIĞI
* 2001 İlerleme Raporu: ''Yargı bağımsızlığı, Devlet Güvenlik Mahkemelerinin ve askeri mahkemelerin yetkileri ve AİHM’in kararlarına uyma konuları, kaygı verici olmaya devam etmektedir(...)''
SİVİL DENETİM
* 2002 İlerleme Raporu: ''Kötü muamele ve işkence ile mücadele, ordu üzerinde sivil denetim, şiddete dayanmayan görüş belirttikleri için hapsedilmiş kişilerin durumu ve AİHM kararlarına uyulmasını içermektedir''
2004'TEN SONRA KRİTERLER İYİLEŞTİ
* 2004: ''Türkiye’nin Kopenhag siyasi kriterlerini büyük ölçüde yerine getirdiğinnden, 3 Ekim 2005 tarihinde tam üyelik müzakerelerin başlamasına karar verildi''
* 2016: AB, Türkiye ile vizelerin kaldırılması ve tüm üyelik müzakerelerinin hızlandırılması için yeni fasılların açılması konusunda görüş birliğine vardı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.