Evren “büyük yılan, ejderha” demek... Kâinat, âlem anlamı 1935’te Türkçe’den Osmanlıca’ya Cep Klavuzu’nda takdir edilmiş! O tarihten bu zamana isim olarak çok kullanıldığı söylenemez. Ama 1980’den sonra birçok çocuğa Evren adı verildi... Anlayacağınız Evren’ler artık 30’lu yaşlarda. 

Neden çocuklar “Evren” ismi verildi? 1980 darbesi her şeye rağmen vatandaşı rahatlattı. Gençler arasında körüklenen sağ-sol sokak çatışmalarında günlük ölümler artık onları geçmeye başlamıştı. Çocuklar evlerinden çıkarken hangi çatışmada veya hangi kör kurşunla öleceği bilinemiyordu. 

Tabiî bir darbe sadece sokak çatışmalarını durdurmak için yapılmaz. Hatta bu sokak çatışmalarını son zamanlarda darbeye zemin hazırlamak için darbecilerin de körüklediği iddiası ciddiye alınmalı.1980’den sonra Türkiye’ye çeki düzen verildi. Anayasa, seçimle gelen iktidarları mümkün olduğu kadar sınırlayacak şekilde tanzim edildi, haklar ve hürriyetlere ciddi kısıtlamalar getirildi. Bu arada sağdan soldan çok sayıda siyasetçi ve genç zulme, işkenceye maruz bırakıldı, idam edilenler oldu...

Kenan Evren’in unutulmazlığı burada...

Onun asla böyle anılmak istemediğinden şüphe yok. Doğru bildiğini yapmak istemiş olmalıdır, fakat doğru bildikleri ne kadar doğruydu ve o doğruya varmak için kullandığı metodlar ne kadar adaletli idi?

Bu sorular uzun uzun cevaplanabilir. 

Kenan Evren öldü, ikiyüzlülük tavan yaptı!

Ben mesela ondan iki sonraki cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in Kenan Evren’in cenazesinde bulunmasını beklerdim. Belki arzu etmiştir de sağlık durumu elvermemiştir!

Demirel her ne kadar Kenan Paşa tarafından iktidardan uzaklaştırıldıysa da, Cumhurbaşkanlığı döneminde darbeci generallerle öyle sıkı fıkı oldu ki, hatta 28 Şubat’ın asıl müellifi o dur denilebilir.

Ya Türkiye’nin büyük sermayedarları? 

Onlar Kenan Paşa’nın en sıkı dostlarıydı. Bu yetmez, takdirkârlarıydı. Sadece idareci olarak mı? Onu büyük bir sanatkâr, çok değerli bir ressam olarak görmüşlerdi.

Koç’tan, Sabancı’dan başlayarak zamanın büyük sermayedarları Evren imzalı tablolara kıymet biçmekte yarıştılar!

Diyebiliriz ki, onların nezdinde hiç bir ressam Kenan Evren kadar değerli değildi!

Kenan Paşa’nın cenazesi kaldırılırken iki hanım haklarını helâl etmediklerini yüksek sesle ifade ettiler. Cenaze âdabına uymaz ama neyse. Bunlardan biri “Doğunun Başbuğu” unvanlı Erzurumlu Yılma Bey’in hanımı imiş. Elbette onlar 12 Eylül’den sonra büyük sıkıntılar yaşadılar. Yılma Durak bizzat gelse bu itirazını yükseltse idi, elbette daha etkileyici olurdu. Belki o da Demirel gibi rahatsızdı...

Belki de değildi de, Kenan Evren’in yargılanmasına yol açan Anayasa oylamasında “hayır” oyu verdiği için hicabından gelmemişti!

Sadece O mu? 

Bugün Kenan Evren husumeti tavan yapan birçok şahsiyet bu oylamada darbecilerin yargılanmasını “evet” dememişti. Eğer Kenan Evren yargılanmasa ve mahkûm olmasa idi, siz böyle bir cenaze ile yetinileceğini mi sanıyorsunuz? 

Velhasıl, ikiyüzlülük evrensel hastalığımız!