Köy enstitülerinin kuruluş amacının ülkede dini ve milli değerleri tamamen yok etmek üzere kurulduğunu bilmeyen yok. CHP zihniyetinin kalesi olan bu enstitüler, hakikaten zamanında çok büyük zehirler akıtmış, milletin iflahını kesmiştir.
Kapatanlardan Allah razı olsun. Rahmetli Menderes’in en önemli hizmetlerinden birisidir. Bu enstitülerden yetişen ve imalat hatası olmayan binlerce öğretmen, özellikle köylerde halkın dini ve milli duygularını tahrip etmiş ve pek çok yerde de başarılı olmuşlardır.
Hasanoğlan Köy Enstitüsü de CHP’nin siyasi bir kolu olarak diğer enstitülerden hiç aşağı kalmamış ve hatta en başarılılarından olmuştur. Faaliyette olduğu dönemlerde besmeleyi dahi bilen hiçbir öğrenci alınmamış ve buna olabildiğince dikkat edilmiştir.
önceki gün bizim gazetede bir haber vardı. Doğruları yazabilmesi için bu ülke ve insanıyla barışık olması gereken ama barışık olmadığı için sürekli yalan ve iftiralarla ekmeklerini kazanan Cumhuriyet gazetesi, Hasanoğlan’da bulunan öğretmen okulunda mescit açıldığına dair yalan bir haber yapmış, bizim gazete de her zaman olduğu gibi bu yalan haberi ortaya çıkarmıştı.
Haberi okuyunca geçmişe dair bir hatıra aklıma geldi, onu paylaşmak isterim. Hasanoğlan Köy Enstitüsü’nün öğretmen okulu statüsüne döndüğü yıllarda yine okula alınacak öğrencilerin dini ve milli duygulardan yoksun olmasına dikkat ediliyordu.
Bir yakınımızın çocuğu ısrarla öğretmen olmak ve Hasanoğlan’da okumak istemişti. çocuğun bu isteği yerine gelsin diye ilkokul öğretmeni ve ailesi de yardımcı olmuştu. çocuk imtihana girmiş ve başarıyla yazılı sınavını kazanmıştı.
Kendisine ilgili milli eğitim müdürlüğü vasıtasıyla imtihanı kazandığına dair evrak gelmiş ve sözlü imtihana çağrılmak üzere davet edilmişti. çocuğun babası şehir dışında olduğu için, sözlü sınava dedesiyle gitmek durumunda kalmıştı.
Dede, bölgede namusluluğuyla, dürüstlüğüyle, doğru sözlülüğüyle, kuvvetli dini bilgisiyle bilinen ve ilçe müftüsünün bile içinden çıkamadığı konularda fetva veren ilim ehli bir zattı. öğretmen olmak isteyen çocuk sınava haliyle dedesiyle gitmişti.
Sınav heyeti dedeyi karşılarında görür görmez, birden elleri titremeye başlamış, yüzlerinin rengi değişmiş ve ne yapacaklarını ne edeceklerini şaşırmışlar ama o anda yine de bir şey diyememişler. Hemen çocuğu içeri alıp, dedenin dışarıda beklemesini söylemişler.
O günlere dönüp, hatırladığım kadarıyla dedenin anlattıklarını aktarayım, şöyle demişti: “İmtihanı bir okulun sınıfında yapıyorlardı, imtihan heyeti beni görünce kafalarına tokmak yemiş gibi oldu ve aralarında; ‘Ne yapacağız ulan bu adamın torunu da imtihanı kazandıysa nasıl geri çevireceğiz’ diye kıvranmaya başlamışlardı. Hemen birisi, benim okul dışında beklememi söyleyerek oradan uzaklaştırmıştı.”
Geçelim, öğrencinin imtihan faslına. İmtihan sırası çocuğa gelince, komisyon üyelerinin ilk sorusu, “İstiklal Marşını okuyabilir misin” olmuş. çocuk da pek atılgan olduğu için, “Hepsini okuyayım mı” diye cevap vermiş. Heyet sormuş, “Hepsini mi biliyorsun sen?” “Evet” demiş çocuk.
Arkadan bir başka soru gelmiş heyetten; “Peki ezbere başka neler biliyorsun?” çocuk temiz ve saf saf, şu cevabı vermiş. “La Yestevi ile Amenerrasülü’yü biliyorum.” Tabii bu cevap karşısında imtihan heyetinin halini siz düşünün artık.
“Peki” demişler ve çocuğu sınavdan çıkarmışlar. Bir müddet sonra yazılı bir kağıt ulaşmış çocuğun evine. Tabii ki imtihanı kazanamamış. Yazılıyı 412 öğrenci arasından 4. olarak kazanan çocuk, sözlüde kaybetmiş.
Şimdi bazen o gençle karşılaşıyorum ve o günleri yâd ettiğimizde diyor ki; “Merak edip, köy enstitüleriyle ilgili araştırmalar yaptım. Bir insanın arkadaşına bile anlatamayacağı öyle büyük rezaletler işlenmiş ki, sana bile anlatmaktan haya ederim. Allah beni korumuş ve kollamış.”
Ben onun bana anlatamayacaklarının ötesini de biliyorum ama, maalesef utancımdan ben de sizlere detaylı anlatamam. Ezberimi bozduğum bir gün yazarım.