IMF'nin son tahminlerine göre dünya ekonomisi bu yıl ve gelecek yıl yüzde dört büyüyecek. Fakat bazı yatırımcılar IMF'nin bu tahmininin gerçekleşmesini bir koşula bağlıyorlar. O da şu: Avrupa Para Birliği'ne üye ülkelerin yüksek devlet borçları ve bütçe açıkları sorununa çözüm bulunamaması Avrupalı bankalar için üç yüz milyar euroluk bir risk yaratıyor. "Bu risk ortadan kalkmadıkça Avrupa ekonomisinin büyümesi mümkün olamayacak" diyorlar. İşte bu nedenle, Avrupa ekonomisinin küçüleceğini düşünen uzmanlar var. Bunlardan biri de dünyanın en büyük tahvil fonu olan "Pasifik Yatırım" yöneticisi Muhammet El Erian. Ona göre, Avrupa ekonomisi 2012'de yüzde 1 ile 2 puan arasında küçülebilir. Böyle bir olasılık gerçekleştiği takdirde dünya ekonomisi IMF'nin söylediği gibi yüzde 4 değil ancak yüzde 2.5 büyüyebilir.
Peki dünya ekonomisinde büyümenin azalmasının altın ve döviz fiyatlarıyla ne ilgisi var? diye sorabilirsiniz. Altın fiyatlarının ekonomik büyümeyle yakın ilgisi var çünkü ekonomide durgunluk ihtimali emtia talebini geriletir. Ekonominin durgunluğa gireceği düşüncesi yatırımcının elindeki malları satıp nakite dönme isteğini artırır. Dolayısıyla yatırımcılar ellerindeki altın ve emtiayı hemen satıp, daha sonra düşük fiyattan tekrar almak için nakit para talep ederler. İşte bu nedenle altın satıp nakit para olarak temel para birimi olan doları talep eden yatırımcılar, altın fiyatlarının gerilemesine, doların da artmasına yol açıyorlar.
Gelelim altın ve döviz fiyatlarının önümüzdeki dönem nasıl gelişeceğine... Altın fiyatlarının yükseleceğini ileri sürenler olduğu gibi önümüzdeki günlerde gerileyeceğini düşünenler de var. Societe General bankasına göre, 2012'nin üçüncü çeyreğinde bir ons (31.1 gr) altının fiyatı 2 bin 350 dolara kadar yükselecek. Ama yine ABD'li milyarder yatırımcı Marc Faber'e göre, altının onsu eğer bin 500 doların altına gerilerse fiyat bin dolara kadar düşebilir. Çünkü dün sabah saatlerinde altının onsu bin 570 dolara kadar geriledi. Daha sonra bin 600 doların üzerine çıktı. Ama tekrar gerileyebilir, zira Avrupa ekonomilerinin sorunlarına çözüm bulunamaması ekonomide durgunluk beklentilerini artırıyor. AB ülkelerinden Yunanistan için tatmin edici bir çözüm gelmediği takdirde ekonomide daralma beklentileri artacağı için altına satış geleceğinden altın fiyatları düşebilir. Bu durumda, diğer emtia ve yatırım araçları da nakde geçmek için satılacağından döviz talebi yükselecek, böylece doların fiyatı Türk parası karşısında artacak demektir.
Peki bir dolar iki lira olur mu? Avrupa ekonomisinde daralma beklentisi ağır bastığı takdirde Türkiye'de de yatırımcı nakde geçeceği ve buna bağlı olarak da dolar talebi artacağı için, talebin hacmine göre doların fiyatı iki lirayı aşabilir. Euronun Türk parası fiyatı ise euro/ dolar paritesine göre şekillenir.
Peki bu altın ve döviz fiyatındaki dalgalanmalar, Türkiye ekonomisine duyulan endişeden mi kaynaklanıyor? Hayır. Çünkü Türkiye'nin kamu maliyesi ve bankaları, neredeyse dünyanın en sağlam iki kurumu olarak varlığını sürdürüyor. Dolayısıyla Türkiye ekonomisi şokları emici bir kapasiteye sahip bulunuyor. Altın ve döviz fiyatlarındaki hareket, tamamen küresel piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkıyor.
Amatör yatırımcıların tercihlerine gelince... Şunu akılda tutmak gerekiyor. Bugünkü şartlarda başka ülkelerin risklerini almak tehlikeli. Bugün amatör yatırımcı için en akılcı tercih, Türkiye'nin riskini almaktır. Çünkü dünyada durgunluk beklentilerine rağmen, Türkiye'de eylülde imalat sanayisi kapasite kullanım oranı arttı ve reel kesim güven endeksi yükseldi. Dolayısıyla Türk parası üzerinden yatırım araçlarında durmakta fayda var.