TDK Başkanı'nın Kaşgarlı Mahmud'u iki dilde

Türk Dil Kurumu Başkanı (TDK) Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın'ın ''Binyıl Önce Binyıl Sonra: Kaşgarlı Mahmud ve Divanü Lugati't-Türk'' adlı eseri Çinceye ve Uygurcaya çevrildi.

Kitabının Çince ve Uygur Türkçesine çevrilerek yayımlanması dolayısıyla Türkiye'nin Pekin Büyükelçiliği'nde bir resepsiyon düzenlendi. Pekin Büyükelçisi Murat Esenli, Kaşgarlı Mahmud'un yazmış olduğu ilk eseri Divanü Lugati't-Türk'ün, Türk dilinin söz varlığını ve dilbilgisi özelliklerini bin yıl öncesinden günümüze ulaştırdığını kaydetti. "Bunun ötesinde uygarlığımızın köklerini ve kültür değerlerimizi de bugüne ve yarınki nesillere taşımış oldu.'' diyen Esenli, Kaşgarlı Mahmud'un, Türk-Çin dostluk bağlarının geliştirmesine katkıda bulunduğunu da belirtti.

Büyükelçi Esenli; Prof. Akalın'a, kitabı Uygurcaya çeviren Erkin Ariz'e, Çinceye çeviren Liu Zhao'ya ve yayımlayan Milliyetler Yayınevi ile katkılarından dolayı Pekin Merkezi Milliyetler Üniversitesi'ne teşekkür etti.

Daha sonra söz alan TDK başkanı Akalın, Kaşgarlı Mahmud ve eserini tanıtan bir sunum yaptı. Sunumunda Akalın, Türk soylu halkların ilk dil bilgini, Türk dilinin ilk dil bilgisi kitabı ve ilk sözlüğü Divanü Lugati't-Türk'ün yazarı Kaşgarlı Mahmud'un ilk Türkolog olduğunu ifade etti. Akalın, dünyada bininci doğum yıl dönümü kutlanan çok az sayıda kişi olduğunu vurguladı.

"Türkçeye Emek Verenler'' adıyla yeni bir kitap dizisi başlatan TDK'nın bu dizide yayımladığı ilk kitabın Kaşgarlı Mahmud ve Divanü Lugati't-Türk olduğunu aktaran Akalın, bu büyük kültür değerinin bütün dünyaya tanıtılması amacıyla kitabın Çince ve Uygurca çevirilerinin yayımlanmasının kendileri için çok büyük bir mutluluk olduğunu vurguladı. Prof. Akalın, Kâşgarlı Mahmud'un 'Divanü Lugati't-Türk', Yusuf Has Hacib'in 'Kutadgu Bilig', Şinku Seli Tutung'un 'Şu-An Zang'ın Yaşam Öyküsü', 'Altun Yaruk' gibi ortak edebî değerlerin dostluk, kardeşlik ve kültürel bağlantıların geliştirilmesine vesile olacak eserler olduğunu vurguladı. Kitabında her yaştan her meslekten insana Kâşgarlı Mahmud'u ve eserini tanıtmaya çalıştığını anlatan Akalın, kitabının Çinceye ve Uygur Türkçesine çevrilmiş olmasıyla bu bilgilerin Çin ve Uygur toplumuna da sunulması olanağını sağladığına dikkat çekti.

Resepsiyona katılan ve Akalın'dan imzalı kitabı alan Azerbaycan'ın Pekin Büyükelçisi Yaşar Aliyev de, Akalın'ın kitabının herkes için bir ihtiyaç olduğunu belirtti ve Türk tarihi ve medeniyeti için bu değerli hizmeti gerçekleştirenlere teşekkür etti. Aliyev ayrıca söz konusu kitabın Türk-Çin ilişkilerini geliştirmesi için de katkı yapacağını ifade etti.

Resepsiyona Pekin'deki Merkezi Milliyetler Üniversitesi ile Uygur Dili ve Edebiyatı Bölümü temsilcileri de katıldı. Çin basını da Akalın ve kitabına büyük ilgi gösterdi.


UNESCO 2008'İ KAŞGARLI MAHMUD YILI İLAN ETMİŞTİ

On birinci yüzyılın Türk soylu halkları arasında yaşayarak Türklerin binlerce yıllık kültür birikimini yansıtan söz varlığını derleyip bugünlere ulaşmasını sağlayan Kâşgarlı Mahmud'un doğumunun bininci yılı dolayısıyla UNESCO 2008 yılını Kâşgarlı Mahmud yılı ilan etmişti.

Kâşgar'da dünyaya gelen Mahmud'un bininci doğum yılı için geçen yıl Pekin'de üç gün süren bilimsel toplantıya çeşitli ülkelerden 110 bilim adamı katılmış ve Kâşgarlı Mahmud ve Divanü Lugati't-Türk üzerine bildiri sunmuştu. Kâşgar'a bağlı Opal köyünde yapılan törene Cumhurbaşkanı Genel Sekreteri Mustafa İsen de katılmıştı. (CİHAN)