‘Trump Kudüs kararını uygulayamaz’

Mardin Artuklu Üniversitesi'nin rektörü Prof. Ahmet Ağırakça… Ömrünün 50 yılını Küdus davasına adamış önemli bir akademisyen. 1967'de üniversite yıllarında başlayan bu Kudüs duyarlılığı 1980'li yıllarda İstanbul'da da devam etmiş. 1995 yılında kurduğu Filistin Dayanışma Derneği 1996 yılında dönemin İçişleri Bakanı Meral Akşener tarafından kapatılmış. Bugün yasaklı olduğu için Kudüs'e gidemese de vaktinin önemli bir kısmını yine Filistin davasına ayırıyor. Artuklu Üniversitesi Rektörü Ahmet Ağırakça ile İstanbul'da alınan tarihi Kudüs kararını ve İslam coğrafyasının geleceğini konuştuk.

İSLAM DÜNYASINDA HEYECAN YARATTI

 Hocam İslam İşbirliği Teşkilatı'nın İstanbul'da aldığı karar İslam dünyasında büyük bir heyecan yarattı. Bu ümidini yitirmiş Müslüman coğrafyada bir uyanışa vesile olabilir mi?

Evet bugün İslam İşbirliği Teşkilatı'ndan alınan karar İslam dünyasının son yıllarda attığı en önemli adımlardan biridir. Burada dönem başkanlığının Türkiye'de olmasını ve Türkiye'nin başında Recep Tayyip Erdoğan gibi bir liderin bulunuyor olması gerçeğini de unutmayalım. Cumhurbaşkanı'mızın Kudüs konusundaki hassasiyeti, İslam dünyasının dağınık görüntüsü konusunda duyduğu rahatsızlık hepimizin malumu. İİT'nin İstanbul toplantısında alınan kararlar, toplantıdaki canlılık ve bu toplantının İslam dünyasında yarattığı heyecan İslam dünyasında önemli bir uyanışa neden oldu ve olmaya devam edeceğini düşünüyorum.

 İİT'de alınan karara göre Kudüs artık Filistin'in başkenti. Peki bazılarının iddia ettiği gibi bu karar sembolik mi?

Bence bu karar değil Trump'ın aldığı karar semboliktir. Bakın Trump'ın bu bölgede yaptığı ilk hamleyi Katar'da denedi. Türkiye'nin çabalarıyla bu hamle bertaraf edildi. Sonra gitti Kral Selman ve Sisi ile birlikte sihirli kürenin önünde dünyaya mesaj verdi. Suriye'deki birçok hamle yaptı ama son tahlilde devre dışı kaldı. İran ile Suudi Arabistan'ı savaştırmaya çalıştı ama başaramadı. İran ile Türkiye'yi karşı karşıya getirmeye çalıştılar ama olmadı. ABD'nin bölgede fiyasko ile sonuçlanan birçok hamlesini sayabilirim. Şimdi ABD Kudüs hamlesi de havada kalacak.

TRUMP ÇOK KOLAY OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORDU

 Trump bu skandal karara imza atarken dünyadan bu kadar tepki alacağını tahmin ediyor muydu?

Ben ilk gün Ahaber'de Kadraj programında söyledim. Trump'ın bu skandal karardan sonra ilk açıklamasında ki yüz ifadelerine baktım. Yüz ifadesinde "Biz bu işe girdik ama tahmin ettiğimizden zor olacak" diyordu yüz ifadesi. Bakın ortada büyükelçilik binası yok. Arazi bulunacak, planı yapılacak, inşaatı gerçekleştirilecek ve taşınma süreci derken 3-4 yıl sürer. Trump bu işi önce zamana yayacak sonra unutturacak. Gelişmeler zaten Kudüs'ün İsrail'in başkenti olmasına izin vermeyecek. Trump'ın mensubu olduğu kilisenin yöneticileri bile kendisine mektup yazarak bu karardan vazgeçmesini söyledi. Kudüs'ün en büyük kilisesi Kıyame'den Trump'a mektup yazıldı. Trump Kudüs kararında yalnız kaldı. Bu kadar yalnız kalacağını düşünmüyordu. Bence Trump bu kararı uygulayamayacak.

 Peki Trump sizce neden böyle bir karara imza attı?

Bunun birçok sebebi olabilir. Trump'ın damadı bildiğiniz gibi Yahudi. Önce kızının ve damadının baskısı ile karşılaşmış olabilir. Öte yandan Trump'ın en büyük sponsorları Yahudi. Hatta bu kararı alması karşılığında seçimlerde Yahudi işadamlarından çok büyük yardımlar aldığı biliniyor. Yahudi seçmenine bu konuda sözü vardı. İç politikada iyice sıkıştırılmıştı. Böyle bir kararı aldı ama uygulaması kendi açısından kolay olmayacak. Hatta bence bu hiç mümkün olmayacak.

 İsrail memnun mu sizce gelişmelerden?

