9 yaşındaki kızım aşırı dağınık... Eşyalarını yerine koymuyor, yatağını düzeltmiyor, kitaplarını defterlerini dağınık kullanıyor ve temizliği hiç sevmiyor. Yemekten önce ellerini dahi yıkamıyor ve bu konuda uyardığım halde sözümü dinlemiyor. Sabah önlüğünü giydirip okula gönderiyorum, akşam geldiğinde üstü başı kir pas içinde oluyor. Defterlerini gelişi güzel karalıyor, üstünü çiziyor ve eve geldiğinde de odayı dağıtıyor. Öğretmeniyle de konuştum, onun tavsiyelerini de dikkate aldım ama kızıma tertip düzen öğretemiyorum. Bu konuda nasıl bir yol izleyebilir ve ona tertip düzenin önemini nasıl anlatabilirim? S .Y.

Sorumluluk bilinci verin

9 yaş çocuğu kendi yaşam alanıyla ilgili sorumluluklarını alabilecek kapasiteye sahiptir. Bunun için çocuğun gelişimine ve bireysel özelliklerine uygun tarzda sorumluluklar veriniz ve verdiğiniz sorumluluğun takibini yapınız. Çocuğun kendini geri çektiğini ve sorumluluktan kaçtığını söylüyorsunuz. Bu konudaki metot ve tarzınızı değiştirebilirsiniz. Mesela, "kızım bu gün çok yorgunum, istersen bana biraz yardım edebilirsin, bunun için ben şunları şunları yapayım sen de yatağınızı düzelt..." diyebilirsiniz. Kızınız kendisine verdiğiniz sorumluluğu yerine getirdiğinde de "Çok teşekkür ederim kızım, bak bana yardım ettin, bu gün işleri birlikte yaptık, bu beni çok mutlu etti.." diyerek onu takdir edebilirsiniz. Bununla beraber dağınıklığın getirdiği sorunları ve verdiği zararları birlikte değerlendirebilir ve onun da bunu anlaması için birlikte yorumlar yapabilirsiniz. Ancak bunu yaparken nasihat ederek değil, onunla paylaşarak, işbirliği yaparak hareket ediniz. Ayrıca çocuk, tertip düzen konusunda bir gelişim gösterdiği vakit onu ödüllendirin. Ödül davranışın yerleşmesine ve kalıcı olmasına yardımcı olur.

Hayallerini gerçekmiş gibi anlatıyor

5 yaşındaki kızım, çok fazla hayal kuruyor. Bu yıl özel bir anaokuluna verdim ilk günlerde bazı sorunlar yaşadı ama şimdi okulu seviyor ve isteyerek gidiyor. Gün içinde, yaşadığımız olayları, gördüklerini hayalinde canlandırarak, bütün bunları gerçekmiş gibi anlatıyor. Arkadaşlarıyla ilgili de senaryolar kuruyor ve bunları doğruymuşcasına canlandırarak anlatıyor. Mesela bir keresinde eve geldi ve "anne bu gün arkadaşım düştü ve burnu kanadı, sonra okula doktor geldi onu tedavi etti..." dedi. Ben de ona inandım ertesi gün okula gittiğimde öğretmene sordum böyle bir şey yok, zaten sizin kızınız kurduğu hayalleri gerçekmiş gibi anlatıyor dedi. Geçen gün yine okuldan geldiğinde "anne arkadaşım bana vurdu ve ben düştüm, başım çok acıdı" dedi. Araştırdığımda bunun da doğru olmadığını anladım. Bu durum çocuğun yaşı itibariyle görülebilecek bir davranış türü müdür yoksa, bir sorun mudur? N.P.

Annenin ilgisini çekmeye çalışıyor

3-6 yaşlarındaki çocuklar, kurdukları hayallerin etkisinde kalarak, bunları gerçekmiş gibi anlatabilirler. Çocuk ancak altı yaşından sonra yalanı tam anlamıyla tanımlar ve ayırt edebilir. Bu dönemden önce, çocuklar, çok fazla hayal kurarlar ve kurdukları hayalleri gerçek gibi anlatırlar. Gün içinde olup biten olayları, izledikleri filmleri de canlandırırlar ve bütün bunlardan etkilenirler. Odasında otururken dışarıdan bir rüzgar sesi işitseler, "aa bak cadı geliyor" diye ifade edebilirler ve bunu gerçekmiş gibi arkadaşları arasında paylaşabilirler. İfadelerinizden anladığıma göre, çocuk yaşının gereği olarak fazlaca hayal kurup bunu yaşamış gibi aktarıyor. Fakat, okulda arkadaşının vurması ya da düşmesi ve okula doktorun gelmesi şeklinde aktardığı olaya bakılırsa bir olayı kurgulayarak annenin ilgisini çekmeye çalışıyor. Size tavsiyem çocuk bu tür senaryolara başvurmadan ona gün içinde yeterli ilgiyi gösterin. Ayrıca, çocuğun anlattığı olaylara "yalanmış, bu yalan" şeklinde vurgu yapmayın, aksine ilgisini oyuna ya da başka alanlara çekerek onunla birlikte vakit geçirmeye önem verin. Rahat olun, çocuğunuzun bu davranışı geçicidir ve yaşına uygun olarak seyreden bir durumdur.