Dersim'de bir Nazi kampı
Yıllar evvel Nokta dergisinde çalışırken Dersim Katliamı'nı ilk kez kapak yapan ekibin içindeydim.
Haber için Tunceli'ye gitmiş ve Dersim katliamını yaşayan tanıklarından dinlemiştim. Çok sayıda insanla konuşmuştum ama ikisinin anlattıklarını hiç unutamadım.
Yaşları 70 civarında olan Menez Akkaya ve Hıdır amcanın anlattıkları dehşet vericiydi ve inanılması zor şeylerdi.
Bu yüzden de özellikle Hıdır amcadan dinlediklerimi Nokta'da yazamadım. O yaşadıklarını, tanık olduklarını anlattığı halde ben "Bu kadar da olmaz, inandırıcı değil" diyerek yazamamıştım. Tabii tek neden "inandırıcılık" değildi. 12 Eylül koşullarının çok etkili olduğu 1987 yılından söz ediyorum. O insanların anlattıklarını o koşullarda yazamazdık zaten.
Birkaç gün önce Bugün gazetesinde TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı Mehmet Daniş'le Seda Şimşek'in yaptığı söyleşiyi okuyunca içim acıyarak Hıdır amcayı hatırladım. O üzerine düşeni yapmış, gözyaşları içinde yaşadığı dehşeti anlatmış ama ben yazamamıştım.
Yaşlı Hıdır amca sesi titreyerek Elazığ'daki kampta yaşadıklarını şöyle anlatıyordu:
"Ben 8 yaşında falandım o zaman. Askerler çocukları ve kadınları toplayarak Elazığ'a askeri bir alana götürdüler. Etrafımız tel örgülerle çevriliydi. Kadınları bir tarafa çocukları bir tarafa topladılar. Geniş bir binaya sokup herkesin saçını sıfıra vurup, yıkadılar. Dışarı çıktığımda çocuk ve kadınların feryadı birbirine karışmıştı. Kadınların saçları sıfır numaraya vurulduğu için kimse annesini tanıyamıyordu.
Bütün kadınlar çıplak ve saçları sıfır numara olduğu için hepsi birbirine benziyordu.
Annem diye elini tuttuğum kadın başkası çıkıyordu. Çok zor buldum annemi..."
Sanki Steven Spielberg'in yaptığı Polonya'daki Nazi zulmünü anlatan filmi Schindler'in Listesi'nden bir sahne...
Hıdır amcanın anlattığı bu dehşet verici sahneyi yıllar sonra da olsa TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı Mehmet Daniş doğruluyor. Daniş, "Belgeler arasında en çok hangisinden etkilendiniz?" sorusuna şu cevabı veriyor:
"Yaşanmış insan hikâyelerinden. Çocuklar, kadınlar... Elazığ'a sürgün kampları kurulmuş. Çocukların saçlarını sıfıra vurdurmuşlar. Filmlerdeki Nazi kamplarına benzer kamplar kurulmaya çalışılmış. Okudukça etkilenmemek mümkün değil. Kayıp çocuklarını arayan aileler..."
Umarım bu yazı yıllar sonra da olsa ve hâlâ yaşıyorsa Hıdır amcadan özür dileme yerine geçer.