Liderler kendi seçim bölgelerinde seçilebilecek mi?
Her seçimde, siyasi parti liderlerinin kendi seçim bölgelerinde aldıkları oyların kıyaslaması yapılıyor. Bu sanki adı konmamış bir siyasi ölçü birimi gibi. Geçmişte ağırlıkla liderler kendileriyle özdeşleşmiş illeri seçer oradan aday olurlardı. Süleyman Demirel'in Isparta'dan, rahmetli Bülent Ecevit'in Zonguldak, Necmettin Erbakan'ın ise Konya'dan aday olması gibi...
O dönemlerde liderler aday oldukları illerden tulum çıkarmalarıyla övünürlerdi. Bu geleneği ilk kez rahmetli Turgut Özal değiştirdi ve merkez siyaset açısından devreye büyükşehirler girdi. Büyükşehirlerde "tulum" çıkarmak kolay değil ama yine de "lider farkı" denen şeyin ortaya çıkması beklenir.
Çünkü bir partinin başarısı kadar, o parti liderinin bölgesindeki başarısı da dikkatle izlenir. Aksi halde iktidar olsanız bile kendi seçim bölgenizde başarısızsanız o iktidarınız yaralı olur.
Yarın yapılacak seçimlere bu açıdan bakınca nasıl bir sonuç çıkacağı merak ediliyor. Tabii bu kıyaslama sadece siyasi liderlerle ilgili değil, önemli siyasi aktörlerde kendi seçim bölgeleri açısından bir sınav veriyor.12 Haziran seçimlerine bu yönüyle bakıldığında ilginç sonuçlar çıkabilir.
En rahat görünen lider Başbakan Tayyip Erdoğan... İstanbul birinci bölgeden seçime katılan Erdoğan, 2007 seçimlerinde de bu bölgeden seçime katılmış ve partisi birinci çıkmıştı. AK Parti bu seçimde de çok iddialı... Lider Erdoğan katıldığı bölgede partisini birinci parti yapmakta rahat görünüyor.
Aynı şeyi CHP için söylemek zor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, İstanbul ikinci bölgeden seçimlere katılıyor. Bu bölgede Beşiktaş, Şişli gibi kentin merkezinde ve CHP'nin çok güçlü olduğu ilçeler de var, Fatih, Esenler, Kâğıthane gibi AK Parti'nin çok güçlü olduğu ilçeler de...Kafalara takılan soru şu: CHP lideri aday olduğu bölgede birinci parti olabilecek mi? Ya da en azından partisinin yerel seçimlerde aldığı oy oranının üzerine çıkacak mı?
Kuşkusuz CHP'nin bölgede yeni bir hareketlenme yarattığı görülüyor ama "Birinci parti çıkabilir mi?" sorusuna kimse "evet" diyemiyor. Bu durum her ihtimalde Kılıçdaroğlu'nun hanesine eksi yazacak.
MHP lideri Devlet Bahçeli Osmaniye'den aday oluyor. Geçen seçimlerde de oradan adaydı ve MHP Osmaniye'de birinci parti çıkmıştı. Bu seçimlerde de olağanüstü bir durum olmazsa MHP'nin Osmaniye'de birinci parti olması bekleniyor.
BDP eski eşbaşkanlarından Gültan Kışanak Siirt'te, Selahattin Demirtaş ise Hakkâri'de seçimlere katılıyor. Hakkâri'de birincilik garanti ama Siirt'te zor görünüyor.
Seçim sonuçlarını etkileyebilecek siyasi aktörlerin durumu da ilgiyle izleniyor. Örneğin eski Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım'ın İzmir'de, Devlet Bakanı Bülent Arınç'ın Bursa'da, CHP Genel Başkan Yardımcısı Gürsel Tekin'in İstanbul birinci bölgede nasıl bir performans gösterecekleri siyasetin ilgiyle izleyeceği sonuçlar olacak.