Libya konusunda yapılan yorumlar gerçeği anlatmıyor gibi. Çünkü birçok çelişkiyi barındırıyor ve birçok soruyu cevapsız bırakıyor. Mesela Libya’ya uygulanan ambargoyu denetlemek için büyük bir deniz gücü görevlendiriliyor. Bu şu soruyu akla getiriyor. Birleşmiş Milletler kararını hiçe sayıp Libya’ya silah gönderecek bir ülke var mı? Bu ülke silah sevkiyatını yaptığı yük gemilerini donanması ile koruyacak mı? Bir gerginlik yaşanırsa bu o ülkenin dünyanın en büyük güçleri ile çatışması anlamına gelmez mi? Bunu hangi ülke göze alıyor?

Libya’daki çatışmalardaki zayiat konusunda bir bilgi yok. Sadece uçakların ne kadar sorti yaptığı, ne kadar Tomahawk füzesi fırlatıldığı ve onlarca kişinin öldüğü söyleniyor. Yani yüzlerce bomba ve füze atılıyor ama sadece onlarca kişi ölüyor. Basit bir hesap atılan on

bombanın bir kişiyi öldürebildiği sonucunu çıkarır. Saldırının bazı tesislere yönelik olması sonucu değiştirmez. Çünkü her tesiste onu çalıştıran kişiler vardır ve bunların çok sayıda olması gerekir. Daha fazla insanın ölmesini istediğim sonucu çıkarılmasın. Sadece bu bombaların etkisini hesaplamaya çalışıyorum. Bazıları ise füzelerin maliyetini çıkarıp ne kadar masraf yapıldığını hesaplıyor. İki ihtimalden

birini kabul etmek zorundayız: Ya bomba ve füzeler etkisiz ya da ABD kullanma ömrünü tamamlamış ya da teknolojisi eskimiş olduğu için stoklarından çıkarıyor ve çöle atıyor. Libya’nın gücünü kırmak için kullanılan füze ve bombalar tamamının bir bölümünden ibaret.

Libya’ya yapılan operasyonun amacının petrolün kontrolü olduğu hatta Fransa’nın çıkarları uğruna bu operasyonda öncü rolü üstlendiği söyleniyor. Şu anda Libya petrollerini işletenler batılı petrol şirketleri değil mi? Yani asıl çatışma batılı şirketler ve onun arkasındaki devletler arasında mı? Yani birbirlerine atamadıkları bombaları Libya’ya atarak diğerine gözdağı mı veriyor? Sadece Afrika’ya açılan Çin’e yönelik bir operasyon ise bu birliktelik anlam kazanır. Bu durumda Libya’ya yönelik operasyon aslında Çin ile ilişki içinde olan ülkelere bir gözdağı niteliğindedir. Bir soru aklıma geliyor: Avrupa’da Çin’e yakın olan bir ülke var mı ve operasyonlarla bu ülkenin Ortadoğu’daki etkinliği sınırlandırılacak mı?

Benim kanaatim Libya operasyonunun sembolik bir anlamı olduğu, asıl büyük operasyonların bundan sonra yapılacağı, Libya olayıyla herkesin yerinin ve rolünün belirlenmeye çalışıldığıdır.

Dünyanın en büyük güçlerinin Libya

karşısında çaresiz görünmesinin

anlamsız olduğudur.

Rusya ve Almanya önümüzdeki operasyonlarda tarafsız kalmayacaktır. Basra Körfezi’ndeki çatışmada, siyasal anlamda, İran’ın yanında yer alacaklar. Bu, bugünkü koalisyon güçleriyle Rusya’nın hasım olacağı anlamına gelmez. Sadece bölgede İran’a bir müttefik sağlanmış olacak ve bu Çin dışında olacaktır.

Modelimi yanlış bulabilirsiniz ve başka bir model kurarsınız. Ancak gelişmelerin bazı ülkelerdeki demokrasi talebinin bir sonucu olduğu düşüncesine

katılmam. Önceden planlanmış, belki

de ilerde her ülkenin rolünün ne olacağı belirlenmiş bir süreci yaşadığımızı

düşünüyorum.