Vatanı satmak nasıl olur?

Tarih 27 Şubat 2015 Valiler toplantısı:

“-Kendi dirayetsizliğiniz, kendi iş bilmezliğiniz yüzünden ülkeyi kriz üzerine krize sokmakla olur.

-Bu topraklarda bin yıllık ortak geçmişi olan insanların birliğini, beraberliğini, kardeşliğini sağlayamayarak, ülkenin maddi ve manevi kayıplara uğramsına göz yummakla olur.

-Yüksek faizle, yüksek enflasyonla, kötü yönetimle ülkenin ve Milletin kaynaklarını heba etmekle olur.”

O tarihlerde Merkez Bankasının piyasa fonlama faizi yüzde 7,92 seviyesinde ve 12 aylık ortalama enflasyon ise yüzde 8,77 düzeyindeydi.

Altta 2011 ila geçen hafta sonuna kadar olan sürede Merkez Bankası fiili fonlama faizi ile 12 aylık ortalama enflasyon oranını görüyorsunuz.

Önceki dönem Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı 19 nisan 2011-19 Nisan 2016 arasında görevde bulundu.

Görev süresi tam 60 ay sürdü. Bu 60 ay içerisinde Merkez Bankası ortalama fonlama faizi %7,59 olarak gerçekleşti. Aynı tarihler içerisinde aylık enflasyon oranı ise ortalama %7,92 oldu.

MB faizi %7,59

Ort. enflasyon %7,92

Ve şimdi...19 Nisan 2016’dan sonra görevi devralan yeni Merkez Bankası yönetimi...Yani Murat Çetinkaya dönemi:

MB faizi %10,13

Ort. enflasyon %8,63

Fakat nominal düzeyde son veriler ise;

MB faizi %12,75

Enflasyon %12,98

Kısaca Şubat 2015’de yüzde 7,92 faizi vatanı satmak olarak değerlendirirken, bugün geldiğimiz nokta yaklaşık 500 baz puan daha yüksek bir faiz oranını gösteriyor.

Bütün merakım şu: O günlerde “Faiz Lobisi” diye ortalıkta dolaşan bir ekip vardı ve ülke siyasetini “Vatanı satmak nasıl olur?” noktasına getiriyordu. Oysa bugün aynı ekip iş başında ve daha yüksek faiz ila daha yüksek enflasyona sebebiyet vermiş durumdalar.

Acaba vatanı satmak cümlesini şimdi nasıl değerlendireceğiz?

Üstte Merkez Bankası ortalama fonlama faizi ile fonlama tutarı görülüyor. Grafikten de anlayacağınız üzere hem fonlama faizi yükseliyor, hem de fonlama tutarı.

2017 yılını aylık bazda günlük ortalama ile verelim:

Ocak: 80.159 milyon TL %8,93

Şubat: 91.693 milyon TL %10,37

Mart: 92.375 milyon TL %10,98

Nisan: 95.835 milyon TL %11,51

Mayıs: 100.384 milyon TL %11,92

Haziran: 108.180 milyon TL %11,96

Temmuz: 103,651 milyon TL %11,95

Ağustos: 114.265 milyon TL %11,98

Eylül: 122.116 milyon TL %11,99

Ekim: 108.164 milyon TL %11,96

Kasım: 111.568 milyon TL %12,05

Aralık: 130.051 milyon TL %12,30

Fonlama faiz oranının nominal enflasyonla eşit olduğu ama fonlama tutarının da günlük ortalamada 130 milyar lirayı aştığı bir politikanın neresi sıkı para politikası pek anlaşılmıyor.

Öyle olacak ki, bir kaç hafta önce 190 milyar dolara kadar düşen yabancı para mevduatları 08 arlık itibariyle 198 milyar doların üzerine çıkmış oldu.

İşin çözümünün -Liraya- güven kazandırmak olduğunu bir an önce anlamamız gerekiyor. Ve ekonomi için seviyelerden çok oynaklığın daha sıkıntı verdiğini de hatırlamamız gerekiyor.