“Lâ ilâhe illallah diyen cennete girecektir” mealindeki bir hadis sebebiyle bu konu öteden beri tartışılmış ve İslam alimleri, âyet ve hadislerin bütününü göz önüne alarak makul açıklamalar yapmışlardır. Ama yine de sorular ve cevapların ardı arkası kesilmemiştir. Nitekim aşağıdaki soru da bunlardan biridir:

Aziz Hocam,

Kafaları cidden karıştıran bu diyalog meselesinde, insanların bir otoritenin sözüne ciddi manada müracaat etme ihtiyacı hissettiklerini düşünüyorum. Bu çerçevede sizin yazılarınız ve diyalogla ilgili bir kitabınız ayrı bir önem taşıyor. Kitapta eksik gördüğüm ve ilave etmemiz gereken üç sorum daha var. Bunları da cevaplama lütfunda bulunursanız çok sevinirim. İşte sorular:

1.Hadis-i şerifte geçen; “La ilahe illallah diyen cennete girecektir” ifadesini ehl-i kitap açısından nasıl anlamalıyız? Bu hadisten hareketle, kelime-i şehadetin ikinci kısmı kabul edilen “Muhammedun Resulullah”ı söylemeyenlerin durumu hakkında ne söyleyeceksiniz?

2.Kur’an-ı Kerim’in ehl-i kitapla ilgili ayetleri bütün olarak göz önüne alındığında tarihsellikten bahsedilebilir mi?

3.Ehl-i kitapla “amentü”de ittifakımız var demek doğru mudur?  Dini açıdan bunun bir sakıncası var mıdır?

Cevap:

Kur’ân-ı Kerim  bütün insanlara hitap ediyor, herkesi ve her kesimi (dinli dinsiz, ehl-i kitap, kitapsız, müşrik, agnostik...) İslam’a çağırıyor. Özellikle ehl-i kitabı ortak kelimeye (Bir Allah’a kulluk etmeye, bir O’nu Rab bilmeye) davet ediyor, ehl-i kitabın Allah için baba demesini, Hz. İsa için oğul demesini, bir başka varlığa tanrılıktan bir pay ayırmasını kabul etmiyor, böyle yapanlara “kâfir ve cehennemlik” diyor, kurtuluşun İslam’da ve Allah’ın  kabul ettiği tek dinin İslam olduğunu ilan ediyor, son Peygamber'in yalnızca bir bölgeye, bir kavme değil, bütün insanlara peygamber olarak gönderildiğini bildiriyor. Yüzlerce âyet ve hadisin ortaya koyduğu bu gerçekler, bu temel açıklamalar karşısında, soruda naklettiğiniz hadisin muhtemel manalarına bir bakalım:

a) “Lâ ilahe illallah” diyen cennete girer, peygambere ve diğer iman esaslarına inanması, ibadet etmesi, haramlardan uzak durması gerekmez.” 

Hadise böyle bir mana verilirse Kur’an’da ve hadislerde tarif edilen İslam’dan vazgeçilmiş olur, yüzlerce âyet ve hadisin hiçbir anlamı ve yeri kalmaz. Şu halde hadisi böyle anlamak büyük bir hatadır.

b) Kelime-i tevhîdin bu ilk cümlesi bütünün özeti, sembolü olarak ifade edilmiştir, maksat “İslam’ın getirdiği iman esaslarına inanan cennete girer” demektir.

c) Bu hadis müminlere hitap etmektedir, anlatmak istediği de şudur. “İnancı tam olan bir mümin, günahlarından dolayı bir süre ceza görse bile sonunda cennete girer.”

Bu son iki mana, diğer âyetler ve hadislerle çelişmez, bu sebeple bu iki mana üzerinden yürümek gerekir.