Velayetin Değiştirilmesi Şartları

Evlilik birliğinin sağlanamaması dolayısı ile açılan boşanma davaları nedeniyle ya da daha özel sebepler dolayısı ile açılabilen velayet davaları çocukların ya da çocuğun haklarının korunması, ihtiyaçlarının karşılanabilmesi gibi faktörlere bağlı olarak gerçekleştirilmekte olan bir süreçtir. Doğrudan çocukların ya da çocuğun menfaatlerinin gözetimi ile mahkeme tarafından alınan karar ile çocukların velayetinin hangi tarafta olacağının belirlenmesi sağlanıyor. Mevcut dava dönemi içerisinde ergin durumda bulunmayan, kendisine ilişkin bakım, eğitim, barınma gibi çeşitli gereksinimlerinin karşılanması konusunda yetkili olabilme amacı ile açılmakta olan davalar velayet davalarıdır. Bu noktada günümüzde genel olarak boşanma davalarında gündeme gelmekte olan velayet konusunda, Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma davası hakimi tarafından çocuğun ya da çocukların velayetinin hangi tarafta kalacağına karar verilebildiği ve ilave bir velayet davasının açılmasına gereklilik bulunmadığı belirtilmektedir.

Günümüzde ebeveynlerin çeşitli durumlara bağlı olarak Türk Medeni Kanunu kapsamında sahip olabildikleri bu hak çerçevesinde velayet davası nasıl açılır sorusu gündeme gelebilmektedir. Ancak günümüzde velayet davasının açılabilmesi için davayı açan taraf olan ebeveyn tarafından mutlak suret ile çocuğun velayetinin tek başına kendisinde olması talebinin haklı nedenlerini göstermesi ve bu nedenlere ilişkin olarak açık bir şekilde kesin ispatlar sunması gerekmektedir. Bu şekilde mahkeme tarafından yapılacak değerlendirmeler sonucunda çocuğun ya da çocukların velayetinin hangi tarafta olacağına ilişkin karar yapılan başvuru çerçevesinde belirlenmektedir. Günümüzde çocukların ya da çocuğun velayetinin karşı taraf tarafından alınması halinde velayete sahip olamayan taraf olan ebeveyn tarafından velayetin değiştirilmesidavası açılabilmektedir.

Velayetin Değiştirilmesi Koşulları Nelerdir?

Modern Türk Medeni Kanunu çerçevesinde madde 349 kapsamında velayetin değiştirilmesine ilişkin olarak açıklayıcı düzenleme bulunmaktadır. Bu düzenlemeye göre mahkeme hakimi tarafından çocuk ya da çocukların menfaati kapsamında gereklilik teşkil eden durumlarda velayetin değiştirilmesi yönünde karar verilebilmektedir. Bu kapsamda da çocuğun ya da çocukların velayetinin değiştirilebilmesi için geçerli şartlar;

*Çocuk ile yakın ilişki oluşturulabilmesine velayet sahibi tarafından engel olunması

*Çocuğun fiili olarak velayet hakkı olmayan anne, baba veya üçüncü bir kişide bırakılması

*Çocuk ya da çocukların mevcut menfaatlerinin oluşturmuş olduğu diğer durumlar şeklinde belirtilmektedir.

Velayetin Değiştirilmesi İçin Nereye Başvurulur?

Türk Medeni Kanunu çerçevesinde velayetin değiştirilmesine yönelik olarak davalar görevli mahkeme olarak Aile Mahkemeleri hizmet verirken, söz konusu lokasyonda Aile Mahkemesi’nin bulunmaması durumunda Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) tarafından belirlenmiş olan Asliye Hukuk Mahkemeleri hizmet vermektedir. Bu kapsamda yetkili olan mahkemeler davalı olan şahsın dava tarihi dahilindeki ikamet etmekte olduğu lokasyonda bulunan mahkemedir.  Bu tip davalarda dikkat edilmesi gereken çok önemli hususlar bulunmaktadır. Özelikle de tarafların hak kaybı yaşamaması adına profesyonel hukuk desteği almalarının çok önemli olduğu bu davalarda misal olarak kamu düzenini dair davalar olmaması dolayısı ile yetki itirazı sadece ilk oturum sonuna kadar gerçekleştirilebilmektedir. Bu tip detayların bulunuyor olması dolayısı ile mutlaka hak kayıplarının yaşanmaması için profesyonel hizmet alınması gerekiyor.