Kendilerine hac farz olan Müslümanlar bir kere hacca gitmeye dinen mecburdurlar. Birden fazla hacca gitmek isteyenler, farz haccına gidenleri engellememek ve izdihama sebep olmamak için bu arzularını mesela umre ile veya fukaraya yardım ile tatmin etmelidirler. Ancak bu da, kontenjan yüzünden –farz haccı yapmak isteyenler için- yeterli olmuyor ve yıllarca bekleyenler, gidemeden vefat edenler oluyor.

Bir akademisyenin konuya kısmen çözüm olacağını umduğu teklifini, üzerinde düşünülsün diye aşağıda sunuyorum:

Bilindiği gibi, ülkemizde her yıl yaklaşık olarak 100 000 kişi hac farizasını yerine getirmek için başvuru yapmaktadır. 2009 yılı itibariyle yaklaşık olarak 700 000 kişinin Hacca gitmek içi ön kayıt yaptırması beklenmektedir. Hacca gönderme işlemleri 2007 ve 2008 yıllarında önceki yılların aksine kura ile yapılmıştır. Ancak, bu sistem bazı sakıncaları da beraberinde getirmektedir. Çünkü, bu sistemle bir kişinin, her yıl ön kayıt yaptırsa bile ömür boyu hacca gitmeme ihtimali matematiksel olarak mümkündür. Aynı zamanda, bu sistemde 10 yıl üst üste kayıt yenilediği halde Hacca gidemeyen adaylar yanında, kayıt yaptırdığı ilk yıl Hacca gidebilecek adaylar da bulunmaktadır. Ve bu durum, hem hac ibadetinin özüne uygun değil (haccın farzları kast edilmiyor) hem de hukuki olarak bazı sakıncalar taşımaktadır. Muhtemelen, sistemin mevcut hali ile devam etmesi durumunda, önümüzdeki yıllarda "hac organizasyonu", hiç istenmediği halde yargıya taşınmak tehlikesi ile karşı karşıya kalacaktır. Öte yandan, ülkemizde kamu hizmeti gören ve hacca gitmek isteyen çok sayıda hacı adayı bulunmaktadır. Ancak, bu insanlar belirli dönemlerde ve önceden izin almak, yapmaları gereken işleri programlamak gibi zorluklardan dolayı, bir yıl veya daha önceden hac için plan program yapmak zorunda olmaları nedeniyle, hacca kurası çıksa bile çok büyük sıkıntılar yaşamaktadırlar. Bu hacı adayları için de farklı alternatifler üretilmesi gerekmektedir. Mevcut haliyle hac organizasyonunu sadece fiyat gruplarına ayırmak sorunun çözümünde yetersiz kalmaktadır.

İşte bu nedenlerden dolayı hac ibadetinin her kese eşit imkanlar sağlaması ve böyle mukaddes bir olayın hukuk önünde tartışılmasının önlenmesi için aşağıda sadece ana hatları ile farklı bir organizasyon önerilmiştir. Uygun bulunduğu takdirde, bu öneriler üzerinde çalışılarak daha da olgunlaştırılması mümkündür. Ayrıca istendiği ve gerek duyulduğu takdirde önerilerimle ilgili detaylandırma yapmaya hazır olduğumu saygılarımla arz ederim.

ÖNERİLER (Ana Hatları ile): Burada Hacı adayları 3 grup altında değerlendirilmektedir:

1. Grup 70 yaş ve üzeri (bu yaş sınırı değişebilir): Bu gruptaki Hacı adayları kuraya tabii olmaksızın doğrudan Hacca gönderilir. Çünkü ortalama ömrün 65 ler de olduğu bir ülkede, 70 yaşından sonra insanlar çok fazla yaşamamaktadır. Bu nedenle bu insanların Hacca gitmeleri bu yolla kolaylaştırılmış olacaktır.

2. Grup (Hacca gidilecek yıldan önceki yıllar başvuru yapanlar): Hacca gidilecek yıldan önce müracaat edenler, başvuru yaptıkları yıllara göre gruplandırılır. Bu gruplar için, en eski başvuru yapılan yıldan başlanarak en yeni yıla doğru belirli oranlarda (Örneğin % 60, 30, 15, 7.5 vb) kontenjan azaltılarak ayrı bir kuraya tabii tutulur. Bu gruplar için, 70 yaş üzeri Hacı adayları O yılki Hac kontenjanından düştükten sonra kalan kontenjanın % 95 ve daha fazlası ayrılır.

3. Grup (Kuranın uygulandığı yıl (en son yıl) başvuru yapanlar): Bu yıl müracaat eden Hacı adayları için ayrı bir kura çekimi yapılır ve bu yıl için O yılın Hac kotasından yaklaşık % 5 veya daha az bir kontenjan ayrılarak kura ile Hacca gidecekler belirlenir. Bu gruptan geri kalan adaylar, bir sonraki yıl 2. grupta değerlendirilir.Bu şekilde sıralı sistemde "hacca ilgi azalıyor" endişesi de giderilmiş olacaktır. (Prof Dr İbrahim BEKTAŞ, KSÜ Orman Fakültesi)


Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Diyalog Gazetecilik San. ve Tic. Ltd. Şti.'ne aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan köşe yazısı/habere aktif link verilerek kullanılabilir.