‘Taçsız Çar’ veya ‘Cumhuriyet Çarı’ olarak nitelendirilen Vladimir Putin’in Türkiye ziyareti merakla bekleniyordu. Rötarlı bir biçimde de olsa ziyaret gerçekleşti. Bununla birlikte Ruslar ile ilişkiler eski seviyesinde olmayacak. Zira ilişkiler üzerinde Suriye gölgesi ve izi var. Ankara kompliman yapsa da Suriye olayları üzerinden Rusya’nın güvenilmez karakteri kendini ele vermiştir. Bu gerçeğin üzeri örtülemez. Moskof eski Moskof’tur. Suriye, Türk-Rus ilişkilerinde bir milat oldu. Bu itibarla, Rusya ne yaparsa yapsın ziyaret eski havayı geri getirmeyecektir. Beşşar yönetimiyle stratejik ilişkilerin akıbeti neyse Putin’le de öyle olmaya namzettir. Bununla birlikte, Ruslar menfaat ve çıkar karşısında esneyebilen bir millettir. Çarların çark etmesi adiyattan sayılır. Ruslar Doğunun en batısında ve Batı’nın en doğusunda yer alan pragmatik bir millettir. Deli Petro’dan beri Batılılaşma çabalarına rağmen tam olarak batılılaşabilmiş ve Batı’nın iş disiplinini kazanabilmiş değiller. Deli Petro bizde İkinci Mahmut ve Afganistan’da Emanullah Han ayarında çılgın bir reformist ve Batılılaşma taraftarı idi. Bunun dışında Ruslar karakter ve seciye itibarıyla doğululardan ayrılırlar. Doğulu kavimler genellikle dost düşkünü ve kahramandırlar. İslam seciyesinin kendilerini kazandırdığı hasletlerle birlikte ölümüne dostlarını savunurlar. Taliban veya Afganlıların Arap Afganları veya Bin Ladin’i ABD’ye teslim etmediği gibi Kaşkay Türkleri de 1943 yılında kendilerine sığınan Alman ajanlarını İngilizlere teslim etmemiş ve bunun bedelini göze almışlardır. Merhum Roger Garaudy’yi Müslüman kılan sır, silahsız birine yani kendisine Fransızların emirlerini bile hiçe sayarak Cezayirli askerlerin el kaldırmaması ve silah çekmemeleridir. Bu asil davranış Garaudy’yi tutsak almıştır. Müslümanlar kendilerini misafirleri için feda ederler. Bu onlarda namus ve şerefle eşdeğer bir haslettir. Ruslar ise tam tersi kendilerini misafirlerine tercih ederler.



¥

Haşir Suresinin 9’uncu ayeti, Müslümanların muhacirlere ve misafirlerine nasıl davrandıklarını ve davranmaları gerektiğini ortaya koyar. Buna ‘i’sar’ diyoruz. “Kendileri zaruret içinde bulunsalar bile onları kendilerine tercih ederler. Nefsinin tamahkarlığından korunabilmiş kimseler, işte onlar saadete ermişlerdir.” Ruslar genel itibarıyla bu hususta bencildirler. Nitekim, Kafkas kökenli bir Çerkeszade olan Halis Çelebi, Eş Şark gazetesinde yazmış olduğu bir makalesinde (en nuzuh el salisu lişşerakise) Rus bir bayanla evli Kürt asıllı bir doktor arkadaşından Rusların seciyeleriyle alakalı şu ifadeyi aktarıyor: “Ruslar çıkarlarına düşkün bir millettir. Hiç umursamadan sizi satabilirler. Buna mukabil Çeçenler sizin için kendilerini gözlerini kırpmadan feda edebilirler. Çeçenler asil bir millettir….” Halis Çelebi Medvedev’in Fransa ziyareti sırasında Fransa’nın Suriye Milli Koalisyonunu tanımasını ‘gayri medeni bir davranış’ olarak nitelendirmesini anılan Rus karakter ve seciyesine bir misal olarak aktarıyor.

¥

Rusların söz konusu seciyelerine dair asıl çarpıcı örnek ve misal Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Vladimir İvanovski’nin Putin’in ziyareti öncesi yaptığı açıklamalarda yatmaktadır. Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Vladimir İvanovski, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ziyareti öncesi büyükelçilikte düzenlediği basın toplantısında Kasım (2012) ayında Esenboğa Havalimanı’na indirilen Suriye uçağı hakkında değerlendirmede bulundu.

İvanovski, uçakta el konulan malzemenin 2004’te imzalanan bir sözleşme uyarınca tamir edilen bir uçaksavar kompleksine ait radarın yedek parçaları olduğunu belirterek, “Bu tatsız olayı ne kadar çabuk unutursak o kadar iyi olacak. Artık bizim malımız değildi. Para aldıktan sonra bizim sorumluluğumuz kalmadı. Geriye kalan Türkiye ile Suriye arasındadır” diye konuşmuştur. Onlar için mesele bir al-ver meselesidir ve bu kadar basittir! Büyükelçi meselenin kapandığını ve Putin’in ziyareti sırasında da gündeme gelmeyeceğini duyurdu. Rusya’nın kanlı cani Beşşar Esat’ı desteklemesi Esat’ın güzelliğinden değil anılan Rus seciye ve karakterinden ileri gelmektedir. Esat’ın dostları, karakterinin ortaklarıdır.