Birbirleriyle doğrudan konuşmamalarına rağmen İsrail ve Hamas, Gazze'de bir ateşkesi ve kaçırılan İsrailli asker Onbaşı Gilad Shalit'in serbest bırakılmasını içerecek bir anlaşma akdetmek üzere olabilirler.

20'nin üzerinde Hamas ve İslami Cihat üyesinin öldürüldüğü Aralık ortalarındaki bir dizi nokta suikastlar, keskin bir şekilde İsrail-Gazze denklemini değiştirdi: savaşçılar yeraltına çekildi, İsrailli sivillere yönelik Kassam roket saldırılarında bir azalma oldu ve Hamas lideri İsmail Heniye karşılıklı bir ateşkes için İsrailli liderlere dolaylı mesajlar gönderdi.

İsrail'in başlangıçtaki cevabı soğuktu.

Fakat sonrasında Hamas bir diğer unsuru duruma ekledi: üçüncü bir taraf--Mısır--üzerinden geniş bir tutsak değişimi anlaşmasının bir parçası olarak Shalit'in serbest bırakılması için ciddi görüşmelerin yenilenmesi.

Ve Shalit ile ilgili bir anlaşmanın parçası olarak İsrail bir ateşkese doğru gitmek için de hazır olabilir.
Savunma bakanı Ehud Barak çarşamba günü başkan Hüsnü Mübarek ile bütün paketi görüşmek üzere Mısır'a gitti. Onun ziyareti, Hamas liderlerinden Şam'daki Halid Meşal'in muhtemelen Shalit'in serbest bırakılması ile ilgili yeni şartlar öne sürdüğü ziyaretin ardından geldi. İsrail, Hamas'ın hamlelerine Filistinli savaşçıların serbest bırakılma koşullarını kolaylaştırarak cevap verdi.

Geçmişte çok sık çıkmaza girdiklerinden her iki tarafta beklentileri düşürüyor. Henüz bir ilerleme yok fakat başarı için her iki tarafta direniyor. Dahası, önerilen ateşkes--Gilad Shalit paketinin unsurlarını içeren Gazze ile ilgili sorunların tümüyle ilgili İsrail'de güçlü fikir ayrılıkları var. örneğin: Bir ateşkes anlaşması İsrail'in çıkarına mıdır? İsrail, Shalit'i de içeren bir mübadeleyi kolaylaştırmak için Filistinli tutsakların serbest bırakılma kriterlerini kolaylaştırmalı mıdır? İsrail, Hamas ile doğrudan görüşmeli midir? İsrail Savunma Güçleri, Hamas'ın gelişmekte olan askeri olanaklarını filizken kırpmak için Gazze'ye önemli bir istila gerçekleştirmeli midir?

Başbakan Ehud Olmert, Hamas'ın Gazze'de hâkimiyetini sağlamlaştırmasına imkân tanıyacağına ve askeri iktidarını kurmasını mümkün kılacağına inandığı için uzun süreli bir ateşkese veya "sükunet"e karşıdır. Fakat kurmayları, onun Shalit'in serbest bırakılma şartlarını oluşturmak için resmi olmayan kısa bir ateşkesi veya "sessizlik"i düşünmeye hazır olabileceğini ima ediyorlar. Fakat İsrail'i tanıyıp saldırıları durdurmadığı sürece hiç bir şart altında Hamas ile konuşmayacaktır. Olmert, Pazar günü kabineye "İsrail'in (uluslararası) Dörtlü'nün kararlarını kabul etmeyen gruplarla görüşmede çıkarı yoktur" dedi.

Hamas ile ilgilenmeye karşı muhalefet Ariel Sharon'un eski bir danışmanı avukat Dov Weissglas tarafından çok güçlü bir şekilde ortaya kondu. Weissglas, İsrail'in, Hamas'ın ateşkes önerisini ciddiye alarak onu yüceltmemesi gerektiğini ileri sürüyor. "Niçin en kötü düşmanımıza bir hayat bağı uzatacağız?" diye soruyor.Weissglas'a göre Hamas'ın amacı, İsrail'i ateşkes görüşmelerinin içine çekmek ve bu gerçekleşir gerçekleşmez uluslararası toplum "hoşnut bir şekilde bu durumu izleyecektir." Weissglas, bunun Gazze'ye uygulanan ekonomik ve politik boykotun sonunun başlangıcını işaret edeceğini ve birbirini izleyen İsrail hükümetlerinin uygulamak için çok fazla çalıştıkları politikayı çökerteceğini söylüyor.

