Gelecek üç yılın hedeflerini belirleyen Orta Vadeli Program, işsizlik sorununun süreceğini gösteriyor. Önümüzdeki yılların işsizlik oranlarını epey yüksek tahmin eden programa göre, işsizlik ancak 2013'te yüzde 11.4'e gerileyebiliyor.
Peki bu kabul edilebilir bir işsizlik oranı mıdır?
Bize göre bu oran kabul edilemez. Çünkü Türkiye ile birlikte dünya ekonomisinde trend oluşturan diğer ülkelere bakıldığında durum hiç de bizdeki gibi değil. Endonezya'da işsizlik yüzde 7.4, Güney Kore'de yüzde 3.4... Türkiye ancak üç yıl sonra gerçekleşmesi tahmin edilen yüzde 11.4'lük işsizliğiyle bu ülkeleri katlıyor.
Başka bir ülkede olsa, böyle yüzde 11.4 gibi yüksek bir işsizlik oranını, üç yıl sonrasının işsizlik hedefi olarak önüne koyan bir ekonomi bakanı görevinde çok zor kalabilir. Ama bizde herkes, bu işsizlik rakamlarının gerçekleri tam olarak yansıtmadığını düşündüğünden, kimse bu hedeflere ses çıkarmıyor. Çünkü "işsizim" diyenlere "gel iş var" denildiğinde, kişi, ya işi sosyal statüsüne uygun olmadığı gerekçesiyle beğenmiyor ya da verilen ücretin yetersiz olduğunu ileri sürüyor. Zaten bu ülkede oldum olası herkes "iş güvencesi" nedeniyle devlet memurluğunu tercih etmez mi? Devlette iş bulamayan, kendisini işsiz ilan etmez mi? Gerçek bu olunca, işsizlik oranları da gerçeği pek yansıtmıyor tabii.
Yukarıda yaptığımız tespitleri doğrulayan bir haber dün Zaman gazetesinde yer aldı. Gençlerin istihdam piyasasına hazırlanması amacıyla yürürlüğe konulan 100 bin kişilik staj programında hayal kırıklığı yaşandı.
Hatırlayacaksınız, bir yıl önce Başbakan Tayyip Erdoğan, 100 bin genci kapsamına alacak ücretli staj projesi başlatılacağını duyurdu. Bu projeye göre, altı ay süreyle lise ve üstü eğitim aldığı halde işsiz kalanlar, günde 15 lira ücret ve sağlık sigortası, iş kazası, meslek hastalığı primleri İşkur tarafından karşılanarak staja tabi tutuluyor. Böylece işsizlere hem ilk işlerinde tecrübe kazandırılıyor hem de yeni bir iş öğretiliyor. "İşsizim" diyenlere yeni bir iş fırsatı bulunuyor.
Peki bu projeye kaç kişi başvurmuş dersiniz... 100 bin kişilik bu staj projesinden sadece 1.285 kişi yararlanmış. Eğer 100 bin kişi bu projeye katılsaydı altı ayda ücret olarak toplam 270 milyon lira stajyerlere ödenecekti. Böylece alınan bu ücretlerle piyasada harcamalar ve toplam talep artacak, ekonomide yeni istihdam olanakları ortaya çıkacaktı. Ayrıca staj gören kişiler de iş bulabilecekti.
Anlayacağınız bizim ekonomik programlarda kabul edilmesi mümkün olmayan hedefler, rakamlar kolaylıkla yer alabilir. Çünkü rakamların arkasında neler olduğunu, gerçeklerin bu rakamlardan farklı olduğunu herkes bilir.