Seçim ittifakının bilinmeyen detayları

AK Parti ve MHP'nin oluşturduğu Milli Mutabakat komisyonu ittifak ile ilgili çalışmasını tamamladıktan sonra hafta sonu Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Lideri Devlet Bahçeli görüştü. Görüşmede ittifak konusunda mutabakata varıldı ve düzenlemenin Meclis'e sunulması kararlaştırıldı. 

MECLİS'E SUNULDU

AK Parti ve MHP'nin, siyasi partilerin seçim ittifakına ilişkin düzenlemeyi içeren ortak kanun teklifi Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Anayasa Komisyonu Başkanı Mustafa  Şentop, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Mahir Ünal ile MHP  Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Kalaycı, İstanbul Milletvekili İsmail Faruk  Aksu ve Afyonkarahisar Milletvekili Mehmet Parsak'ın yer aldığı heyet, TBMM Başkanlık Divanı Toplantı Salonunda, Meclis Başkanı İsmail  Kahraman'a teslim etti.

Kahraman, 298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri  Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni  aldıktan sonra yaptığı açıklamada, "Hayırlı uğurlu olsun." dedi.

YILDIRIM VE BAHÇELİ'NİN İMZALARI VAR

Teklif, AK Parti Grup Başkanı ve İzmir Milletvekili Binali Yıldırım ile MHP Genel Başkanı ve Osmaniye Milletvekili Devlet Bahçeli'nin imzasını da taşıyor.

26 MADDE 4 KANUNDA DEĞİŞİKLİK

Komisyon üyeleri anlaşmaya varılan maddeleri açıkladı. 26 maddelik bir teklif ile 4 kanunda değişiklik yapılacak. Düzenlemeye ilişkin konuşan AK Partili Mustafa Şentop, "Türkiye'nin önündeki kritik seçimlerde mutabakata kanuni temel kazandırmak için çalışmalara başlamıştık. Temel hedefimiz düzenlemeleri yapmak. Toplam 26 maddelik bir metin, 4 kanunda değişiklik içeriyor. seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kütükleri hakkında kanun, siyasi partiler kanunu, mahalli idareler kanunu ve milletvekilliği kanunu" dedi.

MHP'li Mustafa Kalaycı ise şunları söyledi:

"Bilindiği gibi TBMM'de kabul edilen anayasa değişikliği 16 Nisan'da onaylanmıştır. MHP olarak, cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerine AK Parti ile hareket ederek sistemin kökleşmesinde katkı sağlayacağız. Biz millet ne diyor, ona bakıyoruz. Yenikapı ruhunun 2019 seçimlerine taşınmasını arzuluyoruz. Komisyon olarak hazırladığımız ilk kanun teklifinde seçim ittifakı, seçim güvenliği ve  mahalli idareler kanununda düzenlemeler yapılmıştır."

MİLLETVEKİLİ SAYISI PARTİLER ARASINDA NASIL BELİRLENECEK?

Meclis'e sunulan teklife göre ittifak yapan siyasi partilerin geçerli oyu, ittifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin tek başına aldıkları oy sayısına ittifakın ortak oylarından gelen payın ilave edilmesiyle elde edilecek. İttifakın ortak oylarından gelen pay ise ittifak yapan siyasi partilerin tek başına aldıkları oyun bu partilerin toplam oyuna bölünmesiyle elde edilen kat sayının ittifakın ortak oyu ile çarpımı sonucunda elde edilecek.

İttifak yapan siyasi partilerin milletvekili sayısının hesaplanmasında; ittifakın toplam oyu esas alınacak. Bu oy miktarına göre önce ittifakın elde ettiği toplam milletvekili sayısı belirlenecek, bu sayı ittifakı yapan siyasi partiler arasında aldıkları geçerli oy sayısı esas alınarak dağıtılacak.

YÜZDE 10 BARAJI NASIL UYGULANACAK?

Seçim barajında ittifakın oylarının toplamı sayılacak. İttifak yapan siyasi partilerin aldıkları geçerli oyların toplamının yüzde 10’u geçmesi halinde, bu siyasi partilerin her biri barajı geçmiş olacak.

MADDE MADDE DETAYLAR

- Siyasi partilerin seçimlerde başka bir siyasi partiyi destekleme kararı almalarını yasaklayan hüküm kaldırıyor.

- Seçimlere ittifak yaparak katılma kararı alan siyasi partilerin, seçim takviminin başlamasından itibaren en geç 7 gün içerisinde genel başkanların imzaları altındaki "ittifak protokolü" ile YSK'ya başvurmaları gerekecek.

- Partiler kendi aday listeleri ile yan yana yer alacaklar. Sıraları da kura ile belirlenecektir.

- Seçilme yaşı 18'e indiriliyor.

- Yatağa bağımlı vatandaşlarca seçme hakkının kullanılması için seyyar seçim sandığı kullanılacak.

- Sandık kurulu başkanları kamu görevlileri arasından kura ile belirlenecek.

- Seçimlerde kullanılacak kabinler oy vermenin gizliliğini sağlayacak şekilde belirlenecek

OY PUSULASI

İttifak yapan partilerin logosu oy pusulasında yan yana olacak.  İttifak partileri çerçeveye alınacak.

Oy pusulasında siyasi partilerin ittifak protokolünde belirledikleri ittifak unvanı yazılacak. İttifakın unvanı belirlenmemiş ise oy pusulasına yalnızca "İttifak" ibaresi yazılacak, unvanı olmayan ittifakın birden fazla olması halinde bunlar başvuru sırasına göre numaralandırılacak.

 -Mahalli idareler seçimlerinde oy pusulaların tamamı aynı zarf ve sandığa konulacak.

- Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçiminde de pusulalar aynı zarfa konulacak. 

- İhbar üzerine kolluk güçleri sandık başlarına gelebilecek. 

- Seçim sisteminde değişiklik yapılmayacak. 

-YSK, hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan  seçmenlerin muhtarlık seçimleri hariç, oy kullanmalarını sağlamak için seyyar  sandık kurulu kurulmasına karar verebilecek.

Seçimlere katılma yeterliliği taşıyan siyasi partinin seçime  katılmaması halinde bu partinin üyesi, kendisinin ve partisinin yazılı muvafakati  alınarak başka bir siyasi partiden aday gösterilebilir.

ZARFLAR NASIL OLACAK?

Oy zarfları üzerinde "Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu"  amblemi yer alacak şekilde filigranlı kağıtlar hazırlanacak. Üzerinde sandık kurulu mührü bulunmamasına rağmen Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı, amblemi ve ilçe seçim kurulu mührü bulunan zarflar ile üzerinde leke veya çizik bulunsa dahi bunun özel işaret koymak amacıyla yapıldığı kesin olarak anlaşılamayan zarflar geçerli sayılır.