Son haftanın Media raporu geldi. Durum kötü 11/17 Mayıs arasında Türk Basını net 93.500 tiraj kaybetmiş.. Tirajını 1000’in üzerinde artıran, spor gazeteleri dışında tek gazete var Zaman. 20.000 artış sağlamış..
En trajik kayıp Habertürk’te. 47 bin tiraj kaybederek 307.000’den 260.000’e gerilemiş..
Bu sonuç kadar trajik bir başka gerçek var. Hiçbir spor gazetesi tiraj kaybetmemiş, Fotomaç 8500, Fanatik 3800, Fotospor 2600, Fotogol tirajını 1200 artırmış.. Mediadaki 16.100 tiraj artışı da buradan kaynaklanıyor.. Yani toplam 37.000 cıvarında bir artış var. Kayıp ise 130.500 seviyesinde. (Net 93.500)
İlk 10 tirajda, spor gazeteleri ve Zaman dışında tiraj artışı yok..
Doğan Medianın kaybı 40.000 seviyesinde.. Hürriyet 14.651, Posta 8.095 tiraj kaybetmiş..
Sabah’ın kaybı 13.954. Cumhuriyet gazetesi de gelinen noktada 60 bin sınırının altında. Akşam gazetesi de artık 150 bin altı gazeteler arasında..
Uzun dönemdir tirajını düzenli artıran Bugün gazetesi de yeniden düşüşe geçti. Taraf ise 40 binli rakamlarda tutunmaya çalışıyor.
Doğan Holding 2008 Yılında 778 Milyon TL Zarar Açıkladı.. Aslında grubun diğer işleri de pek yolunda değil anlaşılan.
Faaliyet dışı gelirler, teşvikler, muafiyetler, uzun vadeli, fon kaynaklı, kur garantili krediler olmayınca olmuyor!..
Bugün Doğan Media toplam 4.723.327 tirajın 1.750.000’i tek başına elinde tutuyor.. Nerede ise toplam tirajın üçte biri DM’ye ait..
İşin kötü yanı reklam fiyatları da düşüyor. Dahası miktarı da azalıyor..
Böyle giderse yaz ortalarında DM’nin toplam tirajı 1.5 Milyona gerilerken, Türkiye’deki toplam gazete tirajı da 4.250.000’e gerileyecek gibi..
Bakın, bu tiraj Türkiye’deki gazete alan insan sayısını göstermiyor. Kuşkusuz okur sayısı daha fazla. Aile ve iş çevresinde gazete almayan bu gazeteleri okuyan insanlar var, ama bazı kişi ve işyerlerinde birden fazla gazete alındığını düşünürseniz, zaten bugün en iyimser rakamlarla, toplam olarak 3 Milyon gibi bir gazete alan kişi ya da kurum var..
Televizyon ve Radyolarda da durum farklı değil. Hatta daha da kötü. Yüzlerce uydu kanalı var.. Ulusal kanallar çok hızlı bir şekilde kan kaybediyor. TRT’nin arkası arkasına gelen atakları da TV yayınları üzerinde ciddi bir baskı oluşturuyor..
Ben, siyaset ve ekonominin bu kadar sıcak bir gündem oluşturduğu böyle bir zamanda normal gazetelerin tiraj kaybederken Spor gazetelerinin tümümün tirajlarını artırmalarını anlamakta zorluk çekiyorum..
Mesela merak ediyorum, Anadolu Gençlik dergisi ne kadar satıyor.. Umra’nın tirajı ne, Haksöz’ün tirajı ne? Anadolu gençlik 112 sayı çıkmış.. Gençlerin dergiye öncelik vermeleri gerek.. Dergiler bir okuldur aynı zamanda.. Bu sayıda Ergenekon üzerine bir söyleşim var dergide.. Keşke bu dergilerin yöneticileri kendi aralarında bir araya gelseler, bir iş bölümü olsa.. Herkes kendi sınırlı tabanına hapsolup kalıyor..
İşin daha da vahim yanı ne biliyor musunuz, insanların normal günlük gazetelerin ekonomi, siyaset ve dış politika, kültür-sanat sayfalarından çok spor sayfalarını, magazin sayfalarını okumaları..
Bu durumu tek başına internetle açıklamak mümkün değil..
Bana kalırsa medianın bu aşamada desteklenmesi gerek.. Kağıt ve Matbaa sarf malzemeleri, gazete taşıma/dağıtımda vergiler aşağı çekilebilir.. Belki Basın Yayın Genel Müdürlüğü bu konuda bir araştırma yaptırabilir.. Çünki 4 Milyon altı, gerçekten Türkiye için bir felaket olur. 85 Milyonluk bir ülkede 4.5 milyon gazete! Kurumsal / Protokol satınalmaları da çıkarsanız, gazete okuru %5 bile değil.. Olacak şey değil.. Hepsinden daha önemlisi okurun gazetesine sahip çıkması zorunluluğu. Ve tabii gazetelerin tabandan gelen taleplerine patronların kulak vermeleri gerek.. Dergilerde durum daha da kötü. Kitap piyasasında da durum çok da farklı değil..
