Şamlı Hafız İbni Kesir’in muhallet ve şaheseri olan, ‘Nihayetü’l Bidaye ve Ven’Nihaye’ adlı eserinden alıntı   ‘ Kıyamet günü alametleri’ adlı eserinde insanlığın kıyametinden yani çöküntüsünden bahsediyor. İnsanlığın çökmesinin temel alametlerinden birisi insanın çökmesidir. İnsanın çökmesi de değerlerin çökmesiyledir. İlmin çökmesi  alimin çökmesi olduğu gibi değerlerin çökmesi de bu değerleri temsil eden insanın çökmesiyledir. İnsan, insanlığın çekirdeğidir. Bundan dolayı bir kişiyi öldüren insanlığı öldürmüş gibidir.  Nev-i beşerin izmihlali iyi insanın yok olmasıyladır. İbni Kesir’in bu yönde irat ettiği hadislerden birisinde, Allah’ın arzın şuraytasını yani iyi insanlarını kabzedeceği yerine ucac denilen kötü insanları ikame edeceği, geçireceği haber verilmektedir. Bu insanlar iyiliğe iyilik ve kötülüğe de kötülük demeyeceklerdir. Günümüzde bu hale, kıymetler sisteminin veya değerler sisteminin çökmesi denmektedir. İnsanlık değerlerin çökmesiyle birlikte alt üst olmakta ve insani değerlerini kaybetmektedir. Yeryüzünün dağları iyi insanlardır. Onlar yeryüzünün kayyımı olarak yeri sabitlerler. Manevi dengesini sağlarlar. Dağlar fiziki dengeyi sağladığı gibi manevi dağlar da metafiziki dengeyi sağlar.  Yeryüzünün çivileri olan dağların yerlerinden oynaması ve kalkması yeryüzünün ve insanlığın kıyametidir. İnsanların iyilerinin kötüler içinden çekilmesi de hadislerde yeryüzünde Allah Allah diyenin veya La ilahe illallah diyenin kalmamasına bağlanıyor. Allah ile insan arasındaki ipin kopması değerler manzumesinin çökmesini tetikler. Sonuç itibarıyla ahlak değerini ve kıymetini Allah’tan ve vazettiği değerlerden almaktadır. Bunu kaybeden insanlık külli boşluğa düşer. Burada insanların Allah Allah veya la ilahe illallah dememeleri marufu maruf ve münkeri münker olarak tanımamaları şeklinde yorumlanmaktadır.

Allah Allah demek sadece bir zikir değil aynı zamanda onun vazettiklerini uygulamaktır. Gönderdiği sisteme tabi olmaktır.  Bunun mertebelerinden birisi olarak emr-i bilmaruf ve nehyi ani’l münkerin ortadan kalkmasıdır. Kötülükten sakındırmak ve iyiliği teşvikin ortadan kalkması değerler sisteminin aşınmasını hizmet eder, beraberinde getirir. ‘Amerikan şerifi’ olarak da anılan Şerif Mardin’in mahalle baskısı olarak ifade ettiği şey emr-i bi’l maruf nehyi ani’l münkerdir. Bu tür söylemlerle birlikte değerler sistemi aşındırılmaktadır. İyiliği emretmenin ve kötülükten sakındırmanın önü kesilmektedir.  Böylece şurayta denilen iyiler toplumdan elenmekte, çekilmekte, yerlerine ucac denilen  kötüler geçmektedir. Bu da nev-i beşerin çökmesi ve tahribidir. Küfrün ve fıskın azması yani devamlı ve sistematik hale gelmesiyle birlikte insanlık manevi dayanaklarını kaybeder.  Bugün yaşadığımız atmosfer buna benzer bir atmosferdir.

Yine ibni Kesir’in serdettiği kavramlardan birisi ucac yerinde kullanılan ‘duba’ kavramı ve ifadesidir. İbni Kesir’in serdettiği hadiste duba kelimesi ruveybide kelimesinin eş anlamlılarından birisi olarak kullanılmaktadır. Duba bir nevi çekirge anlamına geldiği gibi mecazen de ham ve olmamış, kadük demektir.  Alba es Sülemi’nin rivayet etmiş olduğu bir hadiste kıyametin insanların kışrı ve kepek ve talaşları üzerine (hüsaletü’n nas) kopacağı ifade edilmektedir. Dolayısıyla değerler sistemini kaybeden insanlık pusulasını kaybetmiş ve  değerini ve kıymetini yitirmiştir. Günümüzde değerler sistemi çökmüştür. Emr-i bi’l maruf ve nehyi ani’l münker de zorlaşmış ve kınayanların kınamalarına aldırmadan buna kıyam edenler azalmıştır. Emr-i bil’marufla alakalı olarak yine arz edilen hadislerden birinde, yolun ortasında çiftleşen insanlara karşı en cesur yürekli olan kişinin ancak onları biraz kenara davet edebileceği beyan edilmektedir. Dolayısıyla kötüler hayata damgalarını vuracaklardır. Dünyanın bu devresinde kötüler cesur, iyiler ise pısırık olacaktır. Bu da değerlerin aşınmasını beraberinde getirdiği oranda kıyameti hızlandıracak ve külli çöküşü çabuklaştıracaktır. Elbette iç içe dönemlerden geçiyoruz. Kıyamet öncesinde İslam’ın yeni ve ikinci bir parlaması olacaktır. Lakin bu dünyanın külli işleyiş çarkını değiştirmeyecek;  kıyametin akrep ve yelkovanları çalışmaya devam edecektir. Sonunda iyi insanlar çekile çekile, elene elene kıyamet kötülerin üzerine kopacaktır.