Nihayetinde... ‘Askeri Yargı’ konusunun çok gecikerek de olsa gündeme gelmesinden son derece hoşnudum. Durum hem netleşiyor, hem de geniş yığınlara mal oluyor...

Uzağa gitmeye gerek yok...

Bundan 21 gün önce, 9 Haziran günü şöyle yazıyordum:

‘Türkiye’de askeri-sivili, yöneteni-yönetileni, siyasetçisi, niye kimse hukuka güvenmiyor?

Çünkü başta darbelerle rejimi tanzim eden ve kendini ‘kurucu unsur’ olarak gören asker hukuka güvenmiyor...

Asker hukuka güvense, ‘emirle’ çalışan, tamamen ‘emir-komuta’ zincirinin parçası olan ve evrensel hukukla hiçbir bağlantısı olmayan bir sistemi zorla dayatır mı?

Dünyanın çoğu ülkesinde askeri mahkeme yok...

Olanlar ise sadece ve sadece ‘disiplin suçlarına’ bakıyor.

Bizde ise maşallah...

Sivilleri yargılamaktan tutun da, askeri Yargıtay ve Danıştay’a kadar, askere ait ve askeri emirlere göre çalışan koca bir sistem var...

Dünyanın neredeyse hiçbir ülkesinde olmayan ‘çift başlı yargı’ bizde neden var?’

* * *

Şimdi bir de şu tespitleri okuyalım:

‘Askeri yargının bağımsız olduğunu söylemek mümkün değil. Bunu böyle deyip arkasından ‘benim mahkemem’ demesi de böyle olmadığını gösteriyor. Açıklamalarındaki tarzı, gerilimli hali, dışındakilere tavrı ve arkasına üst rütbeli subayları alarak açıklama yapması rejimin niteliğini açık ve net olarak ortaya koyuyor. Askeri vesayetin ve militarizmin muhteşem bir göstergesi. Bu tablodan esas utanması gereken siyasetçiler. Milletten aldıkları vekáletin hakkını, milletin onur ve haysiyetine dokundurtmadan kullanmaları gerekir.’

* * *

‘Üstelik bir de idare hukuku alanında Askeri Yüksek İdare Mahkemesi var; Askeri Danıştay. Sayın Başbuğ buna hiç değinmedi. Başbuğ, eğer yanında Askeri Mahkeme bulunan bir yerde komutanlık yaptıysa, oradaki hákim ve savcılara sicil de vermiştir, izin de vermiştir. Tayinlerinin de Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın fen şubesinde düzenlendiğini bilir.

...İşin tabiatına aykırı. Genelkurmay, oradaki hákim ve savcıların sicil amiri. Komutanınız o. Soruşturmayı ona yönlendirebilmeniz, genelkurmay karargáhına girip derinlemesine bir soruşturma yapmanız mümkün değil. Yasal olarak mümkün gözükse de fiili olarak mümkün değil.’

* * *

‘İngiltere’de adalet bakanı yoktur. İngiltere’de Askeri Yargıtay yoktur. Temyiz incelemesini Krallık Yüksek Mahkemesi yapar.

Kanada’da da aynı sistem geçerlidir. Askeri Yargıtay yoktur, temyiz incelemesini Kanada Yüksek Mahkemesi yapar.

Belçika, Hollanda, Fransa ve İspanya’da da askeri mahkemelerin işleyişine sivil hákimler katılır.

Fransa, Hollanda, Yunanistan ve Belçika’da Askeri Yargıtay yoktur. Bu ülkelerde sivil Yargıtay görev yapar.

Avusturya’da ne barışta ne de savaşta askeri yargı yoktur.

Avrupa’da askeri yargılamanın sivilleşmesi söz konusudur. Almanya, İsveç, Norveç ve Danimarka’da askeri yargı yoktur, disiplin yargısı vardır.’

* * *

Bunları kim söylüyor?

22 yıl askeri hákimlik yapan Dr. Ümit Kardaş bizim gazeteden Fadime Özkan’a söylüyor...

Ümit Kardaş ne doktoru?

Hukuk doktoru ve tez konusu: ‘Askeri Hákimin Bağımsızlığı ve Askeri Mahkemelerin Kuruluşu ve Yetkileri’...

* * *

Bunları...

Medyada askeriye sözcülüğüne soyunmaya yeltenen ‘kart ve çıtır müptezel’ dalkavuklar için değil...

Ciddiyetle konuyla ilgilenen çok geniş bir çevre için anımsatıyorum...