Hile-i şeriyyenin en önemli ayaklarından birisi hulleciliktir. Hulleci için fıkıh kitaplarımızda ‘muhallil’ ve esas oğlan için de ‘muhallile leh’ denilir. Hulleci haram ilişkiyi veya bir şeyi helalleştirici veya meşrulaştırıcı anlamına gelmektedir. Hulleci, kısaca meşrulaştırıcıdır. Elbette hile-i şeriyenin türleri arasında ıskat ve devir meselesi de vardı. Lakin bu gibi kavramların yabancısı haline geldik. Teknik düzeyde fıkıhla iştigal eden var ama sosyolojik düzeyde bu gibi tabirlere yabancı kaldık. Aşinalığı kaybettik, meselenin yabancısı olduk. Bu da sürüklendiğimiz sosyolojik vasatı gösterir. Hayatımız teoriden uzak ve fiiliyat üzerinden veya pratik üzerinden şekilleniyor. Bunu hile-i şeriyeyi savunduğum için söylemiyorum. Aksine ahlaki açıdan mahzurları olan bir husustur ve bu yol zorunlu olmadıkça başvurulmaması ve kullanılmaması gereken bir yoldur. Hulleciliği tarif eden filmlerden birisi Süt Kardeşler filmidir. Bu filimde Kemal Sunal, ‘hulleci Şaban’ karakterini temsil etmektedir.

 Hile-i şeriyye yolunun pirleri Yahudilerdir. Cumartesi (şabat) yasağını hile-i şeriyye yoluyla delmişlerdir. Bu konuda hayli mahir oldukları varsayılabilir. Neme lazım bizde de bazen bu tür hileler uygulanmıştır. Bu uygulamalardan en meşhuru hulle meselesidir. Arap dünyasında bu deyim hayli yaygındır. Millet hala nikah ve talak meselesine önem verdiğinden hulle deyimi az çok herkesçe malumdur. Eskiden hulle meselesi nikahta kullanılırdı. Şimdi seçimin veya seçimlerin malzemesi haline geldi ve siyasileşti. Hep siyasal İslam’dan bahsedenler nedense siyasal hulleciliği görmezlikten geliyorlar. Mısır siyasi sistemi Sisi’nin cumhurbaşkanlığı kampanyası sırasında hullecilikle tanıştı.

*

 Mısır’ın Markar Esayan’ı sayılan devrimci ve Darbe Karşıtı Hıristiyanlar hareketinin kurucusu ve darbeci Hıristiyanlara göre Harici bir Hıristiyan eğilimini temsil eden Rami Can, Mısır’daki seçimler ‘one man show/tek kişilik gösteri’ olmazsın diye Sisi’nin yanına Hamdin Sabahi’yi hulleci olarak diktiklerini ifade etmiştir. ‘Devrimciler Doha ve darbeciler Dubai yolcusu’ kuralı gereği Rami Can da olayların kızışmasıyla birlikte soluğu Katar’da alanlardan. Mısır’da seçimler bir kişiye endeksli olarak yürütülmektedir. Muhammed Haseneyn Heykel’in ifadesiyle, Sisi zorunlu adaydır ve kazanması da zorunludur. Ötesi teferruattır. Bu durumda seçimler fix olup esas oğlanın dışındaki diğer adaylar hulleci pozisyonundadır. Arap Baharından sonra Arap alemi hulleci patlamasına sahne oluyor. Tekrar hileli seçimlere dönülünce hullecilik revaç bulan (raiç) bir meslek haline geldi. Yeniden bit hazarına nur yağdı. Mısır seçimlerinin hullecisi Hamdin Sabahi’dir. Aslında eski başbakan Hazım Biblavi ve mostralık cumhurbaşkanı Adli Mansur’un hepsi hulleci takımını temsil ediyorlardı. Sisi’ye meşruiyet sağlamaktan öte gerçek bir rolleri yok. Mısır hakikaten darbeden sonra hulle düzenine geçti.

 Cezayir seçimlerinde de bir esas oğlana karşılık(right guy) bir sürü de hulleci vardı. Seçimler, esas oğlan Buteflika’ya göre ayarlanmış yanına da Ali Benflis gibi birçok dekor adam veya hulleci konulmuştur. Ali Benflis ‘oylar ya da nikah benim hakkım’ falan dediyse de kimseyi dinletemedi. Lakin Cezayir’de işler biraz karışık. Buteflika esas oğlan ama iktidarını kullanacak takatı yok. Sağlık sorunları yaşıyor. Dolayısıyla hulleciler ondan ziyade kardeşi Said ile Abdulmalik Selllal’a çalışıyorlar. Onun yerine iktidarı sistem ve sistem adına Başbakan Abdulmalik Sellal kullanıyor.

*

 Hulle düzeni bir küresel düzen olmaya doğru ilerliyor, yol alıyor. Hullecilik yol çatında. Rusya Ortodoks olmasına rağmen hullecilik bu ülkenin siyasi sistemine hem de ana kapısından girmiş oldu. Putin sisteminin hullecisi, Medvedev. Esas oğlan Putin. Medvedev’i hulleci olarak kullanıyor. Sonunda hulle düzenini Esat da keşfetti. Kafasına göre Haziran (2014)ayında başkanlık seçimini kurguladı. İnandırıcı ve meşruiyetini kuvvetlendirici olsun diye karşısına 16 hulleci birden dikti. Belki sırada başkaları da vardır. Batı sistemi ise hullecilikle henüz tanışmadı. Berlusconi gibiler buna teşneydi lakin sistem kendini onardı ve İtalya direkten döndü!