İktisat diye bir ilim mevcuttur. Bundan şüphe edilemez.

Bu ilim, iktisatta ne yaparsan hangi neticeyi alırsın, ne yapmazsan alamazsın, hangi arıza nasıl düzeltilir, nerede yanlış yaptık ve yaptığımız yanlıştan nasıl döneriz gibi suallerin cevaplarını bulmamıza yardımcı olur.

İktisat ilmi, iktisat-dışı faktörleri de hesaba katarak bize yol gösterebilir. (Bir faktöre ‘iktisat-dışı’ demek de çok doğru değil. Her şey iktisada etki edebilir.)

Siyaset, dış politika, savaş, barış, iklim, adetler...

İktisat ilmi, bütün bu faktörleri içeren kapsamlı analizler, kapsamlı perspektifler sunabilecek kadar inkişaf etmiştir.

Fakat, derler ya, “yarım doktor adamı candan, yarım hoca adamı dinden eder...”

İktisadı da, yarım bilenler, çok kolaylıkla, iktisat bilmeyenleri yoldan çıkaracak senaryolar veya çözüm modelleri üretebilirler.

Yarım iktisatçının ürettiği senaryo kulağa hoş gelir. Daha ikna edicidir.

Çünkü daha yalındır. Birkaç cümle ile özetlenebilir. Siyasetçiler de, karmaşık olanı değil, kolay olanı ve işine geleni sever.

Ben bazen iktisatçıların analizlerini, ürettikleri çözümleri dinliyorum.

İktisatçılardan dinlediklerim, neler olup bittiğini veya neler olup bitmediğini anlamama yardımcı oluyor.

Umulur ki, rical-i devlet, doğru iktisatçıların delaletinden istifade eder. Yarım iktisatçılardan kendisini korumayı becerir.

Bazen ettiğim lafa bakıp kendime gülüyorum.

Oğlum, sana ne devletin ne yapacağından?

Devlet kafaya bir şeyi koyduysa, yapar.

İktisatçının teklifini beğenmezse, beğeneceği başka bir iktisatçıyla çalışır.

Yaptığı şeyde isabet ederse bu isabetin meyvesini devşirir. İsabet edemezse de günahı yükleyecek bir keçi bulur.

İktisatçılara kulak vermemiz lazım. Peki astrologlara?

***

Geçenlerde, bir dost meclisinde, ekonomik yorumlar yapan astrologlardan bahsedildi.

İş bu kadar mı ciddi?

Astrologların, iktisatçı pazarında tezgah kurmalarına imkan verecek kadar.

Merak ettim. İnternette biraz ekonomist-astrolog aradım.

Dünya Gazetesi’nden Yaprak Özer bu senenin başında bir finansçı ile (Atilla Yeşilada) bir astroloğu (Hakan Kırkoğlu) konuşturmuş.

Finansçı Atilla Yeşilada senenin başında bugüne ışık tutan sözler söylemiş.

Yeşilada, yapısal reformlar konusunda uyarıyor. Türkiye’nin tıkanan damarlarını açmamız lazım diyor.

“Buraya kadar söylediklerim yanlış çıkabilir. Sonuçta biz, falcılardan belki bir kademe daha iyiyiz. Ama şu konuda yanılmadığıma eminim. Şirketlere bir çift sözüm var. Elinizden geldiği kadar kredileri kapatın.”

Doğru demiş adam.

Astrolog Hakan Kırkoğlu da hemen hemen aynı öğütleri vermiş.

“15 Mayıs’ta Uranüs Boğa burcuna girecek. Boğa, ekonomi demek. Oğlak çok kuralları olan bir burçtur. Satürn onun yöneticisidir. Bu durum diyor ki bütçeni çok iyi kurman lazım. Çok kredi kullanıyorsan bunları kesinlikle aşağı doğru çekmen lazım.”

Bir başka astrolog. İsmini tespit edemedim. ‘junostar51’ mahlasıyla yazıyor.

“2018’in 15 Mayıs’ından başlayarak 2026’ya kadar uzanan süreçte Uranüs Boğa burcunda hareket edecek. Uranüs dönüştürür ve geliştirir. Boğa ise paranın yönetimini, bankacılık sistemini, para akışını temsil eder. Bu döngüde, piyasalardaki nakit para akışı azalacak. Trump’ın haritaları incelendiğinde zorlu etkiler gözüküyor. Haziran sonundan Ağustos’a kadar piyasalar yavaş ilerleyecek.”

***

Yine de en çok dikkatimi çeken Efe Erten isimli astrolog oldu.

Erten, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra Yeni Türkiye’nin Doğum Haritası başlıklı bir yazı yazmış. Tarih 12 Temmuz.

Yazısının bir yerinde şöyle diyor:

“Yeni Türkiye’nin en önemli konusunu ekonomi (2. Ev) oluşturmaktadır. Çok güçlü, şiddetli ve kötücül gezegenler Satürn, Plüton, Güney Ay Düğümü ve Mars, Yeni Türkiye’nin ekonomisini temsil eden ikinci evinde konumlanmıştır. Burada astrolojinin Yeni Türkiye için verebileceği tavsiye, 13 Temmuz 2018, 27 Temmuz 2018 ve 6 Ocak 2019 ekonomik çalkalanmalarının, ve Nisan-Mayıs 2019 ekonomik dönüşümünün yaratacağı zorluklara karşı gerçekçi, ölçülü, kısıtlandırıcı, disiplinli ve ciddi ekonomik önlemler almaktır.”

Astrolog, acı reçeteyi bile yazmış!

‘Kısıtlandırıcı’ demiş.

Astrologların söyledikleriyle iktisatçıların söyledikleri birbirine benziyor.

Astrologlar, ikna edici olsun diye araya gezegen isimleri koyuyorlar.

Ben yine de iktisatçıları tavsiye ederim.

‘Yarım iktisatçı’ları değil.