Konya Büyükşehir Belediyesi, Konya salnamelerini yayınladı, Türkiye Yazarlar Birliği’nin yayıncılık ödülünü aldı.

“Salname de neyin nesi?” diyenler elbette olacaktır. Cevabı kolay: Yıllık. İşe bakın ki, “yıllık” da zamanımızda bilinmez nesneler arasına girmiştir!
Osmanlı’nın devlet yıllığı, yani salnamesi, ilk defa 1847 yılında yayınlandığında, hemen fransızcaya çevrilmiş. Dışarıdan da öylesine önemsenmiş anlayacağınız. Devlet ve nezaret (bakanlık) salnameleri yanında, bugün büyük değer taşıyan vilayet salnameleri var.
Bu salnamelerin ilk örneği Bosna salnamesi imiş, 1866’da yayınlanmış. Halep ve Konya salnameleri bundan bir yıl sonra. Yüz-yüz elli yıl öncenin bilgileri böylece kayıt altına alınmış ve kitaplaştırılarak istifadeye sunulmuş.
Cumhuriyet’ten sonra bu güzel gelenek terk edilmiş. Nasıl olmuşsa olmuş, 1967’de il yıllıkları yayınlanmış. Demek ki, devletin hâfızası neredeyse elli yıl sonra başına gelmiş! Nihayet 1973’te il yıllıkları bir daha yayınlanmış. Ondan sonra böyle mazbut bir resmî yayın yok. Bazı valilerin, belediye başkanlarının himmetiyle illerimizle ilgili yayınlar yapılıyor.
Hafta sonu, Türkiye Yazarlar Birliği Kayseri Şubesi’nin “Erciyes Yazarlar Zirvesi” vardı. Erciyes, Orta Anadolu’nun gerçek zirvesi… Sınırlara yakın Ağrı, Cilo, Süphan, Kaçkar dağlarından sonra, Anadolu’nun ortasında Erciyes dağı en yüksek rakıma sahip.
Bundan ilhamla Büyükşehir belediyesinin desteği ile düzenlenen “zirve”ye, ülkemizin çeşitli şehirlerinden yazarlar, Yazarlar Birliği yöneticileri geldi. Kayseri’den katılanlarla hayli kalabalık bir yazar topluluğu oluştu.
Tabiî her karşılaşma ve tanıma kıyaslamaları da beraberinde getiriyor. Bir arkadaşımız, “neden Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin yaptıklarını Ankara’da göremiyoruz?” sorusunu yüksek sesle sormaktan kendini alamadı.
Ankara’da Büyükşehir’in kültür, sanat diye bir derdi yok. Kültür (ve Sosyal İşler) Dairesi’nin başında kimin nesi olduğunu bilemediğimiz bir hanım varmış, bir vesile ile, zarureten tanıştık. Bir kitaptaki Mehmed Âkif resminden fesi çıkarmaya çalışıyordu!
Böyle belediyeler, Mehmed Âkif muhabbetini öne sürüp defolu Safahat’lar basarak ne olduklarının belgesini elimize veriyorlar!
Kayseri Büyükşehir Belediyesi yüze yakın kitap yayınlamış. Kayseri Ansiklopedisi’nin 3. cildi de baskıda imiş. Akla şu soru gelebilir: Konya salnameleri yayınladı, Kayseri neden bunu yapmasın?
Kayseri’nin yüz-yüz elli yıl öncesi için Ankara vilayeti salnamelerine müracaat etmek icab ediyor. Çünkü Kayseri, Ankara vilayetinin sancaklarından biri. Tıpkı Çorum, Yozgat ve Kırşehir gibi. O zaman şimdiki gibi çok vilayet-il yok. “Sancak” veya “mutasarrıflık” denilen birimler ve onların altında kazalar-ilçeler var.
1907 Ankara Salnamesi’ne bakmak epey öğretici ve eğlenceli oldu benim için. Mesela Ankara’da bir “Numune Tarlası ve Çoban Mektebi” olduğunu bu salnamede gördüm.
Meğer çobanlığın da mektebi varmış, o zamanlar!
1907 Ankara salnamesinde Kayseri için kullanılan ifadeler, bugün de geçerli: “Şehir mâmur ve abadan ve ticaretgâhdır. Geniş sokakları, çarşıları ve muntazam devair-i resmiye-i hükümeti…vardır.”
(İmar edilmiş, bakımlı ve ticaret merkezi. Geniş sokakları, çarşıları ve muntazam hükümet daireleri…) Kayseri yüz yıl sonra belki ticaret şehri olmak yanında, sanayi şehri olarak da tanımlanabilir.
Kayseri, belediye başkanları yönünden şanslı. Üç başkan da üçüncü dönemlerinde. Bu defa Bekir Şahin’le görüşemedik ama, Melik Gazi Belediye Başkanı Memduh Büyükkılıç’la sohbet imkânı bulduk. Öğle yemeğinde Vali Mevlut Bilici ve Büyükşehir Başkanı Mehmet Özhaseki ile beraber olduk.
Kayseri malum, sucuk ve pastırma memleketi. Son aylarda Kayserililer sucuğa doymuşlar! Kemal Kılıçdaroğlu’ndan kazanılan tazminatları Başkan Özhaseki sucuk ekmek olarak halka dağıtıyormuş… Kılıçdaroğlu, Özhaseki’ye öyle iftiralar atmış ki, tazminat olarak yüksek meblağlar ödemek zorunda kalmış, ödemeye de devam edecekmiş. Kılıçdaroğlu sucuklarının bir ucu Ankara’ya kadar ulaşacağa benziyor!
Büyükşehir Erciyes’i kış sporları merkezi yapmak için büyük yatırımlara girişmiş. Ekmeğini taştan çıkaran Kayserili önümüzdeki yıllarda dağdan da çıkaracağa benziyor!