Doğan Media’nın 1.750.000 olan tirajı, 1.5 Milyona gerilerse, bu kritik eşiktir ve DM Mediası 1 Milyona doğru hızla yuvarlanır.. Ayakta durmayacak olanlar arkası arkasına kapatılır.. Radikal 40.000’in altına düşmüş.. İlk kapatılacaklardan biri de o olur herhalde.. Eğer DM 1 Milyona gerilerse, toplam tiraj artık 4 Milyonlarla değil, 3 Milyonlarla ifade edilmeye başlar..
DM’den giden tirajın başka gazetelere aynen yansıyacağını sanmıyorum.. Bu tiraj kaybı önemli ölçüde, 1’den fazla gazete alanların, satın aldıkları gazete sayısını en aza indirmeleri ile ilgili olsa gerek.. Bir kısmı da İnternete, radyo ve TV’ye gittiği için gazete almıyor.. Okuma yerine işitsel ve görsel mediayı seçiyor..
“Amiral Gemisi”nde işler iyi gitmiyor. Başyazar Ekşi, Basın Konseyi sebebi ile sert eleştiriler alıyor.. Doğan Holdingin mali yapısı da alarm veriyor.. Holdingin mali yükümlülüklerinin 3.5 Milyar dolara yaklaştığı ileri sürülüyor.. 1 Milyar doların üstünde borç olduğu söyleniyor.. 2006’da Grubun %7 olan kâr marjının 2008’de %2’ler seviyesine gerilediği öne sürülüyor..
Tirajdaki ve ratinglerdeki kayıp reklam gelirini de düşürmekte, reklam gelirindeki düşüş gazetede ciddi anlamda kan kaybına sebeb olmaktadır.. Bu da önümüzdeki günlerde mediada işlerin daha da kötüleşeceğini göstermektedir..
Küçükler de bu süreçten etkilense de, Yüksek tirajlı yayın kuruluşlarının önümüzdeki aylarda ciddi bir krize sürüklenebileceği uyarısı yapılmaktadır..
İktidarla hesaplaşmak, Ergenekonculara ve Ana Muhalefet partisine destek vermek, din ve dindarlarla girişilen polemikler anlaşılan Doğan Media için pek hayır getirmemiş..
DM’nin İnsan Hakları, Hukuk Devleti, Demokrasi, Özgürlükler konusundaki umursamaz tavrı, cinsellikle ve inanç özgürlükleri konusundaki üslubu da öyle anlaşılıyor ki, kamu tarafından benimsenmiyor..
Sonuçta, gazete patronundan, gazete çalışanlarına, gazete okurlarına, yönetime kadar bu tehlikeli gidiş konusunda herkesin oturup düşünmesi ve kendini gözden geçirmesi gerekir..
Sanırım DM bu hızlı tirajın önlenmesi için, toplumun yükselen kesimi olan dindar kesimden okur çalmak için A. Hakan’ı klonlayarak dindar kesimi kazanmak mı istiyor?! Böylece hem gazete satacak, hem de AK Parti tabanından oy çalacak.. AK Parti üzerinde sadece Media baskısı değil, toplumsal baskı, cemaat içi baskı da oluşturacak. Erdoğan’ı dalağından yakalayacak yani.. Ama tabii Erdoğan’ın dalağını yakalayayım derken birinin dalağı sıkışacak gibi.. Sakın bir klonlama kazasına kurban gitmesin bu iş.. Birileri eski defterleri açacak olursa, birileri Dimyat’a pirince giderken evdeki bulgurdan olabilir.. Sabah’tan Sevilay Yükselir takmış bir kere bunlara kafayı, bakalım bu işin sonu nereye varacak..
Sektörde durum pek içaçıcı değil.. Size sektörle ilgili birkaç not daha.. Halen ulusal bazda günlük 38 gazete yayınlanıyor.. En düşük tirajlı iki gazete var 2.300 tirajı ile Dünya ve 2.100 tirajı ile Hürses. Biri tirajını 6, diğeri 67 adet artırmış.. İki İngilizce gazete var. Today’s Zaman 4.700 tiraja sahip ve son haftada tirajını 53 adet artırırken, Daily News tirajını son haftada 3 adet artırarak 6.500 adete ulaşmış.. Hadi dil bilen, okumuş, daha üst gelir grubuna sahip, diplomatik çevrelerin ve turistlerin ilgi gösterdiği yayın organlarında da durum pek farklı değil..
Selâm ve dua ile..