Budin kalesinde kahramanlar yatıyor

Macaristan'ın başkenti Budapeşte'nin en ihtişamlı yerindeki Buda (Budin) Kalesi, Osmanlı döneminden kalma özel mekanlar ve zatların kabirlerini barındırıyor. 

Macarların ifadesi ile 'Kahraman Düşman' Osmanlının son Budin Valisi Arnavut Abdurrahman Abdi Paşa'nın türbesi, eski ismi Büyük Cami olan ve daha sonra kiliseye çevrilen Matyaş Kilisesi, Balıkçılar Burcu, Buda Sarayı, Kasım Paşa, Veli Bey, Orta Hisar Kuleleri, Türk Mezarlığı diye bilinen Akıncılar Şehitliği ve Gül Baba Hazretleri'nin türbesi görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. 

Osmanlı İmparatorluğu'nun 150 yıl hüküm sürdüğü ve Avrupa'ya uzanan son karakolu mahiyetindeki Macaristan'da her adım başında bir tarihi objeye rastlamak mümkün. 

Osmanlı'nın son müdafaasının yapıldığı hâkim tepede, Budin Kalesi'nde son Osmanlı Valisi ve paşası Abdurrahman Abdi Arnavut Paşa'nın mezarını görüyoruz. Tepeden aşağıya inmeye başladığınızda mütevazı bir parmaklıkla çevrilmiş akıncı mezarlığını ve düzlüğe inince de Gül Baba Türbesine rastlıyoruz. Bu üç mezarlık da adeta Osmanlı'nın uzun yıllar süren hâkimiyetinin sırlarını izah ediyor gibi; siyasi idare, askeri güçler ve manevi dinamikler. 

Bir buçuk asır kaldığı bu ülkeye Osmanlı öyle bir kokusunu bırakmış ki, dağına taşına sinen bu havayı birileri gelip silmeye çalışsa da başarılı olamamış. O yüzden de yamaçlarında dolaştığınız bu yerlerde bazen kendinizi Osmanlı'nın ergenlik dönemlerinin yaşandığı Bursa'da, ya da olgunluk çağlarının yaşandığı İstanbul'da gibi hissedebiliyorsunuz.

Budapeşte'nin ortasından geçen Tuna Nehri'nin batı kesimine Buda, doğu kesimine Peşte deniyor. Gül Baba'nın türbesi ise Buda tarafında kalıyor ve bu hakim tepeden baktığınızda, karşı sahilinde, ülkenin kalbi diyebileceğimiz tarihi ve görkemli Macar Parlamentosu görülebiliyor. 

Budin Beylerbeyi Mehmet Paşa tarafından 1543-1548 yılları arasında tamamlanan sekizgen yapıdaki Gül Baba Türbesi, Gül Dede olarak da bilinen ve Budin Kuşatması sırasında ölen Bektaşi dervişi Cafer'in türbesi. Gül Baba 15.yüzyıl sonlarıyla 16.yüzyıl başlarında yaşamış. Külahında daima bir gül taşıdığı için "Gül Baba, Gül Dede" lakabıyla tanınmış. 1541 yılında 1 Eylül günü Budin savaşında şehit düşmüş. 1997 yılında Türk-Macar Hükümetlerinin işbirliğiyle Kültür Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü'nce ilk yapıldığı güzellikte restorasyonu tamamlanmış.

Son Osmanlı Valisi ile Osmanlı gönül sultanının kabirleri arasında yer alan ve adeta bu iki dinamiğe muhafızlık yapan bir başka mekân var; Akıncılar Mezarlığı. Tesadüfen bulunmuş bir yer burası. Bir grup genç, o civarda koşu yaparken tarihi taşların olduğunu fark ediyor ve bunlara dikkatle baktıklarında bunların Osmanlı döneminden kalma mezar taşları olduğunu görüyorlar. Bu durum hemen Türk Büyükelçiliğine haber verildiğinde, gerekli resmi işlemlerden sonra o alan koruma altına alınıyor. Adına da Akıncılar Mezarlığı deniyor.

Bütün bu tarihi değerleri ve hatıraları barındıran Macaristan ve başkenti Budapeşte, metfun Osmanlı büyüklerinin torunlarını ziyaretine bekliyor. 

(CİHAN)