M. Şevket Eygi

M. Şevket Eygi

Fransa’da ve Bizde Liseler!

Fransa’da ve Bizde Liseler!

FRANSA’nın ünlü le Monde gazetesi, 30 Mart tarihli (internet) nüshasının manşetini, Fransa liselerine ayırdı ve en iyi liselerin listesini verdi.

Genel liselerin ilk onunda devlet okulu ismi yoktu, hepsi de özel liselerdi ve bunların da çoğu Katolik liseleriydi.

Meslekî liselerin beşi özel, beşi resmî okuldu.

Fransa’da lise vardır, çünkü orada güçlü bir eğitim verilmekte, hem lise bitirme, hem de bakalorya imtihanları yapılmaktadır.

Bizde de eskiden bu iki imtihan vardı. Dolayısıyla lise vardı. Bunlar kaldırıldı, liselerimiz bitti.

Fransa’da da eğitimin seviyesi düşmüştür ama orada yine Fransız edebiyatı, tarih, başta mantık olmak üzere felsefe grubu dersler doğru dürüst okutulmaktadır,

Orada, bakalorya imtihanlarında sorularını bir görseniz… Türkiye ile arasındaki farkları anlarsınız.

Bir ülkenin üstünlüğü, durumunun iyi veya kötü olduğu mühendislik eserleriyle, gökdelenlerle, yapılaşmayla, yollar ve otomobiller ile değil; eğitimin yüksekliği ile anlaşılır.

Bizdeki öğretmen sayısı bir milyonu aştı ama eğitim, bırakın yerinde saymayı, hızla gerilemeye devam ediyor.

İngiltere eğitimi liselerde, gençlere Shakespeare’yi okutur, öğretir.

Almanya liselerinde Goethe okutulur.

Fransa’da Racine, Corneille, Moliere…

İspanya’da Cervantes…

Türkiye’de ise Fuzulî, Baki, Nedim, Ziya Paşa doğru dürüst okutulmaz, öğretilmez.

Bu ne büyük bir eksikliktir.

Şu üç kötülük, eğitimimizin, liselerimizin belini kırmıştır:

Alfabe devrimi… Japonya, bizim gibi Latin yazısını kabul etmiş olsaydı, geri kalacaktı.

Lisanı sadeleştirme ve değiştirme devrimi…

Eğitimde kaliteyi düşürüp, kemiyete önem verme akılsızlığı.

Türk eğitimini kurtarmak mümkün müdür?

Böyle bir şey elbette mümkinattandır ama… İşte bu ama’dan sonrasını gerçekleştirmek çok zordur.

1. Eğitimde Tevhid-i Tedrisata, resmî ideoloji baskısına son verilecek.

2. Müslümanlar, İngiltere’deki Eton Koleji ayarında özel İslam liseleri açacaklar. (Tabiî açabilirlerse…)

3. Bu liselerde hem Latin yazısıyla, hem İslam yazısıyla eğitim yapılacak.

4. Öğretmenlerinin hepsi yabancı ülkelerde doktora yapmış; çok başarılı, seçkin kimseler olacak.

5. Bu liselerin edebiyat, tarih ve felsefe seviyeleri Fransa liseleri ayarında veya onlardan üstün olacak.

6. Mutlaka lise bitirme ve bakalorya (olgunluk) imtihanları yapılacak.

7. Eton College’de olmadığı gibi, kesinlikle karma eğitim yapılmayacak.

8. Bilgi ve kültür eğitimi yanında öğrencilere ahlak ve karakter terbiyesi verilecek.

9. Üçüncü olarak, bilginin ve ahlakın yanında, estetik sanat ve güzellik boyutu kazandırılacak.

10. Bu liselerin edebiyat öğretmenleri Nihat Sami Banarlı, Orhan Şaik Gökyay, Fuad Köprülü, Mehmed Âkif ayarında olacak.

11. En büyük tarihçiler bu liselerde tarih okutacak.

12. Doğru dürüst mantık öğrenmeyen kimseye diploma verilmeyecek.

13. Bu liselerde Türkçe-Osmanlıca, İngilizce, Arapça ve dördüncü bir yabancı dil mükemmel şekilde öğretilecek.

14. Bu İslam Mekteplerinde, 1868’den 1912’ye kadar Galatarasay Mekteb-i Sultanîsinde olduğu gibi bütün Müslüman öğrenciler cemaatle beş vakit namaz kılacak. (Galatasaray lisesinin camii halen kapalı spor salonu olarak kullanılmaktadır. Çini Mihrap kapatılmış, üzerine M. Kemal maskı konulmuştur.)

Türkiye Müslümanları yukarıda anlattığım liseler gibi mükemmel özel okullar açabilir mi?

Eskiden bu hürriyet yoktu. Şimdi yüzde seksen var ama…

Ülke halkının çoğunluğunu oluşturan Müslüman kesim, nadir istisnalar dışında şifahî kültürlüdür. Bu kültürle böyle mektepler açılamaz. Böyle üstün, vasıflı, etkili okullar medenî İslam kültürü ile açılabilir.

İslamî eğitim, İslam mektepleri, İslam liseleri, vasıflı gençlik yetiştirilmesi konularında şimdiye kadar kaleme almış olduğum yazılar bir araya getirilse iki cilt kitap olur… Bunlar maalesef bir ilgi görmedi.

Türkiye Müslümanları, Fransanın başarılı liseleri, İngiltere’nin Eton Koleji, dünyanın öteki yüksek liseleri gibi İslam okulları açmadıkça yükselemezler, kurtulamazlar.

Böyle okullar açmak neler ister? İlim… İrfan… Firaset… Yazılı medenî kültür… Dünya çapında eğitim uzmanları… Ufuk genişliği… Niyet ve irade…

(Türkiyeli Müslüman bir genç nasıl yetiştirilmeli konusundaki, “Adam Olmak İsteyen Gence” başlıklı yazımı, bir fikir edinmek isteyenler okuyabilir.)

09.04.2016

Önceki ve Sonraki Yazılar
M. Şevket Eygi Arşivi