Yeni kabinenin anlamı

Kabine değişikliğinden önce yaptığım analizde dünya şartlarındaki değişmenin izlenen politikalara ve bunun muhtemel kabineye etkilerini incelemiştim. Bugün iç dinamiklerdeki değişmelerin yeni kabineye nasıl yansıdığını irdeleyeceğim.

Genel kanı siyasetin hükümetler tarafından oluşturulduğu biçimindedir. Yani hükümet politikayı üreten asli unsurdur. Oysa onlar ülkeyi yöneten güç odaklarının temsilcisidir ve politikalarını onların tercihlerini göz önünde tutarak belirlerler.

Yeni kabinenin kurulmasından önce iç dinamiklerde önemli değişikliler yaşandı. Başlangıçta hükümeti destekleyen geleneksel büyük sermaye ile hükümet arasındaki birlikteliğin sona erdiği ve bu kesimin muhalefet cephesinde yerini aldığını gözlemledik. İkinci büyük değişim askerle hükümet arasındaki zıtlığın uzlaşmaya dönüşmesiydi. Hükümetin, tanım gereği, asker karşıtı olacağını düşünen ve ordunun etkinliğini azaltıp yerine kendilerinin temsil edilmesini isteyenler bu dönüşümden şikayetçi oldular ve hükümeti orduya teslim olmakla suçladılar. Bu yakınlaşmayı olumsuz karşılayan ve tam ters yönde bulunan güçler de vardı. Onlar da ordunun asla yakınlaşmaması gerektiğini düşündükleri hükümete tabi olmasını yadırgadılar. Bu aslında birinin diğeri teslim alması değil olması gereken konuma gelmeleriydi.

Yeni kabine ülkede bugüne kadar en etkin güç olan geleneksel büyük sermayeyle bir uzlaşmaya varıldığını göstermiyor. Bu güç önümüzdeki günlerde AKP’ye alternatif olabilecek yeni bir siyasi harekete öncülük edebilir.

Türkiye’de orta sağ kavramı bir ideolojiden çok ülkeyi yöneten ve hem iç hem de dış dinamiklerle çatışamayan bir siyasi hareketi tarif eder. Bugün Ergenekon soruşturmasında orta sağda yer alanlarla sol eğilimli olanların bir arada bulunması sorunun ideoloji olmadığının ve asıl çatışmanın ülkemizin dünya üzerindeki yerinin belirlenmesinde olduğunun delilidir. Bu hareketin önü darbelerle kesilmiş olsa bile varlığını sürdürmüş ve farklı çizgilerden gelenler bu çizgiye yaklaşmak gereğini duymuştur. Yeni bir oluşum bu alana talip olacak ama AKP de bu alana iyice yerleşmiş olacak. Bu rekabetin galibi dünya dengelerinde en uygun konumda yer alan olacaktır.

Dış politikanın AB odaklı olmayacağı söylenebilir. Türkiye’nin bölgesel bir güç olmasına yönelik politikalar ilk sırayı işgal edecektir. Ancak bunun ciddi bir siyasi mücadeleye yol açması doğaldır. Ekonomik politikada bir orta yol üzerinde anlaşıldığı görülüyor. Ekonominin finansman kısmında eski politikaların izleneceği ama yatırım ve üretimde farklı bir yol izleneceği anlaşılıyor. Dış finansman ihtiyacı ve bunun kısa sürede giderilemeyeceği hesaba katıldığı ve buna göre bir düzenleme yapıldığı görülüyor.

Yerel seçimde başarısız olanların dışlandığı iddiasına katılmıyorum. Yeni kabine, tam olmamakla birlikte, yeni bir yöne işaret etmektedir ama bazı ödünler de verilmiştir. İktidar yeni bir kimliğe doğru adım attı ve sıra anlamlı bir muhalefetin oluşmasına geldi. Bu muhalefet tepkileri değil farklı bir yol haritasını temsil edecek.