Siz bu yazıları okurken ben Yemen’de olacağım inşallah. Mısır üzerinden gece vakti uzun bir yolculuk... Kutupları ve okyanustaki adaları saymazsanız, kara kütlenin en güney ucuna bir yolculuk bu...
Yemen bizim bir parçamızdı ve bize çok benzeyen bir bölge.. Çok stratejik bir bölgede bulunuyor..
Monarşiden cumhuriyete geçti. Doğu ve Batı Yemen diye ikiye bölünmüştü, daha sonra birleşti. Ülkede Şia bölgesinde sorunlar yaşanıyor..
Biz İHH ile Kurban Kampanyası için gidiyoruz.. Beş günlük bir ziyaret.. Waha Zeytun, İslah Kurumu, Amran Mülteci Kampı, Hicce Kampı, Filistin Mülteci Kampı’nı ziyaret edeceğiz..
Eski adı Hadramut.. Başkent San’a. Dini bir yönetim sözkonusu. Nüfusu 26 milyon. Kişi başına milli gelir 900 dolar civarında.. Ülkenin birleşme ile birlikte yeniden kuruluşu 22 Mayıs 1990. Başkanlık sistemi ile yönetiliyor. Dil Arapça. Yüzölçümü 527.968 km2. Yani yaklaşık Türkiye’nin yarısı büyüklüğünde.. Önemli bir bölümü çöl.. Güney ve batı sınırı tamamen deniz. Umman ve Suudi Arabistan’la komşu.. Ülke halkının % 38’i okur yazar.. Arap nüfusu çoğunlukta.. Mezhep olarak Şafi ve Zeydilerden oluşuyor. (Sünni Şafiler % 45, Şianın Sünniliğe en yakın kolu kabul edilen Zeydiler % 55). Ülke 17 idari bölgeye ayrılmış. İşsizlik % 30. İhracat 4.2 milyar dolar. İthalat 2.7 milyar dolar. Ham petrol, kahve, balık ihraç ediyor ve hemen hemen, ihraç ettikleri dışındaki her şeyi ithal ediyor..
Yemen deyince hemen aklımıza ilk gelen kahve olsa gerek. “Kahve Yemen’den gelir”miş Osmanlı’ya. Türk kahvesinin sırrı biraz da Yemen’den gelen bu çekirdeklerde saklı.. Osmanlı Hicaz bölgesinden ayrılırken Yemen’den de ayrılmış..
Yemen, İslam’la Hz. Muhammed (SAV)’in sağlığında tanışmıştı..
Ad kavmi de bu bölgede yaşamış. İrem bağlarının da bu bölgede, Adram vadisinde olduğu söylenir.. Tarihte bu havalide Hadramiler, Sebeliler, Minalar ve Katabanların yaşadığı söylenir.. Ad kavmine bilindiği gibi Hud peygamber gönderilmişti. Ad kavmi yüksek, sağlam, taş yapılar yapıyordu.. Muhkem şehirler kurmuşlardı.. Şuara Sûresi 128-129’da bu kavimden söz edilir.. Zengin bir halktı Ad halkı. Mabedlerinin ve saraylarının sütunlarını, altın ve gümüşle kaplıyorlardı.. Büyük çöllerin çevresinde münbit araziler vardı.
Mesela Hz. Süleyman zamanında Saba / Sebe melikesi Belkıs olayı vardır, Kur’an-ı Kerim’de zikredilen.. Onlar da buradan gelmişlerdi.. Hüdhüd kuşunun haber verdiği, İfrid’in taşıdığı tahtın geldiği adres burası idi. Yine Kur’an-ı Kerim’de zikredilen kıyamet alametlerinden sayılan, Sanduka / Tabut / Sekine’nin gizli olduğu kabul edilen yerlerden biri de Hadramut’tur.. Yani Süleyman Mabedi Nebukadnazar / Buhtunnasr tarafından yıkılıp yerle bir edildiğinde, kısa bir süre önce inananların, tapınakta saklanan emaneti mukaddeseyi görmek için Hadramut’a getirttikleri de söylenir. Rivayetlere göre kıyamete yakın içinde Hz. Musa’ya vahyolunan 10 emrin yazılı olduğu talepler, asa, Hz. Davud’un kılıcı ve Hz. Süleyman’ın yüzüğü ile birçok vahid tableti bu sandukada bulunuyordu.. Bir iddiaya göre Nebukadnazar mabedi yıktıktan sonra bu emanet Hadramut’ta kaldı ve orada gizlendi..
Batılıların Arabia Felix (Mutlu Arabistan) dedikleri bu coğrafya ile ilgili bilgilere ayrıca kıyametle ilgili hadislerde de rastlıyoruz ve kıyamete yakın bu bölgeden ya da sahilinden büyük bir ateşin göğe yükseleceğinden söz edilmektedir..
Yemen’le ilgili küçük bir ayrıntı daha. İbni Haldun’u bilmeyen var mı? Hani şu Mukaddime’nin yazarı.. Biliyorsunuz İbni Haldun 1332 (Hicri 732)’de Tunus’ta doğdu. İbni Haldun, Tunus’tan İspanya’ya göçmüş çok eski bir aileden gelmektedir. Yani İbni Haldun’un ataları Yemen’in Hadramut bölgesinden gelmektedirler.. Peygamber soyundan, Cafer-i Sadık’ın torunlarından, veliyullahdan sayılan Alevi b. Ubeydullah b. Ahmet b. İsa bin Ali, yörenin en çok hürmet edilen eski alimlerindendir..
Osmanlı döneminde Yemen Hicaz bölgesine bağlı olarak yönetiliyordu.. Yemen güneyde Osmanlı’nın uç beyliklerinden biri idi.. Ümit Burnu’nun dolaşılmasından sonra İspanyolların sürekli tacizine maruz kaldı.. Etiyopya’ya gönderilen Rahip John’un izini arayan misyonerlere, Arap yarımadasına geçmek için uygun bir geçiş noktası oluşturuyordu.. Asya’dan gelenler için ise Afrika’ya geçiş noktası idi..
Öte yandan Yemen Hz. Süleyman’dan beri Yahudilerin ilgi alanı içinde olmuştur. Yehuda Krallığı’nın bir ucu İran ise, öbür ucu Fas, bir diğer ucu Yemen’dir.. ABD, İspanya, AB, Rusya aslında modern zamanların göç yolları içinde bulunmaktadır.. Peygamberler dönemi içinde kalan Kadim uygarlık aslında Babil-Yemen-Mısır havzası içindedir.
Bilmiyorum, kafanızda Yemen biraz olsun canlandı mı? Saba melikesi Belkıs, İrem bağları, birçok kişinin bildiği şeyler. Kahve.. Kızıldeniz’in güney ucunda Somali ve Etiyopya’nın hemen karşı yakasındaki Yemen’den herkese selam. Siz Kabe’ye doğru dönerken aynı zamanda yüzünüzü güneye çeviriyorsunuz. Biz burada Kabe’ye dönmek için yüzümüzü kuzeye çeviriyoruz.. Bugünlük bu kadar.
Selam ve dua ile..