13. yaşındaki kızım bir yıldan beri saç kıllarını kopartıyor ve bu davranışını tik halinde sürekli sürdürüyor. İlk günlerde bunun sıradan bir durum olduğunu düşündük ve pek üstünde durmadık. Ama şu günlerde, sorunu iyice arttı ve kızım küçük bir sıkıntısı olduğunda ya da evde kardeşleriyle birlikteyken ellerini saçına götürüyor ve sürekli saçlarını yoluyor. Birkaç kere uyardım hatta ceza vermek istedim ama "elimde değil, bu şekilde rahatlıyorum" dediği için üstüne gitmedim. Kızım bu yıl okul değiştirdi ve okulda da pek arkadaşı yok. Bu okula hiç alışamadı, sürekli eski okulunu sayıklayıp duruyor. Onu anlamaya çalışıyorum ama ne yapacağımı bilemiyorum. Saçlarıyla uğraşması, saçlarını kopartması acaba ciddi bir sorun mudur? Yoksa bir tik olarak mı bunu yapıyor? Kızıma nasıl yardımcı olabilirim? Bu konuda bana tavsiyerlerde bulunursanız sevinirim...

Gülhan Cemre


Eleştirmeyin...

- Özellikle gençlerde saç ya da kirpik yolma davranışı gencin yaşadığı gerginliğin bir sonucu ortaya çıkar. Kişi, bu aşamadan önce belirgin bir gerginlik hali yaşar ve bu davranışıyla da savunma içersine girer. Çünkü saç koparma davranışıyla geçici de olsa gerginlik biraz azalmıştır. Tıptaki adı Trikotillomani olan saç yolma davranışı özellikle 12-13 yaşlarda daha sık görülür ve kişi, gerginliği gidermek için, saçını, yüz kıllarını ya da evde bulunan battaniye gibi yumuşak eşyalardan tüy kopararak rahatlamaya çalışır. Trikotillomani yaşayan kişilerde aynı zamanda kaygı bozukluğu, dürtü kontrol bozukluğu ve depresyon durumları da görülebilir.

Bu tür durumlarda, bilişsel davranışçı terapi ve ilaç tedavisi etkendir. Bu süreçte öncelikle kaygının nedeni bulunmalı ve iyileştirilmeli, sonra da davranışsal metodla tekrar eden davranışın sağaltılması için ödevler verilmelidir.

Kızınızın sorunu devam ederse siz de, bir psikiyatriste götürerek yardım alabilirsiniz. Aldığınız yardım neticesinde sorununuzun giderileceğine inanıyorum. Ancak bu noktada onu eleştirmeyin, baskı yapmayın, sürekli yüzüne vurmayın. Yeni okulunda yeni arkadaşlar edinmesi noktasında okulun rehber öğretmeniyle de görüşün. Duygusal aktarım yapması ve kaygısını sizinle paylaşması için fırsat tanıyın ...

Eşimle iletişim kuramıyorum

- 13. yaşındaki kızımla eşim arasında ciddi sorunlar var. Kızım biraz asabi ve babaya cevap veriyor, eleştiriyi hiç kaldıramıyor. Ama eşim de bu konuda çok acımasız ve onunla cedelleşiyor hatta öfkelendiğinde vuruyor. Kızım sevgi istiyorum diyor, eşim ise bana saygı göster diyor ve sürekli çatışıyorlar. Eşimi çocuğun eğitimine katmaya ve sağlıklı ilişkiler kurmaya teşvik ediyorum ama beni dinlemiyor. Sadece kızımla değil benimle de sorunları var. Daha doğrusu onunla iletişim kuramıyorum bu da kızıma yansıyor. Beni üzen şey, kızımın babaya karşı yoğun bir öfke duyuyor olması. Babayı sevmediğini ve ona karşı öfke beslediğini söylüyor. Kızımla eşimin arasını düzeltmek istiyorum bunu bir türlü başaramıyorum. Bana bu konuda tavsiyelerde bulunursanız sevinirim.


İletişim anlamakla başlar

- İleşitimin en önemli anahtarlarından biri de karşınızdaki kişiyi dinlemeniz ve anlamanızdır. İfadelerinizden anladığıma göre, aile içinde babayla sağlıklı bir iletişim kuramıyor olmanız bir bütün olarak ilişkilerinizi etkiliyor ve birbirinizi dinleme ve anlama noktasında sorunlar yaşadığınızdan anlatmak istediğiniz meramınızı da anlatamıyorsunuz. Babanın bu durumu kızınızla ilişkilerine de yansıyor ve belirttiğinize göre sürekli çatışıyorlar. Özellikle ergenliğe geçiş dönemi gençler için sıkıntılı bir dönemdir. Bu dönem gençler eleştirilmekten, fazla müdahale edilmekten hoşlanmazlar ve bazı kararlarını kendileri vermek isterler. Bu nedenle ailenin gençle ilişkilerinde daha dikkatli ve daha anlayışlı olmaya ihtiyacı vardır. Yaşadığınız sorunu eşinizle konuşun ve kızınızın bundan görebileceği zararları izah edin ve onu anlamaya çalışmanız gerektiğini vurgulayın. Ancak bunu yaparken uygun bir dil kullanın, ben diliyle ifade edin ve amacınızın sadece aile içindeki gerginliği gidermek ve çocuğunuza yardımcı olmak olduğunu belirtin... Bundan önce eşinizin olumlu taraflarını söylerek onu takdir edebilir ve konuşmaya hazır hale getirebilirsiniz. Ayrıca kızınızla da konuşarak onunla bir paylaşım içinde olabilir Allah'ın ebeveynle ilişkilerimizde koyduğu ilkeleri uygun bir dille paylaşabilirsiniz.