“Hasankeyf gibi bir tarihin şahidi, batılıların elinde olsaydı ne yaparlardı acaba?”

Soruyu kendime sordum cevap vereyim:

“Öncelikle en çok ve en güzel görünen bir yerine “Haç” dikerlerdi, sonra da şehri koruma altına alırlardı.”

Mesela Üsküp ve Mostar şehirlerinin her yerden rahatlıkla görülebilecek en yüksek tepesine “Haç” ile damgalarını vurmuşlardır.

Gelelim bizim Hasankeyf’imize.

Yıllardır Hasankeyf’in kurtarılması için mücadele edilir. Hasankeyf’in Ilısu Barajı yüzünden su altında kalacağı söylenir.

Su ve baraj konusunda Veysel Eroğlu gibi üstad bir bakanımız var. Bakan Eroğlu bu konuda bir açıklama yapsa da Hasankeyf’imize ne olacağını bilsek.

Hasankeyf, bu toprakların ve bu toplumun ve tüm İslam âleminin yaşayan en büyük keyiflerinden birisidir.

¥

Doç. Dr. Adnan Çevik’in kaleme aldığı; “Hasankeyf Medeniyetlerin Buluştuğu Başkent” isimli rapora göre Hasankeyf ve çevresi, İslamiyet’in Anadolu’da kök saldığı ilk bölge. Hasankeyf, Anadolu’nun en erken İslamlaşan yerleşimlerinden biri.

Hz. Ömer’in Hilafeti döneminde İslam ordularının, Suriye üzerinden Güneydoğu Anadolu’ya girerek, neredeyse hiç direnişle karşılaşmaksızın bir yıl içersinde birçok yerleşimle birlikte Hasankeyf’i de fethetmesi, bu bölgeyi İslamiyet’in Anadolu’da kök saldığı ilk Türk İslam bölgesi olarak öne çıkarıyor.

Hasankeyf’te yok edilme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan önemli İslam eserlerinin başında ise Artuklu ve Eyyûbi dönemlerinden kalan camiler, külliyeler ve Hasankeyf Köprüsü geliyor.

Eyyûbi Sultanı Süleyman camii, Anadolu’da tek benzeri olan Divriği Ulu Camii ile birlikte İslam tarihinin en eşsiz örneklerini oluşturuyor.

Mimarisi, mühendisliği ve sanatıyla dikkat çeken Koç Camii ve Hasankeyf Köprüsü de İslam eserlerinin dünyadaki en nadide örnekleri arasında yer alıyor.

Hasankeyf sadece İslam eserleri açısından değil, tıptan mühendisliğe, tasavvuftan mimariye çok geniş bir yelpazede önemli şahsiyetler çıkaran ve bilimsel gelişmelere ev sahipliği yapan bir merkez.

Hasankeyfli âlimler arasında en ünlüsü ise sibernitik (Robotik) mucidi olarak kabul edilen El-Cezerî’dir.

Leonardo da Vinci’nin çalışmaları üzerinde bile etkisi olduğu bilinen İslam âlimi ve mühendisi Cezerî’nin mekanik hareketlerden mühendislikte faydalanmayı içeren kitabı halen Avrupa’nın farklı müzelerinde sergileniyor.”

¥

Doç. Dr. Adnan Çevik’in dediği gibi; “Hasankeyf aynı zamanda bu toprakların toplumsal ve kültürel belleğini temsil ediyor.”

Doğa Derneği Hasankeyf Kampanya Koordinatörü Dicle Tuba Kılıç da diyor ki;

- “UNESCO’nun 10 dünya mirası kriterinden 9’unu birden karşılayabilen dünyadaki tek alan olan Hasankeyf’te yapılan kazılarla bölgenin sadece yüzde 1’inin gün yüzüne çıkarıldığı düşünüldüğünde Hasankeyf’in büyüklüğü ve önemi daha net anlaşılıyor.”

¥

Evet sayın başbakan da bakan da bilirler ki; biz geçmişte tarih talanı yaşamış bir toplumuz, hiç olmazsa bundan sonra yaşamayalım.