Meseleyi siyasetten ve bütün art niyetli yaklaşımlardan soyutlayıp sırf ibadet boyutuyla ele aldığımızda salat ve selam üzerine olsun Peygamberimizin yeryüzünün mescid kılındığı hadisini hatırlarız ve temiz olan her mekanın mabed yani ibadet mahalli olabileceğini görürüz.

Bu itibarla cem evi mabed değildir hükmü dini olmayıp tamamıyla siyasi bir söylemden ibaret kalır.

Başta söylediğim gibi mesele art niyetlerden arındığı zaman temiz olan her mekan Cem evi de dükkan da, büro da mabed olabilir.

Ancak cem evini camie alternatif bir mabed olarak öne çıkarmak Müslümanca bir yaklaşım olamaz.

Allah'ın varlığına ve birliğine Hz. Muhammed'in onun elçisi olduğuna inananların ibadet için toplanma yeri, ezan okunarak beş vakit namazın kılındığı müşterek mabed camidir.

Camiin varlığı ne cem evini ne de öteki tekke zaviye ve dergahların varlığını inkar anlamına gelmez. Müslümanlar camide namaz için toplanırlar, cami dışında da herkes kendi meşrebine göre farklı dergahlara gidebilir. Hoş dergahlarda da cemaatla veya münferiden namaz kılabilirler ama bu durum camiin fonksiyonunu ortadan kaldırmaz.

Dergahlar camilerin yerini almaz/alamaz.

Yani camiin fonksiyonu ayrı cem evi ve diğer dergahların fonksiyonları ayrıdır.

Cami Müslümanların birliğini dergahlar ise renkliliğini ve çeşitliliğini gösterir ki bu çeşitlilik zenginliktir. "Ümmetimin ihtilafında rahmet vardır." hadisindeki ihtilafı anlaşmazlık değil çeşitlilik olarak anlamlandırmak daha doğru olur kanaatindeyim. Nitekim aynı kökten türeyen ve dilimizde kullandığımız muhtelif kelimesi çeşitlilik anlamındadır.

İran ve Lübnan Şiileri hem camii hem de cem evi gibi Hüseyniyeleri yaşatmaktadırlar.

Ülkemizdeki Alevi kardeşlerimizden beklenen de camiin toplayıcı ve birleştirici misyonunu kabul etmeleridir. Tabii bu beklentim Müslümanlığı din olarak kabul eden Aleviler için. Aleviliği İslam dışında ayrı bir din olarak kabul edenlere söyleyecek sözüm yok. Herkesin nasıl isterse öyle inanma özgürlüğü var.

Camiin birleştiriciliğini kabul etmeyip cem evini alternatif mabed olarak talep edenlerin talebi de -İslami olmamakla birlikte- demokratik bir taleptir, laik devletin onların inancına da saygı göstermesi ve meşru taleplerini engellememesi gerekir.

Ancak ülkemizde yürürlükte olan inkılap kanunları ve yanlış uygulanan laiklik ne Alevilere cem evi açmaya ne de diğer dergahlara faaliyet izni vermektedir.

Ben ne dergahların ne de cem evlerinin açılmasına karşı değilim, aksine onları birer sivil toplum örgütü olarak görüyor ve herkesin inancını istediği şekilde yaşamasının gereğine inanıyorum.

Ancak 13 Aralık 1925 yılında 677 sayılı, "Tekke ve Zaviyelerle türbelerin kapatılmasına ve türbedarlıklarla birtakım unvanların men ve ilgasına dair kanun" ile, cami ve mescit olarak kullanılanlar hariç bütün tekke ve zaviyeler kapatılmış, şeyhlik, dervişlik dedelik. seyitlik, çelebilik, babalık gibi tarikatlar mahsus unvanlar bu unvanlara mahsus kıyafet giyilmesi ve hizmet ifası yasaklanmıştır. Yani Alevilerin dedelik unvanı da dedelerin bu isim altında hizmet ifa etmesi ve dedelik kıyafeti giymesi yasaktır.

Ben bu yasağı dolayısıyla bu kanunu da demokratik bulmuyorum. Demokrasiye, insan haklarına din ve inanç özgürlüğüne aykırıdır. Dolayısıyla Alevilerin devletten cem evi açması, dedelere maaş bağlanması ve TBMM'ye cem evi açma talebinden önce bu antidemokratik kanunun iptali için gayret etmeleri gerekir. Çünkü aynı kanunun ikinci maddesi bu işi yapanlara cezai müeyyide getirmektedir.

Bu kanun yürürlükte durduğu sürece cem evleri açmak dedelik unvanını kullanmak kanunen suçtur.

Buna rağmen ülke çapında binlerce cem evi açılmış ve cem ayinleri de dedelerin riyasetinde icra edilmektedir. Dolayısıyla bu devrim kanunu, meşruiyetini fiilen yitirmiştir. Geriye sözde yürürlükteki devrim yasası kalmıştır.

Ben cem evinin mabed olmasında hiçbir sakınca görmüyorum ama devletin cem evini ve dedeleri resmen tanıması için öncelikle yasaklayıcı devim kanunlarının iptali gerekir, aksi takdirde fiilen açılmış olsa da kanunen cem evi açmak ayin yapmak suçtur. Yarın art niyetli bir savcının dava açmasına fırsat vermeden bu kanunların kaldırılması gerekir.

Bu kanunu kaldırılma teklifini de öncelikle TBMM başkanından cem evi isteyen CHP milletvekillerine düşer.