Mahir Kaynak

Mahir Kaynak

Osetya krizi

Osetya krizi

Küçük bir kasaba büyüklüğündeki Osetya ile Gürcistan arasındaki çatışmanın yerel politikalarla ya da Rusya ile ABD’nin bölgeye egemen olma mücadelesiyle açıklandığı görülüyor. Ben her iki yaklaşımdan farklı bir yol izleyerek olayı analiz edeceğim.

Dünya geneli için oluşturduğum model şöyle özetlenebilir: Yeni dünya düzeni ekonomik kriterlere göre şekillenmeyecek, geçmişte olduğu gibi askeri güç yeni dengenin belirleyici unsuru olacak. ABD ve Rusya üstünlük sağlayacağı askeri gücü ekonominin önüne koyacak ve ekonomi alanında kendilerine rakip olacak güçleri kontrol atına alacak bir politika izleyecektir. Bu amaçla gelecekteki muhtemel rakipleri olan Avrupa ve Uzakdoğu’nun enerji kaynaklarına doğrudan ulaşımını engelleyeceklerdir. Petrol fiyatlarındaki artış bu ülkelerin ekonomik açıdan zarara uğramasına neden olacak ama aynı zamanda petrol gelirlerinden oluşacak fonlar küresel sermayeye bir alternatif oluşturacaktır. Doların değer kaybetmesi dolarla ifade edilen varlıkların değerini yarıya düşürmüş ve bu varlıklara sahip olan özellikle Uzakdoğu’daki güçlerin zayıflamasına sebep olmuştur.

Petrol fiyatının yüksekliği alternatif enerji kaynaklarını cazip hale getirmiş ve bu alanda önemli yatırımlara başlanmıştır. Nitekim ABD başkan adayı Mc Cain kırktan fazla yeni nükleer santral kuracağını açıklamıştır. Yeni enerji modelinin şöyle olması beklenir: Petrolün birincil enerji kaynağı olarak kullanımı giderek azalacak önce petrol daha sonra doğal gazın yerine yenilenebilir ve nükleer enerji kullanılacaktır. Bu nedenle petrol fiyatının yüksek düzeyde seyretmesi gerekir. Bugüne kadar spekülatif taleple sağlanan yüksek fiyat düzeyi, bu araç kullanılamazsa, arzın kısılmasıyla sağlanacaktır. Fiyatların alternatif enerji kaynaklarını cazip kılacak düzeyde olması ama küresel bir krize neden olmaması sağlanacaktır. Bu nedenle arz kısılmalarının kontrollü olması gerekir. İran’a yapılacak bir müdahale arzın gerekenden daha fazla kısılmasına neden olabileceği için şimdilik ertelenmiş gözüküyor. Bunun yerine daha sınırlı etkiye sahip bir bölgede çıkarılacak krizle petrol fiyatının yüksek düzey kalması sağlanabilir.

Gürcistan’daki çatışma bir çok amaca birden hizmet edebilir. Bir yandan petrol akışında sınırlı bir azalmaya sebep olurken ya da böyle bir ihtimali düşündürürken diğer yandan küresel sermayenin renkli devrimiyle iktidara gelen yönetimin uzaklaştırılması sağlanır ve dünyada renkli halk devrimleri dönemi kapanır. ABD’nin Rusya’nın müdahalesine karşı çıkması doğaldır ama bu söylemden öteye geçmez.

Siyasal hedeflere ulaşmak için askerin kullanılması için bir başlangıç olabilir ve askeri güç ülkelerin önem düzeyini belirlemeye başlar.

Asıl önemli olan siyasi olayların analizinde kullanılacak metottur. Küçük güçlerin çevresinde başlayan olaylar mı dünyaya yön veriyor yoksa dünyanın geleceğinden kendilerini sorumlu sayan büyük güçler başlattıkları çatışmalarla genel modelin gerçekleşmesini mi sağlıyor? Bana göre dünya sahipsiz değil ve böyle olması geleceğimizin tesadüflere bağlı olmasından daha iyi.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Mahir Kaynak Arşivi