İsrail hükümeti kendini bir çıkmazda buluyor: Gazze'nin civarındaki köy ve kasabalardaki siviller için huzur--2000'den bu yana 7 yıl içinde Filistinli savaşçılar 2400 roket fırlattı ve bunların yaklaşık yarısı Sderot şehrine fırlatıldı--ve 18 aydan beridir tutsak olan Shalit'in serbest bırakılmasını istiyor fakat bütün bunları Hamas ile doğrudan konuşmadan başarma ihtiyacını duyuyor. Hamas ile ilişkiye çok zor geçebilir ve uluslararası toplumun Gazze'yi boykot etmesini hiç isteyemez. Filistin devlet başkanı Mahmut Abbas'ı, eğer radikallerle görüşürse Annapolis barış süreci biter diye uyarırken kendisi onlarla görüşemez.

Sorunun etrafındaki süreç Hamas ile üçüncü bir taraf üzerinden bağlantı manzaralarının ardında işliyor gibi görünüyor. İşçi Partisi'nden Ami Ayalon bunun Shalit'in kurtuluşu için tek yol olduğunu ileri sürüyor. Ami, İsrail'in bir kurtarma operasyonuna kalkışmak için onun tutsaklık koşullarıyla ilgili yeterli bilgiye sahip olmadığını söylüyor. Savunma bakanı Ehud Barak bunu onaylıyor.

Fakat diğer İşçi partili politikacılar Hamas ile herhangi bir münasebete ve herhangi bir ateşkese karşılar. örneğin Ephraim Sneh İsrail'in stratejik amacının Sderot'a roketlerin düşmesinin engellemek olmadığını fakat Gazze'deki Hamas hükümetini devirmek olduğunu ileri sürüyor. Sneh devam ederek, bu yüzden askeri ve ekonomik baskıyı yüksek tutmak zorunludur diyor.

Ordu, bunu nasıl yapacağı ile ilgili bölünmüş durumdadır. Genelkurmay başkanı Gabi Ashkenazi , hem Hamas'a hem de İslami Cihat'a önemli bir darbe vurduğuna inandığı nokta suikastları hızlandırmaya devam etmek istiyor. Gazze bölgesinden sorumlu Güney Komutanı fazlasıyla militan bir yol tutturuyor. En iyi çözümün, İSK'ya bir an önce Gazze'ye geniş çaplı bir müdahale için izin vermek olduğunu söylüyor.
Bununla birlikte Olmert, Gazze'de önemli bir İSK operasyonunun arzulanan etkiye sahip olacağına ikna olmuş değildir. İSK'nın Gazze'yi gerçekten işgal ettiğinde başaramadığını göz önüne alarak bu işgalin Hamas ve İslami Cihat'ı ezip ezmeyeceğini sorguluyor. Şahin eleştirmenler, Olmert'in kamuoyuna, kendisinin 2006'daki açık Lübnan savaşı başarısızlığını hatırlatacak bir şekilde fazla kayıp vererek bir operasyon gerçekleştirmek istemediğini söylüyorlar.

Hamas ile sadece savaş alanında karşılaşmaya yönelik şahin argümanlar, Gilad Shalit kurtarılması söz konusu olunca ortadan kalkıyorlar. Şahinlerin ve güvercinlerin, sivillerin ve askerlerin herkesin anlaştığı bir şey varsa oda Shalit'in geri gelmesi için her şeyin yapılması gerektiğidir.

Pazartesi özel bir bakanlık komitesi Filistinli tutsakların salıverilme koşullarını kolaylaştırmayı görüşmek için buluştu. "Elleri kanlı tutsaklar" tanımlamasının değişimi, İsrail'in Shalit için bir mübadelede daha fazla Filistinli tutsağı salıvermesini mümkün kılacaktır. Bu aynı zamanda Hamas'ın Shalit'in karşılığında salıverilmelerini istediği adları yazılı 400 kişilik tutsak listesinin İsrail tarafından karşılaştırılmalarına olanak verecektir. Değişen kriterler, hem Filistinli ılımlıların hem de radikallerin serbest bırakıldığını görmeyi çok istedikleri El-Fetih'ten Mervan Barguti gibi liderlerinde serbest bırakılmaları için İsrail'e olanak sağlayabilir.
Shin-Bet Güvenlik Servisi (İsrail iç güvenlik servisi) er ve ya geç İsrail'e karşı olan saflara katılacak olan, daha önceden elleri kanlı olarak görülen bu savaşçıların serbest bırakılmasına şiddetle karşıdır. Fakat, Emekliler Partisi lideri, eski Mossad ajanı olan kabine bakanı Rafi Eitan, tamamen Shalit'in serbest kalma imkanını oluşturduğu için değişimi istemektedir. Eitan, "Hamas sıkıntıdadır. Bundan faydalanmalıyız. Bu durum kaçırmamamız gereken bir fırsat penceresidir" beyanında bulundu.

(çev: dunyabulteni.net)