İsrail'in de Trump gibi bu skandal Kudüs kararının kolay hayata geçeceğini düşündüğünü zannediyorum. ABD sonuçta güçlü bir ülke. Herkes bu karara boyun eğecek diye düşündüler. Ama 57 üyeli İslam İşbirliği Teşkilatı'nın aldığı bu tarihi karar ile bu işin kolay olmayacağını anlamışlardır. Bakın şimdi Filistin'de kıyamet kopuyor. Ölümüne hazırız diyorlar. Ölümden korkmayan bir kitleye karşı işgalci bir devletin mücadele etmesi çok zordur.

SUUDİ ARABİSTAN, MISIR VE BAE REZİL OLDU

 Bazı Arap ülkeleri İstanbul'daki konferansa ilgi göstermedi. Sizce bu ülkeler Kudüs konusunda iyi bir sınav verebildi mi?

Bence sınıfta kaldılar ve rezil oldular. Bugün İslam dünyasında Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin düştüğü durum tarihlerinde kara bir leke olarak kalacaktır. Önümüzdeki yıllarda bu mahcubiyetleri ve utançları daha da artacaktır.

 Kendi ülkelerinde bu ikiyüzlü tutumlarını nasıl izah edebiliyorlar?

Kendi toplumlarına izah etmiyorlar. Toplum korkuyor. Bence Suudi Arabistan'da, Mısır'da, Birleşik Arap Emirlikleri'nde gerçek demokrasi olsa halk sokağa dökülür. Ama yapamazlar bir anda yok edilirler. Benim o ülkelerde dostlarım var. Beni arayıp "Yöneticilerimizin bu tavırları nedeniyle içimiz yanıyor, bunlar Yahudileşti" diyorlar. Konuşabilseler neler söyleyecekler. Eğer gerçek manada bir özgür seçim olsaydı Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki yöneticilerin hiçbirisi kalmazdı.

ARAP BASINI TÜRKİYE'Yİ AYAKTA ALKIŞLADI

 Arap basınını takip ediyorsunuz. Türkiye'de alınan bu karar ve Cumhurbaşkanı'nın dik duruşu Arap basınında nasıl karşılandı?

Arap basınını ben takip etmeye çalışıyorum. Önemli bir bölümü Türkiye'nin dik duruşunu ve İstanbul'daki İİT toplantısında alınan kararı ayakta alkışladı. Mısır ve Suudi Arabistan'ın bazı gazeteleri ve televizyonları bu kararı küçümsedi. Hepsi değil tabi. Mesela Fehmi Hüveydi gibi Arap gazeteciler Türkiye'nin ve Erdoğan'ın tavrını alkışladı. Bakın bu karardan sonra Arap dünyasında anketler yapılmış. Tayyip Erdoğan sevgisini o anketlerde görebilirsiniz.

 Hocam İslam dünyasının geleceğinden ümitli misiniz?

1917'de İngiliz işgalinden bu yana tam 100 yıl geçmiş. İşgalin 100. yılında bence çok önemli bir adım atıldı. Ben bu geçen 100 yılı bir fetret devri olarak görüyorum. Bu dönemin mutlak suretle sona ereceğini biz biliyoruz. Bunu emin olun İsrail de biliyor. Kendi inançlarında bu vardır zaten. Ben uzun süreceğini düşünmüyorum. Mesela Mısır'da Sisi silahla iktidarını koruyor. Bunun sürdürülebileceğini düşünmüyorum. Körfez ülkelerinde de 20 yıl içinde bir değişimin olacağını düşünüyorum.

 Peki kanayan bir yara var Suriye. Bu ülkenin geleceği için ne düşünüyorsunuz?

Türkiye, Rusya ve İran Suriye konusunda bir noktada birleşti. O nokta da Suriye'nin toprak bütünlüğü. Suriye önümüzdeki dönemde demokratik bir döneme doğru yürüyebilir. Özgür seçimler konusunda 3 ülkenin de fikir birliği var.

50 YILDIR BÖYLE KALABALIK GÖRMEDİM

 Kudüs konusunda İslam dünyasının duyarlılığı devam edecek mi?

Birkaç ülke dışında sadece İslam dünyasında değil tüm dünyada Kudüs konusunda bir duyarlılık var. Bu duyarlılık devam edecek. İslam dünyası Kudüs davasına inanıyor. Bu hükümetleri de zorlayacaktır. Bakın 1969 yılından bu yana İstanbul'dayım. Cuma namazı sonrasında Fatih'te böyle bir kalabalık görmedim. 1967 yılından bu yana Filistin'le ilgileniyorum. 50 yıldır Kudüs davası ile ilgileniyorum. Üniversite yıllarında 5 kişi Filistin meselesini konuşamazken bugün hayatında camiye gitmemiş insanlar geçen hafta Kudüs için camiye gidip tavrını ortaya koydu. ABD başarısız olacak. İslam dünyasında hükümetler duyarlılığını kaybetse Müslüman halk Kudüs konusunda duyarlılığını kaybetmeyecek.

isa Tatlıcan - Sabah