Tarihi bozmak için yapılanları bir zamanlar üniversitelerimizde okutulan, Dr. İlter Turan’ın kaleme aldığı bir kitaptan aktarayım:

1. Türk Devleti, kanunlarla ıslahat yapmak yerine, din esaslarına dayanmayan Batı dev­letleri kanunlarını doğ­rudan kabul ederek, di­nin siyasî hayat üzerindeki etkisini bertaraf etme yoluna gitti. Bu suretle siyasî hayat üze­rinde büyük nüfuz sahibi olan din âlimleri [ulema] sınıfı­nın da otorite kaynağını ortadan kaldırdı. Kanunların halk tarafından benimsenmesi için, bu kanunların şu veya bu ülkeden aktarıldığı üzerinde durulmadı, kamuoyuna “uygar ülkelerin kanunları” diye takdim edil­di.
2. Millî devlet, tekkeleri kapatarak ve tari­kat faaliyet­lerini yasaklayarak, bölücü ve devlet otoritesini zayıfla­tıcı niteliklerini asga­riye indirmeye çalıştı.
3. Memlekette kullanılan kıyafetlerin Batı memleketle­rinde kullanılanlardan ayrı oluşu, Batılılaşma çabasında olan bir toplumun bu yolu benimsemesine psikolojik bir engel teşkil ediyordu. Ayrıca Batı âdetlerini benimsemiş aydınların Avrupalı kıyafetlerle gezmeleri ya­nında gele­neksel kostümlerin kullanılışı, zaten mevcut olan halk ayırımını kuvvetlendirici ve görülebilir şekle sokacak nitelik­teydi.
Millî devlet, sosyal ayırımları görünebilir ve sembolik şekilde ifade eden kıyafetlerin giyil­mesini yasaklayarak, yerlerine herkesçe giyi­le­bilecek kıyafetlerin giyilmesini sağlamaya çalı­şarak, bu ayırımların zayıflamasına ça­lışmış­tır.
4. Millî devrimin bir amacı, Türkiye’yi Asya ve Arap kültüründen çıkararak Batı kültürüne mâl etmekti. Sosyal ve siyasî hayatın her yö­nüne nüfuz etmiş olan dini bu yerinden çıka­rarak birey [fert] ile Tanrı arasında bir olay yapmak, Arap kültüründen çıkmanın başlan­gıcını teşkil ediyordu. Bunu gerçekleştirmek, dinin toplumsal kurumla­rını ve görüntülerinin bir kısmını ortadan kaldırmakla mümkün ola­bilirdi. Devrimlerin izlediği yol da bu oldu. An­cak din gibi, hislere hitap eden bir kurumun za­yıfla­ması, bir “his boşluğu” meydana getiri­yor­du. Bu boşluğu doldurmak veya diğer bir de­yimle “bireysel” hislerin top­lumsal hareketler şeklinde ifade edilmesini sağlamak için, millî hislerin geliştirilmesine, milliyetçiliğin yayılma­sına çalışıldı. Mustafa Kemal’in kişiliğine yö­nelen bağlılık, sul­tan ve halifeye duyulanın ye­rini aldı. Milleti yüceltmek emel ise hiç ol­maz­sa aydınlara erişilmesi güç, kendilerini verme­lerini gerektiren bir ideal verdi. İhdas edilen millî bayramlar, düzenlenen törenler, dinî tö­ren ve bayram­larda duyulan hislerin millî gün­lerde de duyulmasını sağlamaya ça­lıştı ve bunda başarıya ulaştı. (Dr. İlter Turan, Cumhuriyet Tarihimiz, s. 82-83).
Şimdi hepimizi uzun uzun düşündüreceğine inandığı­m konuya geçelim. Aynı ders kitabından aktarıyorum:
“Arap harflerini kullanmanın doğurduğu güç­lükler milliyetçilerce düşünülürken, Sovyetler Birliğindeki Türk cumhuriyetlerinde Arap ya­zısı yerine Lâtin harfleri kabul edildi. Değişik­liğin amacı Sovyet Türklerini kültürel ba­kım­dan Türkiye’den ve dinî bağları olan Araplar­dan ayırmak olmasına rağmen, milli­yetçi kad­roya Lâtin harf­lerinin Türkçe için çok daha uy­gun olacağını gösterdi.
Gelecek yazımızda alfabe değişikliğinin “en önemli amacı”na bakalım…