Sayha Meryem Savunduk soruyor: “Sultan Vahdettin hakkında kafam bir hayli karışık. Sizce Vahdettin gerçekten hain miydi?”
Tabii ki Sultan Vahideddin hain değildi... Çünkü:
1. Mustafa Kemal Paşa’ya para ve gemi vererek Anadolu’ya çıkmasını o sağladı...
2. Sürgünde yoklukla cebelleşirken bile Mustafa Kemal ve cumhuriyet aleyhine tek kelime söylemedi, söyleyenleri de huzurundan kovdu...
3. Sürgüne giderken hazineden istediğini alabilecek durumda olmasına rağmen hakkı olmayan tek kuruşa el uzatmadı, hatta okumak için aldığı kıymetli kitapları bile makbuz mukabili iade ettikten sonra vatandan ayrıldı...
4. Son nefesini verinceye kadar vatanla irtibatını sürdürdü. Seveni çoktu, isteseydi bir isyan başlatabilir, genç cumhuriyeti en azından zor durumda bırakabilirdi, İngilizlerin bu konuda el altından teşvikleri bile olmuştu; ama hiç birine kapılmadı, vatanının selameti, cumhuriyetin muvaffakiyeti için dua etmekle yetindi...
5. Vatandan ayrıldığı zaman padişahlığı kaybetse bile “halife” kimliğini koruyordu. İsteseydi İslam dünyasından her türlü yardımı alırdı. İstemedi, tenezzül etmedi, “halife” sıfatını bile kullanmadı.
O şartlarda başka nasıl “vatansever” olunur?
•
Tarih bir milletin hafızası, şuuru, hatta pusulasıdır, sevgili dostlarım... Tarihle asla oynanmaz. Zira tarih kendi özgür ve özgün dinamikleri içinde var olursa geleceği aydınlatır. Müdahale edildiği anda tüm dinamiklerini kaybeder: Masala dönüşür. O andan itibaren de topluma zarar vermeye başlar.
Bu açıdan biz en büyük zararı kendi kendimize vermiş bir milletiz. Çünkü tarihle oynadık. Tarihimizi özgün ve özgür dinamiklerinden kopardık. Ufkunu ideolojik ve siyasi kalıplara hapsettik. Adeta kendi kendimizi tarihsizleştirdik. Tarihsizlik talihsizliktir. Hafıza ve şuur plânında kendini kaybetme halidir. Şimdilerde, kendimizi kimliksizleştirmenin acılarını yaşıyoruz: Ve her alanda o elim hatanın faturasını ödüyoruz.
Yıllar yılı tarihle oynadık, gerçekleri değiştirdik, doğruları yok ettik, padişahlara sövüp saydık; kimisini “Kızıl Sultan”, kimisini “vatan haini” ilan ettik...
Âdeta millî hafızayı ve şuuru devre dışına çıkardık. Kendimizi seksen yıla (cumhuriyetin yaşına) hapsettik! Tabii pusulasız gemiye döndük. Batı ile Doğu denizlerinde çalkalanıp duruyoruz. Ve tarihle barışık olmamız ve tarihten hız almamız halinde yapabileceğimiz atakların hemen hiçbirisini yapamıyoruz.
•
Osmanlı tarihinin karalanmasını 30’lu yılların şartlarına filan bağlıyoruz, ama yapılanları şartların nezaketiyle bile izah etmek kolay değildir. Sultan Mehmed Vahideddin’in “hain”, Sultan İkinci Abdülhâmid’in “Kızıl Sultan” ilan edilmesinde ve ders kitaplarına böyle geçirilmesinde şartların ne rolü olabilir?
Nedense Türkiye Cumhuriyeti tarihini yazanlar, Atatürk’ü kahraman yapmak için Sultan Vahdettin’i “hain” sayma gerektiğine inandılar. Ve tüm yakın tarihi buna göre değiştirdiler. Tıpkı 27 Mayıs 1960, ya da 12 Eylül 1980 darbelerini yapanlar gibi: Onlar da aynı yolu izlemişlerdi. 27 Mayısçılar “hain” saydıkları politikacıları astılar. 12 Eylülcüler ise sürgün ettiler. Partiler kapatıldı. Mensupları yıllar yılı horlandı, aşağılandı. Ama millet aynı partileri başka isimler altında yeniden diriltti. 27 Mayısçıların astığı politikacıları tarih ibra etti. Gerçekler gün yüzüne çıktıkça, tarihe sonsuza kadar yalan söyletilemeyeceği hususu bir kere daha vuzuha kavuştu...
Yakın tarih konusunda da böyle oluyor...
Dürüst tarihçilerden sonra, Bülent Ecevit bile, vefatından iki yıl kadar önce gerçeği tescil etmek zorunda kaldı. “Atatürk’ü Sultan Vahideddin’in Samsun’a gönderdi”ğini söyledi. Demirel başta olmak üzere bu “doğru”suna savaş açanlara da, “Benden daha Atatürkçüsü yoktur” diyerek meydan okudu.
Keşke bunları çok önce tartışmış ve sonuçlandırmış olsaydık...
O taktirde bugün daha barışçı bir ortamda daha gelişmiş şartlarda kendi gerçeğimizi yaşıyor olabilirdik. Ama başta tarih olmak üzere her şeye ideolojinin deli gömleğini geçirenler bu konuları tartışmamıza izin vermediler...
Atatürk’ün etrafındaki her türlü tartışmayı “hakaret” telakki ettiler ve hatta özel bir “Koruma Kanunu” bile çıkardılar. Bu kör dövüşü artık bitmeli.